Тест. бел.яз. с а9, а10, в1, в2, в3. синем выделила чтобы вы смогли найти .​

Водгук на верш Максіма Багдановіча

“Слуцкія ткачыхі”

Паэзія Максім Багдановіч з'яуляецца глыбока рэалістычнай, цесна связанай з вызваленчай барацьбой беларускага народа. Любоў да Радзімы — адна з галоўных тэм лірыкі Максім Багдановіч. Ён паказвае моцную прывязанасць простых людзей да Беларусі, да роднай зямлі. Выгнаныя голадам з роднага краю, беззямельныя сяляне жывуць успамінамі аб Радзіме. Тэма любві да Радзімы гучыць і ў вершах, прысвечаных мінуламу Беларусі. У час паездкі ў 1911г. у Вільню Максім Багдановіч пазнаеміўся з рукапісамі старажытных беларускіх кніг. Яго зацікавіла гістарычнае мінулае беларускага народа і пад уражаннем ад іх напісаў верш “Слуцкія ткачыхі” з цыкла “Старая Беларусь”.

Верш "Слуцкія ткачыхі” — адзін з лепшых твораў гэтага цыклу. У ім уваскрашаецца далёкае феадальнае мінулае Беларусі, паказваецца паднявольная праца слуцкіх ткачых у час прыгону.

Вобраз васілька набывае ў вершы абагульняючае значэнне. Ён зліваецца з вобразам Радзімы, становіцца сімвалам народнага мастацтва.

У вершы “Слуцкія ткачыхі” паэт раздумвае над лёсам беларускіх мастакоў і над сутнасцю мастацтва. Гэты верш вельмі прыгожы, у гэтым вершы аўтар пытаецца расказаць пра тое, што сапраўднае мастацтва нельга стварыць пад прымусам. Паясы ператварыліся ў шыдэўры толькі тады, калі ткачыхі ўклалі ў іх сваю душу. Паэт хацеў перадаць на колькі цяжкі быў той час - час прыгону, калі людзі былі не вольныя рабіць тое, чаго хацелася ім . Час, калі прыгонныя людзі цалкам залежалі ад пана, выконвалі толькі тое, што хацелася і падабалася яму:

Ад родных ніў, ад роднай хаты

У панскі двор дзеля красы

Яны, бяздольныя, узяты

Ткаць залатыя паясы.

Яшчэ аўтар пытаецца сказаць, што роля мастацтва ў жыцці народа вельмі важна. У гэтым вершы апісваецца картіна роднай зямлі, дзе ткачыха заміж пярсіцкага ўзора” шые “цвяток радзімы васілька”:

Цямнее край зубчаты бора…

І тчэ, забыўшыся, рука,

Заміж персідскага ўзора,

Цвяток радзімы васілька.

Гэты верш трэба чытаць з паузамі, пасля кожнай стракі, з трохі жаласнай інтанацыяй.

У вершы вельмі шмат супрацьпастаўленняў. Я думаю, што у гэтым вершы аўтар вельмі падрабязна апісаў тую цяжкую працу, якая была ў той час.

1)

• уладар, наз., м. р. -а. ◘ 1. той, хто валодае нечым, гаспадар нечага; уладальнік. уладар маёнтка. 2. той, хто карыстаецца неабмежаванай вярхоўнай уладай; той, каму ўсе падначальваюцца; рус. властелин. [падзішах: ] -я — уладар i жывых i ўсіх нежывых, я магу ўсё зрабіць, што надумаю, з ix. гаспадар я на скарбы ва ўсёй старане, дык на ліха яшчэ рамяство для мяне? у. д. 3. той, хто робіць моцны ўплыў на некага; рус. властитель. цяпер маймі скарбамі — думы-саколы, цяпер беларускай я песні ўладар. к-а.

•угоднік, наз., м. р., -а. ◘ 1. святы, які дагадзіў богу сваім бязгрэшным жыццём i слугаваннем людзям. у. караткевіч у рамане «каласы пад сярпом тваім» выкарыстаў паданне, у якім вытлумачваецца, чаму святы мікола-ўгоднік ушаноўваецца царквой i людзьмі двойчы на год, а касьян — толькі раз на чатыры гады. 2. разм. зневаж. той, хто імкнецца дагадзіць некаму; угодлівы чалавек.

•удава, наз., ж. р. ◘ жанчына, у якой памёр муж; якая не выйшла замуж пасля смерці мужа. па слоўку ўроняць два служакі. — няма ў нас пана, небаракі! — міхал гаворыць. — так, няма. жыві ўдава цяпер сама, — сказаў ксавэры задуменна. к-с.

•удалы, прым. ◘ 1. які завяршаецца ўдачай; паспяховы; рус. удачный. удалае падарожжа. 2. здатны на ўсё; спрытны, умелы; рус. ловкий. удалая гаспадыня. 3. смелы, адважны, храбры; хвацкі; рус. удалой. хлопец удалы.

2)

•абора  ‘вяровачка для лапцей’  і  абора  ‘вялікае памяшканне для жывёлы; кароўнік’;

•.  amber (‘бурштын’) і  бел.  амбар  (як міжмоўная аманімія, але гэты прыклад лепш праверыць)

3)

•гаворка, гутарка, размова; звягня (разм.)

•ганьба, няслава, бясчэсце, сорам; сарамата, сарамота, сарамоцце (разм.); пляга (перан.)

•гаваркі, гаварлівы, гутарлівы, івы; гаманлівы, гаманкі, языкаты, языкасты, язычлівы, брахлівы (разм.) □ лёгкі на язык

•гандляр, купец, камерсант /  гандлюе тайком, незаконна: спекулянт, перакупшчык, скупшчык /  уласнік крамы: крамнік /  скупшчык ануч і гандляр рознаю драбязою: анучнік, каравачнік (уст.)