Чаму вучыць твор "урокі пані мра'і"

  цэнтральнай праблемай п'есы  аляксея дударава  "кім" з'яўляецца выздараўленне дзяўчыны юлі, над жыццём якой навіс ў меч зоны (відавочна, радыяцыйнай). але выздараўленне (маральнае) патрэбна і яшчэ аднаму герою – крымінальнаму дзеячу каралёву.    характары названых персанажаў увасабляюць фактычна сутнасць гуманізму і бесчалавечнасці: юля, нягледзячы на абмежаванасць у матэрыяльных сродках, апякуецца яшчэ і трыма дзецьмі, а вельмі заможны каралёў адчувае недахоп звычайнай дабрыні. каб зразумець гэта, яму спатрэбілася перажыць шэраг супадзенняў, у якіх галоўную ролю сыграў падлетак кім – магчыма, у нечым занадта ідэальны, але праўдзіва адкрыты і чалавечны.      супадзенні толькі знешне, сюжэтна падрыхтавалі глебу для шчаслівай развязкі, таму што галоўным чыннікам стала каханне, якое ўрэшце і паставіла на ногі юлю.      у сваёй п'есе драматург даводзіць, што любоў і чалавечнасць спараджаюць ланцужковую рэакцыю, якая спрыяе духоўнаму выздараўленню ўсяго грамадства.

 

 

    галоўным героем п’есы, кім – трынаццацігадовы хлопчык з нялёгкім лёсам, менавіта ён знаходзіцца ў цэнтры падзей п’есы: прыёмны сын юліі, як пасля высвятляецца – сапраўдны сын ігара каралёва. разумны, шчыры, глыбокі, клапатлівы хлопчык, адданы сваёй прыёмнай матулі, іншым дзецям з дзіцячага дому сямейнага тыпу. вобраз кіма з’яўляецца асноўным у п’есе. асноўная ідэя гэтага вобраза – сцвярджэнне думкі аб тым, што чалавек з юных гадоў павінен несці адказнасць за блізкіх, быць чулым і моцным у любых жыццёвых абставінах, мець актыўную жыццёвую пазіцыю.    кім хадзіў да багатых людзей, выдаваў сябе за іх сына і выпрошваў грошы на лячэнне юлі. кіма нельга асуджаць. ён не хацеў, каб яго блізкі чалавек памёр, калі ён не мог выратаваць сваю сапраўдную матулю, то ён лічыў магчымым выратаваць прыёмную, да якой прывязаўся і палюбіў. яму нялёгка гэта рабіць, аднак любоў да сваёй матулі пераважае сорам.    на працягу ўсёй аповесці, мова кіма насычана цікавымі зваротамі – «мэм», «мадмуазэль», ён ветлівы, разважлівы, начытаны хлопчык, ён цытуе знакамітыя творы, шмат ведае, клапоціцца пра ўсіх, ён маленькі мужчына,эрудыт, для яго характэрна пачуццё гумару, філасоўскія развагі, ён лічыць сябе даволі дарослым, шмат ведае, любіць іранізіраваць, можа паставіць у тупік любога дарослага сваімі развагамі. неардынарная асоба, чулы, адказны хлопчык, у якога ранімая душа.    юлія – прыгожая, летуценная, вельмі добрая, шчырая, самаадданая, здольная на сапраўднае каханне, вельмі любіць і песціць сваіх прыёмных дзетак, якія адказваюць ёй узаемнасцю.    у ігара каралёва быў цяжкі лёс – яго пакінула маці на падаконніку на вакзале, ён ведае, што такое выжыванне, звонку ён здаецца жорсткім і бессардэчным, аднак у душы – гэта недалюблены матуляй дзіцёнак.    у яго нямала дрэнных звычак і рыс характару: ён лаецца, займаецца бандытызмам, у яго жорсткі, напорысты і бясстрашны характар, ён самаўпэўнены, рэзкі, часам вельмі брыдкаслоўны і ваяўнічы. у свеце каралева вядуць разборкі з дапамогай кулакоў і стрэлаў. магутнасць забяспечваюць тоўстыя пачкі «зялёных». імі ж аплачваецца адданасць целаахоўнікаў - усё зробяць, толькі пстрыкні пальцамі.    аднак у яго захавалася нямала і станоўчых рыс: ён здольны пакахаць, у глыбіні душы ён добры, міласэрны, прамадушны, ён не страціў чалавечнасці, у глыбіні душы ён жадае вырвацца з жорсткага і бруднага свету мафіі.    у п'есе аляксея дударава «кім» ўздымаюцца жыццёвыя, маральныя праблемы. у кожным чалавеку ёсць кропля святла і чысціні, нават у самым дрэнным. праўда, у большасці гэта глыбока схавана пад грузам пражытых гадоў і назапашаных памылак. але калі абставіны змяняюцца, змяняюцца і людзі, становяцца чысцей і дабрэй. каханне топіць лёд у сэрца, змяніцца людзям, выратоўвае ад смяротных хваробаў…гэтай гісторыяй аўтар сцвярджае каштоўнасць біблейскай ісціны аб тым, што людзі павінны любіць і падтрымліваць адно аднаго.    варта адзначыць жанравую адметнасць п'есы. «кім» – гэта крымінальная меладрама.

Устанауленні беларускай ваеннай прозы максім гарэцкі адыграў вялікую ролю. у сваіх творах пісьменнік не толькі паказаў праз лёсы людзей антынародную сутнасць вайны, але і заклаў падмурак ліра-філасофскай і дакументальна-мастацкай прозы, узбагаціў яе глыбінёй псіхалагічнага аналізу нацыянальных характараў, ацэньваючы іх з вышыні агульначалавечых духоўных каштоўнасцей. у вельмі складаны для беларусі час максім гарэцкі стаў мастацкім летапісцам лёсавызначальных для краіны гістарычных падзей. дакументальная аповесць  «на імперыялістычнай вайне», аповесць «ціхая плынь» і іншыя творы пісьменніка без усякага красамоўства сведчаць, якое гэта пекла — вайна. сцісласць апісанняў, уменне намаляваць характар чалавека некалькімі штрыхамі, але выразна і запамінальна, глыбокі псіхалагізм у паказе перажыванняў героя — характерны асаблівасці прозы гарэцкага.