Иқта (араб.: жерді пайдалану және оған иелік ету) – мұсылмандық құқықтағы тиісті салықтарды мемлекетке төлеу шартымен иен жатқан жерлерді пайдалануға беру тәртібі.
Араб халифатында әскери әрекеттер нәтижесінде қолға түскен жерлер сол шайқасқа қатысқан әскерлердің олжасы болып саналып, оларға белгілі тәртіп бойынша үлестірілетін. Бұл жағдай әскери күштерді әлсіретіп, мемлекеттік қаржы жүйесіне нұқсан тигізетін болған соң, халифа Омар ибн әл-Хаттаб (634 – 644) жаулап алған жерлерді бұрынғы иелерінде қалдырып, олардан алым-салық алуды бұйырған. Жиналған алым-салықтар әскерлердің барлық қажетіне тікелей жұмсалатын. Осы кезеңнен бастап ешқандай иесі жоқ жерлерді дәл иесі бар жерлердей алым-салық төлеу шартымен адамдардың қолдануына беру жүйесі пайда болды. Имам Әбу Жүсіптің (731 – 798) айтуына қарағанда, халифа Омар Ирак жерін бағындырған соң, Сасани әулетінің қарамағында болған және соғыстан кейін иесіз қалған жерлерді адамдарға үлестіріп берген. Иесі иқта жерді мұра етіп қалдыра алмайтын, үшінші тұлғаға иқта етіп бере алмайды. Алым-салықтың мөлшері жердің бағасына, құнарлылығына, суармалылығына, т.б. сәйкес белгіленетін. Иқта мақсаты әскердің жағдайын жақсарту, алынған жерлерді игеру, елді абаттандыру және мемлекеттік құрылымды күшейту болды. Кейінгі ғасырларда халифат құрамына арабтардан басқа халықтардың енуі және олардың, әсіресе, түріктердің әскер ішінде көбеюі нәтижесінде иқта жүйесі де түбегейлі өзгеріске ұшыраған. Аббас әулеті билігі тұсында әскердің басым көпшілігінде және саяси лауазымдарда түріктер үстемдікке ие болды. Иқта етілген жерлерді басқарған әскербасылар осы жерлердің салықтарын жинап қана қоймай, оларға иелік етеді. Селжұқтар Аббас әулеті мемлекетін өзіне бағындырғанға дейін тек халифалар ғана жерлерді иқта етуге құқықты саналатын. Ал, селжұқтар Бағдадты қаратып алған соң, Низам әл-Мүліктің (1018 – 92) тұсында халифа тек рухани саладағы әмірші ретінде қалғандықтан Иқта ету құқығына селжұқ билеушілері мен олар сенім артқан лауазымды адамдар ие болды.
Иқта етілген жерлер үлкен иқталар және шағын иқталар деп екіге бөлінген. Үлкен иқталар, көбінесе, Ирак және Иран жерінде кезігетін. Шағын иқталар жан саны тығыз орналасқан елдерде болатын. Қолда бар тарихи деректерге қарағанда иқта жүйесінің Қарахандар әулеті, Хорезм, Селжұқ, Илхан, Ғазна және Осман әулеті мемлекеттерінде жергілікті жағдайларға қарай түрлі тәсілдермен жүзеге асырылғандығын көрсетеді. Осман империясында (1299 – 1922) 1839 жылғы Танзимат жарлығына дейін жүргізілген иқта жүйесі тимар деп аталған және әскердің негізгі бөлігін құрайтын сипаїилардың ұйымдастырылуында қолданылған.[1]
Иқта — б. з. 10 ғасырының ортасы мен 12 ғ. басында Жетісу аумағьгнда салтанат құрған Қарахандар мемлекетіндегі алым-салық жүйесі. Бұрын мемлекет қазынасына түсіп отырған төлем түрлерін хандар өздерінің туысқандары мен жақын адамдарының исленуінс рұқсат етті. Мұндай табыс көзін иеленушілерді "мұқта" немесе "иқтадар" деп атады. Орта ғасырлық деректемелерге қарағанда, жергілікті тұрғындардың Иқта салығын алудың тиянақталған тәртібі мен мөлшер-мөні болған.
Объяснение:
абсолютно дұрыс.
объяснение:
0
0
0
секрет №1: тесто
от того, как замешано тесто, зависит готовый результат. оно должно быть эластичным, мягким и не рваться. его готовят в несколько этапов с перерывами. в промежутках между замешиванием можно заниматься приготовлением фарша.
0
0
0
секрет №2: фарш
подготовка фарша является не менее важным процессом. по грузинским традициям для этого блюда раньше использовали только баранье мясо. со временем появились разные вариации, комбинации нескольких видов мяса. сейчас это может быть говядина, телятина, свинина, как отдельно, так и вместе с бараниной.
в традиционном варианте приготовления хинкали мясо не прокручивается в мясорубке, а рубится острым ножом на мелкие кусочки. также поступают с луком. затем в готовый фарш добавляют воду для придания сочности готовому блюду.
в настоящее время многие стали использовать прокрученное мясо. если вы выбрали такой вариант, тогда используйте крупную решетку для перемалывания.
в фарш добавляют чеснок и разную зелень: кинзу, укроп, петрушку, мяту. есть еще особые травы, которые растут исключительно в грузии. в каждом регионе свои травы.
0
1
0
секрет №3: лепка
самым интересным и увлекательным процессом в приготовлении хинкали считается лепка. вначале раскатывается один пласт теста толщиной около 5 см. затем из него вырезаются кружочки. хорошо, если у вас есть специальное приспособление для этого. если нет, тогда можно воспользоваться стаканом. после этого каждый кружочек раскатывают, чтобы в диаметре он получился около 10-15 см.
далее в середину кружочка столовой ложкой кладется фарш. и вот тут начинается самое интересное. хинкали необходимо собрать в мешочек особыми складочками. верхом мастерства считается 36 складочек. конечно, сразу такой прием сложно освоить, но в среднем не должно быть меньше 18-20.
края лепешки нужно поднять вверх и начать соединять на манер гофре или плиссе. на вид получается мешочек, который вверху стянули, с хвостиком. в некоторых случаях так с ним и оставляют, но по традициям хвостик скручивают и отрывают, прищипывая пальцами.
еще один важный момент. хинкали необходимо плотно защипывать, чтобы бульон из него не смог вытечь при варке. важно класть фарш так, чтобы в мешочке осталось свободное место для сока.
1
0
0
секрет №4: как варить хинкали
варить хинкали следует в большой емкости небольшими порциями. им не должно быть тесно. обычно хинкали не перемешивают, чтобы не повредить. их обычно встряхивают, чтобы они не прилипли ко дну. можно воспользоваться деревянной ложкой, но аккуратно.
также нельзя допускать, чтобы вода сильно кипела. из-за этого ваши мешочки могут раскрыться.
многих волнует вопрос, сколько минут варить хинкали. в среднем стоит держать их на плите 15-20 минут. важно их не переварить, чтобы не развалились.
1
0
0
секрет №5: подача хинкали
еще одной важной особенностью хинкали является подача блюда. к столу их горячими, посыпанными черным перцем крупного . ни в коем случае не используют вилки и ножи, иначе весь труд хозяйки можно считать напрасным. важно, чтобы бульон сохранился внутри мешочка.
хинкали положено есть руками. их нужно брать за хвостик, надкусывать, чтобы сок попал в рот, а затем есть все остальное. главное, не давать вытекать бульону на тарелку.
0
0
0
рецепт хинкали
ингредиенты для теста:
мука
3 стакана
яйцо куриное
1 шт.
масло
Поделитесь своими знаниями, ответьте на вопрос:
Как называется состояние физического и душевного дискомфорта, охватывающее наркомана при отмене наркотика?