Разберице слова по составу. зоська, антоську, каласки, праменьчык, поиць , брацику, сонцам, каласки.

Зоська -- канчатак -а, суфiкс -к-, корань зось-, аснова зоськ-
Антоську -- канчатак -у, суфiкс -к-, корань антось-, аснова антоськ-
каласки -- канчатак -и, суфикс -к-, корань калас-, аснова каласк-
праменьчык -- канчатак нулявы, суфикс -чык-, корань прамень-, аснова праменьчык
поиць -- канчатак нулявы, корань поиць, аснова поиць
брацику -- канчатак -у, суфикс -ик-, корань брац-, аснова брацик-
сонцам -- канчатак -ам, корань сонц-, аснова сонц- 

Сатырычны паказ вобразаў чыноўнікаў і высмеивание саслоўных забабонаў засиянковай шляхты ў п'есе «Пінская шляхта»

Тыповыя рысы судовых чыноўнікаў, якія разам з іншымі прадстаўнікамі царскай улады былі прысланы ў Беларусь праводзіць палітыкурусіфікацыіпасляпаражэнняпаўстання 1863—1864 гг., увасоблены ў вобразах Кручкова і Пісулькіна. Найбольш буйным планам пададзены ў п’есе вобраз Кручкова, тыповага прадстаўніка царскага суда ніжэйшай інстанцыі. Станавога прыстава яшчэ няма на сцэне, але ўжо складваецца пра яго ўяўленне як пра хабарніка. «Абдзярэ, як ліпку», — гаворыць пра яго Ціхон Пратасавіцкі.«Заўваж толькі — у яго і рукі даўжэй, як у другіх людзей. Ты ведаеш яго прыпавесць: чырвонае-белае ўсё перадзелае», — зазначае Куторга, з вуснаў якога затым гучыць трапная і дакладная характарыстыка юрыста ў прыпеўцы.

З’яўленне Кручкова на сцэне, яго паводзіны, учынкі пацвярджаюць дадзеную яму шляхціцамі папярэднюю характарыстыку. Пасля судовага пасяджэння, якое ўспрымаецца як пародыя на царскі суд, Альпенскі яшчэ больш удакладняе характарыстыку Кручкова: «Не быў бы судовы чалавек! Пабраў рублі ды яшчэ па капейкі сягае. У іх ўжо такая натура: без капеек і чвэрцяў, як без солі ў страну, ніяк не абойдуцца; капейкі і чвэрці — да скарбу, а рублі — сабе». Заўважым, што Альпенскі гаворыць не толькі пра Кручкова, а пра ўсіх судовых чыноўнікаў, што падкрэслівае іхтыповасць. Першакласны «абдзірала», чалавек нахабны, грубы, Кручкоў усякую судовую справу разглядае як чарговую магчымасць асабістай нажывы. Прыехаўшы на разгляд справы Ціхона Пратасавіцкага і Івана Цюхая-Ліпскага, Кручкоў не без задавальнення гаворыць свайму пісьмаводу Пісулькіну, які не менш ахвочы дагрошай, чым яго начальнік: «Тут, брат, нам харошае жніво». Кручкова менш за ўсё цікавіць сутнасць справы, ён не імкнецца высветліць, хто вінаваты і на чыім баку праўда. Галоўнае — абы было «страшна». Дзеля гэтага станавы прыстаў пускае ў ход усе свае здольнасці. Аўтар засяроджвае ўвагу на такой партрэтнай дэталі, як вусы. У час разгляду справы Кручкоў строіць фурыёзную фізіяномію: адзін вус ставіць угору, другі ўніз. I гэта спрацоўвае. Ціхон Пратасавіцкі кажа жонцы: «Жонка, а жонка! Будзе бяда! Паглядзі, у найяснейшай кароны вус адзін уніз, а другі ўгору задраўся. Ідзі ты наперад ды пакланіся яму».

[page]

Пачуццё страху, якое глыбока ўкаранілася ў свядомасць ва-колічнай шляхты, робіць Кручкова некаранаваным каралём, вярхоўным суддзёю глухога Пінскага павета. Прыстаў Кручкоў для пыхаватай шляхты ні болып ні менш — «найяснейшая карона». Паважлівым зваротам драматург нібы падкрэсліваў сувязь паміж судовым кручкатвбрам, які наводзіў страх на ўвесь Пінскі край, і самадзержцам, што трымаў такім самым чынам аграмадную імперыю.

Для Кручкова не існуюць такія паняцці, як справядлівасць, сумленнасць. Яго дзейнасць падпарадкавана эгаістычным памкненням нажывацца. Ваколічная шляхта гэта ведае. Не паспеў ён яшчэ пачаць разгляд справы, як кожны з бакоў, уцягнутых у судовы разбор, нясе хабар. Кручкоў успрымае гэта як належнае, і тут жаўсё было спакавана «харашэнькаў возе». Пры разгля-дзе справы на шляхту так і сыплюцца розныя штрафы. Але вяршыня кручкатворства станавога прыстава — дэкрэт. Адчуваючы сваю беспакаранасць, усёдазволенасць, крывадушны і здольны на махлярства, нахабны і хітры, Кручкоў прыдумляе свае законы, выкарыстоўваючы іх дзеля ўласных мэт. Для Кручкова, «судовага чалавека», прадстаўніка закону, не існуе законаў, бо дзейнічае ён у дзяржаве, якая заснавана на беззаконні, ашуканстве, хабарніцтве. Прыстаў, надзелены ўладай, не лічыць патрэбным захоўваць нават знешнюю форму правасуддзя. У час адначасовага следства і суда, са на толькі што прыдуманыя указы і дэкрэты, з адкрытым хабарніцтвам на сваю карысць, ён аб’яўляе вінаватымі нават тых, хто ніякіх адносін да справы не мае.

Важным сродкам характарыстыкі Кручкова з’яўляецца яго мова. 3 аднаго боку, з дапамогаю мовы Кручкоўстварае атмасферу страху. У час так званага «разбірацельства» мова прыстава насычана мноствам юрыдычных тэрмінаў, спецыфічных слоў і выразаў, канцылярызма на законы і указы, на царскія імёны. I нельга не адзначыць, што такой манерай маўлення ён дасягае сваёй мэты. Руска-беларуская трасянка не дае мажлівасці шляхце многае зразумець у выказваннях Кручкова і паглыбляе страх. 3 дрўгога боку, калі той самы прыстаў вядзе гаворку не ў час суда, то яго маўленне нічым не адрозніваецца ад мовы беларускага селяніна, хіба што няшчырасцю, крывадушнасцю.

Падрабязней: https://reled.net/pinskaya-shlyakhta

Аповесць В. Быкава "Знак бяды" адметная. Вайна ў ёй разглядаецца праз успрыняцце яе мірнымі жыхарамі, для якіх уласны хутар становіцца месцам здзекаў і гвалту, своеасаблівай Галгофай. Мінулая вайна, на думку В. Быкава, паказала, "якім высокім і якім нізкім можа быць чалавек, да якой велічы могуць узняцца адны і да якой нізасці апусціцца другія". Таму ў творы пісьменнік (выдатны псіхолаг) імкнецца выявіць прычыны здрадніцтва, прыстасавальніцтва, маральнага падзення адных і духоўнай велічы, высакароднасці, нязломнасці духу другіх. Зразумела, што здрадніцтва не можа нарадзіцца далёка ад нас, саміх сябе. Яно найбольш праяўляецца ў часы цяжкіх выпрабаванняў, калі чалавек стаіць на мяжы выбару паміж жыццём і смерцю. Адны выбіраюць жыццё і тым самым здраджваюць сабе, радзіме, народу, пачынаюць прыслужваць іншаму рэжыму, прыстасоўваюцца да выгаднай для сябе сітуацыі. Другія (напрыклад, Сцепаніда) з першых дзён не мірацца з новымі парадкамі, свядома канфліктуюць з ня гасцямі, змагаюцца з ворагам да апошняга ўздыху. "Сваімі" і адначасова чужымі ў аповесці паказаны Гуж, Каландзёнак і Недасека. Сярод усіх паліцаяў сваёй жорсткасцю, бесчалавечнасцю вылучаўся Гуж, які яшчэ да вайны, пасля раскулачвання бацькі, з абрэзам паляваў на людзей. У перыяд акупацыі ён зноў адчуў сваю сілу. Упіваючыся неабмежаванай уладай, Гуж здзекаваўся з людзей не толькі па загадзе немцаў, але і дзеля свайго задавальнення. З лютай нянавісцю спрабаваў ён адпомсціць за даўнюю крыўду. Яшчэ больш небяспечным (з-за сваёй затоенасці, непрадказальнасці ўчынкаў) з'яўляецца Каландзёнак — "няўклюда лягчоная, ні хлопец, ні дзеўка — паскуда адна". У гады калектывізацыі ён прыкідваўся прыхільнікам новых змен, дапамагаў адшукваць "ворагаў" народа і за паклёпніцкі данос нават быў узнагароджаны рэквізаванымі ботамі. З прыходам фашыстаў ён з лёгкасцю і спраўна стаў служыць фашысцкай сістэме так жа, як калісьці служыў савецкай уладзе. В. Быкаў, удзяляючы ў аповесці значнае месца паліцаям, бачыў у іх затоенасці, скрытвасці, прыстасавальніцтве не меншую небяспечнасць, чым у заведама адкрытай чалавеказабойчай палітыцы ворагаў-чужынцаў. Немцам-захопнікам В. Быкаў у аповесці адводзіць не так многа ўвагі. З імі мы сустракаемся толькі тады, калі яны некалькі дзён жылі ў хаце Сцепаніды і Петрака. Але і гэтага дастаткова, каб упэўніцца ў тым, што перад намі заваёўнікі, якія ўсімі магчымымі сродкамі будуць імкнуцца да панавання і знішчэння існуючага ладу. Фашысты з'яўляюцца адкрытымі ворагамі, і ад іх нельга чакаць асаблівай павагі, міласэрнасці. Горшыя за іх з-за сваёй затоенасці, скрытнасці, непрадказальнасці дзеянняў паліцаі, якія не часова, а ўжо назаўсёды сталі чужымі для аднавяскоўцаў і якім ніколі не давяралі ворагі. Такім чынам, чужых у аповесці "Знак бяды" можна ўмоўна падзяліць на дзве катэгорыі: чужыя, якія адначасова з'яўляюцца ворагамі-захопнікамі, і былыя свае людзі, якія з-за здрады і прадажнасці сталі чужымі для свайго народа. Аўтар сцвярджае, што свае "чужыя" больш страшныя за адкрытага ворага, яны здольны служыць любому злу, якое знаходзіцца пры ўладзе. Вайна — тая крытычная сітуацыя ў жыцці герояў твора, калі выяўляецца іх сапраўдная сутнасць: сутнасць чалавечая або звярыная, дзікунская. На жаль, праблема сваіх — "чужых" застаецца актуальнай і для нашага часу.