Бел. літ. нужно сочинить на тему (на выбор) 1.у чым трагічнасць лёсу лявона зябліка? (ў драме я.купалы раскіданае гняздо) 2.вобразы роднага краю паэзія я.купалы. 3.мой любімы верш я.коласа обьёмный рассказ

У драме «Раскіданае гаяздо» Янка Купала зна-ёміць нас з жыццём беларускай вёскі напярэ-дадні першай рускай рэвалюцьгі 1905 года. Жыц-цё было цяжкім і гаротным, бо капіталістычныя адносіны, якія нараджаліся ў краіне ў канцы дзевятнаццатага стагоддзя і на пачатку двацца-тага, прыводзілі да паўсюднага абеззямельвання сялянства. Разам з тым Я. Купала ў сваім творы адлюстраваў рэвалюцыйны настрой пера-давой часткі сялянства, якая не хацела сядзець склаўшы рукі і чакаць лепшага жыцця, а імкну-лася дабіцца гэтага жыцця са зброяй у руках.
Сям'я Лявона Зябліка — тыповая вясковая сям'я таго часу. Зяблікі маюць сваю хату і не-вялікі надзел зямлі, які Лявон атрымаў у спад-чыну ад свайго бацькі. Ды вось бяда — малады паніч захацеў адабраць гэтую зямлю. Упэўне-ны ў тым, што праўда на яго баку, Лявон па-чынае судзіцца з панічом. На словы жонкі: «Ці з багатым беднаму судзіцца? Пакуль з багатага пух, то з беднага дух. Цэлыя вёскі такіх, як мы, з хат у поле вывозілі ад пасеваў, ад усяго дабра» — Лявон не звяртае ўвагі. Аднак, як і трэба было чакаць, суд заступіўся за памешчы-ка, а Лявону з сям'ёй было загадана ў кароткі тэрмін выселіцца з хаты. Для Лявона гэта было сапраўднай трагедыяй. «Сумленны жыхар, шчыры сявец», чалавек, які ўсё жыццё пра-рабіў на гэтай зямлі, з году ў год паліваў яе сваім потам, перацерусіў на ёй кожную грудач-ку, ён не мог уявіць свайго жыцця без гэтай зямлі. Даведаўшыся, што справа прайграна і зямлі яму ўжо не вярнуць, Лявон вырашае скон-чыць жыццё самагубствам. Зразумела, ён мог бы пайсці да паніча, пакланіцца яму, але быць парабкам Лявон не хацеў ды і занадта стаміўся ўжо абіваць парогі судовых устаноў. Разам з Лявонам за зямлю змагаецца і яго старэйшы сын Сымон. У Сымона гэтакая ж самая прага да зямлі. Ён — моцны і адважны чалавек, натура гордая і свабодалюбівая. Зоська так гаворыць пра свайго брата: «Птушкаю-арлом быць бы табе і лётаць па паднябессі, як лётае вецер гэты вольны! Толькі ж бяда — крылле не дадзена табе, саколе ты мой зоркавокі».
Усёй душой Сымон ненавідзіць прыгняталь-нікаў, тых, хто не дае не толькі яго сям'і, а і ўсім сялянам вольна жыць. У адрозненне ад бацькі, які не бачыў выйсця са становішча, у якім апынуўся, Лявон добра ўсвядоміў — вый-сце ў барацьбе. I ён гатовы да гэтай барацьбы. Памірыцца з панічом — такой думкі няма ў галаве Сымона. Для яго гэта прыніжэнне ча-лавечай годнасці. На прапанову маці пайсці да паніча на службу хлопец гнеўна і рашуча ад-казвае: «… Не пайду туды, і вы ўсе не пойдзе-це. Аднаго кроку ў той бок не дам і адгэтуль не саступлю. Магіла татава стала векавечнай пе-рагародкай паміж імі і намі, і не зніштожыць яе сілай чалавечай! Гора таму, хто першы пера-ступіць гэты насып магільны над сваім родным, працягне рукі к ім і пойдзе з імі!..»
Калі ў вобразе Лявона Зябліка Я. Купала ха-цеў паказаць даведзеную да адчаю беззямел-лем частку сялянства, якая не бачыла выйсця са свайго гаротнага становішча і ўсё яшчэ спа-дзявалася знайсці праўду ў існуючым ладзе, то ў вобразе Сымона — перадавую, актыўную частку сялянства, гатовую выйсці на ўзброе-ную барацьбу з несправядлівым сацыяльным ладам.

Рыгор быў сыты, таму ад пачастункаў адмовіўся. - Пасля сытнага абеда Міхасю захацелася спаць. (сыты - не галодны, сытны - пажыўны)
Хочаш, дам табе пачытаць цікавую кнігу? - Твой хлапчук такі цікаўны: усё хоча ведаць. (цікавы - займальны, цікаўны - дапытлівы)
На плошчы паставілі каменны помнік. - Рыбак сядзеў на камяністым беразе. (каменны - з каменю, камяністы - з вялікай колькасцю камення)
Машыну пісьмовую працу настаўніца прачытала перад усім класам. - Тады пісьменных людзей было не надта многа, бо большасць не мела магчымасці хадзіць у школу. (пісьмовы - напісаны, пісьменны - граматны)

Параўнальная характарыстыка літаратурных герояў (у. караткевіч "паром на бурнай рацэ")  літаратура з’яўляецца адным са сродкаў пазнання жыцця і, перш за ўсё, чалавека. каб глыбока раскрыць характары, пісьменнікі часта ідуць па шляху супастаўлення герояў. такі прыём выкарыстаны янкам купалам у паэме «курган» пры абмалёўцы вобразаў гусляра і князя. у параўнальным плане пададзены вобразы сцёпкі і аленкі ў аповесці «на прасторах жыцця» якуба коласа. гэтым прыёмам карыстаўся і у. караткевіч пры стварэнні вобразаў пора-леановіча і горава ў апавяданні «паром на бурнай рацэ» .  абодвагероі — выпрабаваныя ў баях ваенныя ў чыне каззітанаў, якія накіраваны з ротай салдат ахоўваць адзіны паром, каб не аддаць яго ў рукі паўстанцам. у пачатку твора аўтар зазначае, што аднаму з іх, пора-леановічу, «не вельмі верылі як нашчадку сепаратысцкай фаміліі і ўраджэнцу магілёва» , таму «ў дапамогу яму» паставілі юрыя горава, карэннага русака са старой маскоўскай фаміліі, які быў паранены ў сутычцы з паўстанцаў пад ракавам і адасланы «ў тыл» на лячэнне. сімпатыі чытача, здаецца, павінны быць на баку пора-леановіча: чалавека, якому не давярае сам генерал урадавых войск. бо ці можна прыхільна ставіццаі да чалавека, роля якога — шпіёніць? але гэта толькі першае ўражанне. у. караткевіч не навязвае нам сваіх думак, а дае магчымасць разабрацца, хто ёсць хто?   вось мы бачым горава, які ў думках апынуўся ў маскве, успамінае сваю старэнькую маці, каханую дзяўчыну надзейку, марыць аб мірным жыцці. і раптам — стрэл! гэта страляў-забаўляўся з дуэльных пісталетаў пора-леановіч. горава ўразіў (каторы ўжо раз! ) яго сухі прыгожы твар, белыя валасы, бакенбарды і, галоўнае, страшнаватыя блакітныя вочы, у якіх бачная была пагарда да ўсяго. і яшчэ рэзкі шрам паўз брыво і левую скронь — адмеціна двубою. многае можа сказаць пра героя яго партрэт. пора-леановіча выдавалі вочы аўтар далей скажа: «яго нахабныя і страшныя вочы гарэлі вясёлым шаленствам» . і тут жа гораў дасць дакладную характарыстыку пора-леановічу: «чалавек, які сядзіць яго, — страшны, вельмі небяспечны чалавек, драпежнік, у якога, пэўна, зусім няма ў душы месца для так званых пакут сумлення» . і вельмі хутка мы ўпэўнімся ў гэтым.  наступная ноч выдалася «вераб’інай» . дождж паліў так, што, здавалася, паветра было менш, чым вады. вада прыбывала вельмі хутка, рака пайшла старыком. на перасцярогу бывалага салдата івана, які прапанаваў паставіць каравул на рацэ, каб не здарылася бяды з прахожымі, пора-леановіч рэагуе іранічна: «табе што да таго? няхай не суюцца ў » і калі гораў хоча неяк абразуміць пора-леановіча, гаворачы, што да свайго народа трэба адносіцца з павагай, што людзі не вінаватыя, калі дрэнна робяць улады, той адказвае, што народ — гэта быдла, якое па галаве трэба біць. і ваша, і наша, і польскае, і ўсякае. іншага яны не варты. людзей не шкадуй. ні жанчын, ні дзяцей. ідзі па трупах, і добра табе будзе.  і мы пачынаем разумець, які жудасны чалавек гэты пора-леановіч. для яго галоўнае — стаць на той бок, які выйграе. а прысяга, закон гонару — гэта не для яго. яшчэ болып поўна раскрываюцца героі апавядання пры сустрэчы з жанчынай, жонкай грынкевіча, кіраўніка паўстанцаў, якая везла памілаванне свайму мужу. адзін (пора-леановіч) ведаў, што пакаранне грынкевіча будзе выканана гэтай ноччу, і наўмысна затрымліваў жанчыну. другі (гораў), нічога не , рызыкаваў сваім жыццём, каб пераправіць жанчыну на другі бераг раз’юшанай ракі.  менавіта гэтая вераб’іная ноч паказала, якія розныя тыпы людзей увасабляюць пора-леановіч і гораў. мы ўбачылі, што адзін з іх люта ненавідзеў людзей, а другі ганарыўся сваім .  такія людзі, як капітан пора-леановіч, не павінны жыць на зямлі, — падкрэслівае аўтар, — і адмоўны герой гіне на дуэлі.