Принципы руководства разработкой программ РВ следующие: 1) применение ограничительного контроля в использовании ОП

У більшості інсоляційних розрахунків необхідно знати координати Сонця, якими є висота Сонця h і азимут А або румб Р. Ці координати на будь-який час дня і пору року можна підрахувати за формулами сферичної тригонометрії [10]:

sin h = sin Шsin Сx + cos Шcos Сxcos ωt ; (3.24)

sin А = cos Сxsin ωt/cos h , (3.25)

де Ш – географічна широта місцевості; Сх – схилення Сонця; ωt – часовий кут ходу Сонця по небосхилу, що обчислюється як кутова величина пересування Сонця по сферичному небосхилу в градусах за формулою

ωt = 2πti/Tд ,

де 2π – дорівнює 360о; ti – це кількість годин часу до півдня зі знаком (–) або після півдня зі знаком (+); Тд – тривалість доби (24 години).

Орыс тіліне аударылған:

Асан Қайғы (XV ғасырдың аяғы - 1460 жж.) - ақын, философ, аңыз кейіпкер. Ол Сарай мен Қазандағы Улуг-Мұхаммедтің ықпалды биі болған, қайтыс болғаннан кейін оны көшпелі өзбектердің ханы Әбілхайыр шақырған. Содан кейін ол қазақтың алғашқы хандары Керей мен Жәнібектің кеңесшісі және тәлімгері болды. Болжам бойынша, оларды жаңа әділ мемлекет құруға шабыттандырған.

Үнемі толғаныс пен толғаныс болғандықтан «Асан сад» («қайғы») деген лақап атқа ие болды. Асан өзінің туған даласын молшылық пен гүлдену еліне, бақытты, бейбітшілікті сүйетін азат адамдар тұратын күшті және ақылды хандар қызмет ететін ізгілік пен келісім мекеніне айналдыруды қатты қалап, халықтың бақытты болашағын армандады. Ол Сад деген лақап ат алды, өйткені ол өмір шындығының оның идеалы мен әділ қоғам туралы армандарынан қаншалықты алыс екендігін көрді.

Асан Қайғы көптеген тәрбиелейтін сөздер мен философиялық әндердің авторы. Олардың бүгінгі күнге дейін жеткен үзінділері сол дәуірдегі тарихи оқиғаларды, Асан Қайғының өзінің болып жатқан оқиғаларға қатынасын көрсетеді. Кейбір зерттеушілер былай деп жазады: Асан Қайғы «алдымен хан билігін нығайтып, халықтың қорғанысын күшейту керек» деп есептеді. Сонымен бірге ол ханға өзінің жеке мүдделерін ашық түрде ұсынып, амбицияларын біржола қойып, «халық алдындағы хандық парызды» бірінші орынға қойды. Ол Жәнібек ханға: «Қазақ халқының болашағын ойламай, уақытша табыстарға қуанасың», - деп сөгеді. «Көшпелі (аяқ, казак, қырғыз, қара қалпақ) халықтың философы» (Шоқан Уалихановтың анықтамасы бойынша) Қазақ хандығын нығайтуға алаңдап, туыс тайпалардан біртұтас мемлекет құруға ұмтылды ».

Асан Қайғы туралы аңыздар үш түрге бөлінеді: Асанды тану; оның лақап аты «қайғылы»; Асан Қайғыны іздеу «Жерұйық» - «Уәде етілген жер».