Русский осетр (башк. Мәрсен, бикре) — вид осетровых отряда осетрообразных. Обитает в бассейнах Чёрного, Азовского и Каспийского морей. Численность вида катастрофически падает. В начале XX века обитал во всех крупных рек республики.
Европейский хариус (башк. Европа бәрҙеhе) — вид хариусовых отряда лососеобразных. Распространен от Европы до Урала, в России обитает в бассейнах Белого и Балтийского морей, отсутствует в бассейне Днепра, в Крыму, на Кавказе. В Башкортостане обитаетв бассейнах рек Белой, Уфы, Урала, отмечен в реках Сакмара, Большой и Малый Кизил, Инзер, Зилим, Ай, Большой Ик, Нура, Тирлян, Малый Нугуш, Миндяк, Уй, Юрюзань и многих небольших реках.
Стерлядь (башк. Уҡбалыҡ) — вид осетровых отряда осетрообразных. В России населяет бассейны Чёрного, Азовского, Каспийского, Балтийского морей и Северного ледовитого океана (на восток до Енисея). В Башкортостане стерлядь обитает в реке Белой (до города Мелеуза) и крупных притоках — рек Сим, Уршак, Уфа и Дёма.
Обыкновенный таймень (башк. Ҡыҙыл балыҡ) - вид лососевых отряда лососеобразных. Населяет большинство крупных рек Сибири и некоторые озера. В Башкортостане редко встречается в горных участках рек Белой, Сим, Инзер, Лемеза, Зилим, Зиган, Мендим, Большой Кухтур, Большой и Малый Шишеняк, Рязь, Басу, Курт, Большая Кургашка, Селеук, Ряузяк.
Ручьевая форель (башк. Йылға бағыры) — вид лососевых отряда лососеобразных. Распространён от Европы до Урала и Средней Азии. В Башкортостане обитает в реках восточного Лемеза, Наязы, Узян, Малый и Большой Кизил, Янгелька, Суран, Большой и Малый Сурюнзяк, Ик, Большой и Малый Апшак, Бетеря, Сув-якты, Мендым, Зиган, Зилим, Большой Кутюм, Кошелевка,Малый Сурень, Ямашла, Большой и Малый Иняк, Бердяш, Акаваз, Липовка, Яманелга.
Русская быстрянка (башк. Шаршы күкене) — вид карповых отряда карпообразных. Распространена от Франции до Урала. В Башкортостане обитает в реках Белая, Нугуш, Зилим, Инзер, БольшойИнзер, Лемеза, Сим, Уфа, Уршак, Юрюзань, Ик, Ашкадар.
Обыкновенный подкаменщик (башк. Зөгәй) — вид рогатковых отряда скорпенообразных. Распространён в реках и озёрах от Пиренеев до Урала. В Башкортостане отмечен по реке Белой от верховьев до города Мелеуз, а также по притокам рек Белая и Уфа, в верховьях реки Малый Инзер. Редко встречается в реке Юрюзань.
Сиг озера Банное (башк. Яҡтыкүл алабалығы) — вид отряда лососеобразных. Маточное стадо обитает только в озере Банное (Яктыкуль); используется в рыбоводных целях.
Синец (башк. Күкйөн) — вид отряда карпообразных. В Башкортостане редок. Встречен в реке Белая и пойменных озёрах от нижнего течения и до села Охлёбнино. Найден в реке Дёма.
Малая южная колюшка — вид отряда колюшкообразных. Обитает только в озере Банное (Яктыкуль).
Черноморская игла (башк. Ҡара диңгеҙ орсоғо) — вид отряда иглообразных. Случайный вселенец в озеро Асликуль. Встречен в Бельском участке Нижнекамского водохранилища.
Берш (башк. Берш) — вид отряда иглообразных. Заходит в низовья реки Белая из Нижнекамского водохранилища.
Маган казак адибетинен кометесши лс шига алмаим мнаган Тақырыбы: «Сүйіспеншілік пен достық» бөлімі бойынша жиынтық бағалау
Оқу мақсаты 7.Т/А3. Тыңдалған мәтіннің мазмұнын түсіну, ұсынылған
ақпарат бойынша факті мен көзқарасты ажырата білу
7.ӘТН3. Фразеологизмдердің көркемдік ерекшеліктерін түсініп қолдану
Бағалау критерийі Ойлау дағдыларының деңгейі
Орындау уақыты 15-20 минут
Білім алушы
• Мәтінге тақырып қойып, ондағы шын және жалған ақпараттарды анықтайды. Күрделі
етістіктерді табады.
• Фразеологизмдердің көркемдік ерекшеліктерін ажыратады
Білу және түсіну Қолдану
1-тапсырма
Мәтінді мұқият тыңдаңыз. Мәтінге тақырып қойып, шын және жалған ақпараттарды анықтаңыз.
Мұндағы күрделі етістіктерді теріп жазыңыз.
Тақырыбы:
-Асан деген бай баласы, Үсен деген жарлы баласы – екеуі құрдас екен. Бір күні ел көшкенде
қыр астында ойнап жүріп, ескерілмей екеуі жұртта қалыпты. Бір мезгілде үйге баралық деп
келсе, ауыл жоқ, құр жұрты жатыр.Асан айқай салып жылай бастайды. Үсен ойланып тұрды да
айтты:
- Жылағаннан еш нәрсе өнбес. Көшкен ауылды іздеп табалық.
- Елді қайдан табамыз, қай жаққа кеткенін де көргеніміз де жоқ, - деді Асан.
Үсен үндемеді, Асанды ертіп көшкен жұртқа келді. Жұртта бір көзі сынған ине жатыр екен, оны
алды және бір пышақтың сынығы мен бір-екі уыстай қыл тауып, оны да алады. Сонан соң
ауылдың жұртын айнала жүгіріп жүріп көштің кеткен сүрлеуін тауып, сол сүрлеуге түсіп жүре
берді.
Біраз жер өткен соң сүрлеу екі айырылады. Мұны көріп Асан жылай бастайды.
Үсен қарап жүріп біреуіне түсті:
-Мына сүрлеу бүгін жүрген көштің сүрлеуі екен, малдың жас тезегі бар, - деді.
1 тапсырма
А) Шын және жалған ақпаратты анықтаңыз
Асан Үсенді әрдайым жұбатып жүреді.
Асан мен Үсен ойнап жүргенде ауыл көшіп кетеді.
Үсен балықты аумен ұстайды
Екеуі үйрек ұстап жейді.
Оларды малшылар тауып алады.
Б) Күрделі етістіктер:
1. 2. 3.
4. 5. 6.
7. 8. 9.
2 тапсырма
Етістіктің құрамы мен тұлғасына қарай түрлерін табыңыз.
Етістіктер дара күрделі негізгі туынды болымды болымсыз
Жүзіп келеді
Мойындапты
Ойнатты
Поделитесь своими знаниями, ответьте на вопрос:
Генетическая . альбинизм у человека наследуется как рецессивный признак, а катаракта как доминантный. фенотипически здоровый мужчина вступает в брак с женщиной, катарактой. у них родился сын, имеющий оба заболевания. каким может быть их второй ребенок?