Көптеген адамдар өртті өздеріне қатысы жоқ, немесе олардың кесірінен болмайтын нәрсе деп қарастырады. Алайда өрт жағдайларының жартысынан астамына адам факторы – отты пайдаланудағы бейқамдық пен абайсыздық себеп болып жатады. Сондықтан өрт қауіпсіздігінің қарапайым ережелерін барлығы білуі тиіс.
Ең әуелі кез келген бейтаныс ғимаратқа кіріп бара жатқанда, жолыңызды есте сақтауға тырысыңыз, негізгі және қосалқы есіктердің орналасуына мән беріңіз. Егер де «Өрт!» деген айқайды естісеңіз немесе түтін иісін сезсеңіз, не болмаса жалын байқаған болсаңыз, өрт сөндіру қызметіне хабарлаңыз.
Сабырлылық пен ұстамдылық сақтауға тырысыңыз, қасыңыздағы адамдарды тыныштандырыңыз. Жағдайға баға беріңіз, шын мәнінде қауіп төніп тұрғанына көз жеткізіңіз, оның қайдан пайда болғанын анықтаңыз, содан соң сабырмен, үрейге бой алдырмай қарама-қарсы бағытта есікке қарай жылжыңыз. Топ ішінде келе жатқанда, қартаң адамдарға жол беріңіз, байбалам салушыларды тоқтатыңыз. Қорқыныш салдарынан қозғала алмай қалғандарға көмектесіңіз, олармен байсалды, түсінікті түрде сөйлесіңіз.
Тобыр ішінде қалсаңыз, шынтағыңызды бүккен күйде қолдарыңызды қос бүйіріңізге қойыңыз да, жұдырығыңызды түйіңіз. Кеудеңізді шалқайтып, аяғыңызды алға тіреп, тегеурінді арқаңызбен тоқтатуға тырысыңыз, сөйтіп алдыңызды босатып, асықпай жылжыңыз.
Түтіні қалың жерлерге кірмеңіз! Заманауи ғимараттардың тұрғызылуында жанған кезде уытты заттар бөліп шығаратын пластик, синтетика көп пайдаланылады. Бірнеше рет тыныс алсаңыз-ақ болды, уланып өліп кетуіңіз мүмкін.
Бөлмелердің, дәліздің түтінге толғанын көрген сәтте түтін жете қоймаған басқышқа немесе есікке қарай жүріңіз, тек лифтке кіруге болмайды. Өрт кезінде лифтті пайдалануға мүлде тыйым салынады. Қабырғалардан, тұтқалардан ұстаңыз, қол орамал немесе киім сыртынан дем алыңыз. Егер де түтін қоюлана бастайтын болса, еңкейіп немесе жер бауырлай жылжыңыз. Ал егер температураның жоғарылап бара жатқанын сезсеңіз, демек қауіпті аймаққа жақындап қалдыңыз деген сөз. Мұндайда ең дұрысы – кейін шегіну.
Егер қалың түтіннің, жоғары температураның және өрттің кесірінен басқышқа немесе дәлізге шыға алмайтын болсаңыз, есікті мықтап жауып, тез арада кейін қайтқаныңыз жөн. Ал есіктің жарықтары мен желдету саңылауларын дымқыл шүберекпен бітеңіз.
Түтіннің қалыңдығы қауіпті деңгейге жетіп, ғимараттағы температура тым артқан болса, есікті жақсылап жауып, балконға, лоджияға шығу керек. Суланған жапқыш немесе басқадай қалың матаны ала шығыңыз, өрт есік немесе терезе ойықтарынан өткен жағдайда сонымен қымтанасыз. Алайда бұл қорғаныш ұзаққа бармайды. Балкон болмаған жағдайдағы сіздің соңғы мүмкіндігіңіз – қабырғадан ұстап, терезе алдындағы тақтайға (ернеуге) шығу.
Егер де төменде өрт болмаса, ал бөлмеде қалу қауіп туғызса, өрт сөндірушілер басқышы арқылы астыңғы қабатқа түсуге тырысыңыз. Өзіңізді қорғау үшін өрт сөндіру жеңін де пайдалануға болады. Бір-біріңізді сақтандыра отырып, жеке-жеке қорғануға кеңес етеміз. Әрине, бұл өмірге қауіп төндіреді, алайда басқадай амал қалмайтын жағдайлар бар.
Егер де түтіні қалың дәліз арқылы шықпақ боп шешсеңіз, (ал ол өте қауіпті), суланған қалың матаны жамылып, еңкейе немесе еңбектей қозғалыңыз. Қалың мата сізді түтіннен қорғайды және от жалындап, қызуы артқан шағын телімдерден секіріп өтуге мүмкіндік береді. Ал егер от толқынының өзіңізге жақындап келе жатқанын көрсеңіз, матамен басыңызды қымтап, ойланбастан жерге жата кетіңіз, бұл сәтте ішкі ағзаларыңыздың күймеуі үшін тыныс алмағаныңыз жөн.
Отты өршіте түсетін нәрселер:
перделер
киім
кілем жабындары
жиһаз, пластик қаптамалар
өрт және жарылыс қаупі бар заттар
Мына жағдайларда жұт белең алады:
өрт хабарлағыш жоқ болса немесе істен шықса
эвакуациялық көшіру жолдары болмаса немесе оларға заттар қойылып тасталса
өрт сөндірушілер дер кезінде шақырылмаса
терезе торларын ашу мүмкін болмаса.
ответ:Са́лтово-мая́цкая культу́ра (Са́лтовская культура; укр. Салтівська культура, Салтівсько-Маяцька культура) —археологическая культура эпохи железного века на юге России и юго-востоке Украины. Датируется серединой VIII — началом Х веков, периодом господства в этом регионе Хазарского каганата[1].
Название дано по двум крупным памятникам — городищу близ села Верхний Салтов на левом берегу Северского Донца (Харьковская область, начало раскопок 1900 год) и Маяцкому городищу близ впадении в Дон реки Тихая Сосна (Воронежская область, 1906 год). Выделена в 1927 году Ю. В. Готье.
В узком смысле — культура аланского населения лесостепной части Подонья, сложившаяся в результате переселения в этот регион аланских племён. Генетически связана с культурой алан Северного Кавказа. В широком смысле салтово-маяцкую культуру принято определять как «государственную культуру Хазарского каганата» и включать в её ареал степное Подонье, Приазовье, Тамань, Восточный Крым, Нижнее Поволжье и ПрикаспийскийДагестан. В этом случае культура подразделяется на два локальных варианта: лесостепной аланский, который в антропологическом смысле представлен долихокефальным населением, и степной, условно называемый «болгарским»[1] с брахикефальным населением. Последний, в свою очередь, также делится на несколько территориальных вариантов[2][3]. Данная точка зрения впервые высказана (в виде гипотезы) М. И. Артамоновым в 50-е гг., объединившим салтовские памятники с типологически и исторически близким районом Нижнего Подонья. Окончательное оформление концепция получила в работах С. А. Плетнёвой, став общепринятой. В настоящее время прямое тождество СМК с Хазарией остаётся широко используемым в научной литературе, хотя и подвергается критике со стороны некоторых исследователей.
Объяснение:
Поделитесь своими знаниями, ответьте на вопрос:
Какие вопросы поднимал в своих произведениях А. Д. Кантемир?
Значительную роль в творчестве Кантемира играет сатира «О воспитании. К князю Никите Юрьевичу Трубецкому», в которой поэт утверждал, что характер человека не зависит от природы, его формирует воспитание. Велика ответственность родителей за воспитание своих детей. Нельзя при этом забывать, что «пример наставления всякого сильнее».
Как видим, Кантемир выражает взгляды, близкие и другим писателям-классицистам. В. Белинский высоко оценивал эту сатиру и рекомендовал заучивать ее наизусть всем вступающим в брак.
В других сатирах высмеиваются такие пороки, как наглость, страсть к сплетням. Интересен образ временщика в пятой сатире.
Свои эстетические взгляды Кантемир высказал в сатире, названной им «О опасности сатирических сочинений. К музе своей». Основной принцип сатиры он формулирует афористично: «Смеюсь в стихах, а в сердце о злонравных плачу». Несмотря на то что сатиры вызывают раздражение в обществе и создают угрозы благополучию автора (и этому есть подтверждение в биографии Кантемира), он заявляет, что никогда не прекратит работу в этом жанре, потому что пишет «по должности гражданина»