Здаецца мне, што гэта філасофскае пытанне хвалявала вельмі многіх людзей у розныя часы і не адзін раз. Мы ўсе нараджаемся, каб пакінуць пасля сябе след, каб пражыць жыццё недарэмна. Перад кожным чалавекам, калі ён толькі пачынае самастойныя крокі ў жыцці, паўстае пытанне, якімі маральнымі нормамі кіравацца ў сваіх паводзінах, да якой мэты імкнуцца. Адны выбіраюць самы просты і найлягчэйшы шлях — прыстасаванне. Другіх, наадварот, вабяць магчымасці самой дзейнасці. Для такіх людзей жыцце мае сэнс і прывабнасць толькі тады, калі чалавек стварае ценкія матэрыяльныя і духоўныя каштоўнасці, робіць карыснае людзям. На ўспамін прыходзіць мой дзядуля. Гэта высокі, магутны волат з сівой і вялікай, як у народнага гусляра, барадой. І да сённяшняга часу ён застаўся такім жа рамантыкам-летуценнікам, заўсёды даверлівы да людзей, здольны на ласку адказваць ласкай, на дружбу — дружбай. Усё сваё жыццё дзядуля імкнуўся не заставацца ў даўгу: калі хто-небудзь рабіў яму паслугу, то імкнуўся аддзячыць у дзесяць разоў болыпай ласкай. Ніколі не пройдзе ён міма знаёмага чалавека, каб не сказаць яму прыемнага слова, падбадзёрыць, выклікаць упэўненасць у сваіх сілах. Не адзін раз дарагі мне чалавек падтрымліваў у цяжкія хвіліны і мяне. Мой дзядуля — вялікі працаўнік, з пашанай ён ставіцца да сумленнай працы людзей, падтрымлівае іх добрыя намаганні, асуджае тых, хто імкнецца лёгка і весела жыць, зкарыстаючыся працай іншых. За сваё працоўнае жыццё дзядуля пабываў у розных краінах свету, але кожны раз яго цягнула туды, дзе ён нарадзіўся. Вырасшы на ўлонні цудоўнай, маляўнічай беларускай прыроды, дзядуля ўлюбёны ў яе ўсё жыццё. Ён захапляецца красой навакольных прастораў, якія напаўняюць жыццё светлымі фарбамі, вучыць і нас, сваіх унукаў, берагчы і шанаваць родную прыроду. А яшчэ ад дзядулі я пачула, чым з'яўляецца для чалавека Радзіма. Радзіма — гэта і добрыя людзі, з якімі ўступаеш у жыццё, дзеля якіх гатовы на ўсё самае слаўнае і цяжкае — нават на смерць, і сонца над галавой, і паветра, якім дыхаёш, і мова, якую даў мой народ, і песня, што засталася ад прадзедаў, і легендарныя гераічныя справы нашых дзядоў, і тая светлая дарога, па якой мне ісці ў будучае. І першым маім правадніком па гэтай дарозе стаў самы чалавечны чалавек — мой дзядуля. Думаю, калі б на зямлі такіх людзей была абсалютная большасць, то жылі б мы сапраўды ўдумна, з адчуваннем і веданнем, што такое Бог, сумленне, дабро і зло, святло і цемра, дзе наш паратунак і куды вядуць чалавека і ўсё чалавецтва жыццёвыя дарогі.
lawyer-2019
19.11.2022
У мяне, ёсць сабака. Завуць яго Жуля. Гэта невялічкі сабака. Сам ён увесь чорны, а лапкі і грудка жоўтыя. Вочы ў яго вялікія, круглыя і зяленыя. Ён жыве у нас ужо дзесяць год. Кармлю я свайго сабаку тры разы ў дзень. Ён вельмі любіць малако, цукар і костачкі. Мы з ім заўсёды ходзім гуляць у лес.Я кідаю яму галінкі, а ен іх прыносіць. Жуля вельмі разумны сабака, адданы. Аднойчы ў яго жыцці здарыўся такі выпадак. Летам мой тата з сябрамі пайшоў на возера пасля працы і ўзяў з сабой Жулю. Татка з сябрамі смяяліся, купаліся і жартавалі. Раптам адзін татаў сябар пачаў тануць. Тата не разгубіўся і кінуўся на дапамогу, і якое ж было яго здзіўленне, калі Жуля кінуўся за ім. Калі яны ўжо падплывалі да берага і ў таты не хапала больш моцы плыць далей, наш сабака схапціў тату за валасы і пачаў цягнуць да берага. З таго самага часу тата палюбіў Жулю яшчэ больш. Мы заўседы ўспамінаем гэты выпадак. Вось такі ў нас разумны і адданы сабака. Для нас ен не проста жывела, а самы сапраўдны член нашай сям’і.
Bolshakova Shigorina
19.11.2022
Маё цярпенне, мой крывавы боль –Што значаць перад мукамі мільёнаў,Дзе безнадзейны стогны родзяць стогны,А слёзы грызуць вочы ўсім, як соль!Хоць дух мой ўзносіцца пад неба столь, –Як галавой аб мур, там б'е паклоны.Але як мал мой гэты ўздых шалёны...Мой крык перад малітвай свету – ноль!І веру я, што я нішто ў быцці –Іначай думаць не дае сумленне, –Аднак чаму ж здаецца мне нязменне,Што меж майму цярпенню не знайсці,Што так вяліка мне яно ў жыцці,Як міліёнаў разам ўсіх цярпенне! Янка Купалы називается Мае цярпенне
Перад кожным чалавекам, калі ён толькі пачынае самастойныя крокі ў жыцці, паўстае пытанне, якімі маральнымі нормамі кіравацца ў сваіх паводзінах, да якой мэты імкнуцца. Адны выбіраюць самы просты і найлягчэйшы шлях — прыстасаванне. Другіх, наадварот, вабяць магчымасці самой дзейнасці. Для такіх людзей жыцце мае сэнс і прывабнасць толькі тады, калі чалавек стварае ценкія матэрыяльныя і духоўныя каштоўнасці, робіць карыснае людзям. На ўспамін прыходзіць мой дзядуля. Гэта высокі, магутны волат з сівой і вялікай, як у народнага гусляра, барадой. І да сённяшняга часу ён застаўся такім жа рамантыкам-летуценнікам, заўсёды даверлівы да людзей, здольны на ласку адказваць ласкай, на дружбу — дружбай. Усё сваё жыццё дзядуля імкнуўся не заставацца ў даўгу: калі хто-небудзь рабіў яму паслугу, то імкнуўся аддзячыць у дзесяць разоў болыпай ласкай. Ніколі не пройдзе ён міма знаёмага чалавека, каб не сказаць яму прыемнага слова, падбадзёрыць, выклікаць упэўненасць у сваіх сілах. Не адзін раз дарагі мне чалавек падтрымліваў у цяжкія хвіліны і мяне. Мой дзядуля — вялікі працаўнік, з пашанай ён ставіцца да сумленнай працы людзей, падтрымлівае іх добрыя намаганні, асуджае тых, хто імкнецца лёгка і весела жыць, зкарыстаючыся працай іншых.
За сваё працоўнае жыццё дзядуля пабываў у розных краінах свету, але кожны раз яго цягнула туды, дзе ён нарадзіўся. Вырасшы на ўлонні цудоўнай, маляўнічай беларускай прыроды, дзядуля ўлюбёны ў яе ўсё жыццё. Ён захапляецца красой навакольных прастораў, якія напаўняюць жыццё светлымі фарбамі, вучыць і нас, сваіх унукаў, берагчы і шанаваць родную прыроду.
А яшчэ ад дзядулі я пачула, чым з'яўляецца для чалавека Радзіма. Радзіма — гэта і добрыя людзі, з якімі ўступаеш у жыццё, дзеля якіх гатовы на ўсё самае слаўнае і цяжкае — нават на смерць, і сонца над галавой, і паветра, якім дыхаёш, і мова, якую даў мой народ, і песня, што засталася ад прадзедаў, і легендарныя гераічныя справы нашых дзядоў, і тая светлая дарога, па якой мне ісці ў будучае. І першым маім правадніком па гэтай дарозе стаў самы чалавечны чалавек — мой дзядуля.
Думаю, калі б на зямлі такіх людзей была абсалютная большасць, то жылі б мы сапраўды ўдумна, з адчуваннем і веданнем, што такое Бог, сумленне, дабро і зло, святло і цемра, дзе наш паратунак і куды вядуць чалавека і ўсё чалавецтва жыццёвыя дарогі.