Молодой учитель химии Колбочкин подготовил карточки с символами элементов и подстрочных индексов, чтобы поиграть с ребятами в игру

Өскемен қаласы 1720 жылы ұлы мәртебелі І Петр патшалық құрып тұрғанда қамал-бекініс ретінде салынған еді. 1868 жылы Өскеменге қала статусы берілді. Қалада сауда, ауылшаруашылығы өнімдерін өңдейтін өндіріс орындары дами бастады, айлақ (пристань) құрылысы басталды. Кейіннен жеңілөнеркәсіп, теміржол құрылысы салына бастады.

Өскемен Қазақстанның батыс-шығыс бөлігінде Ертіс пен Үлбі өзендерінің сағасында орналасқан; көлемі 54,4мың га жерді алып жатыр. Табиғаты өткір континенталды. Қала халқын 320,2 мың адам құрайды. Қазіргі күні Өскеменде 76,8 мың зейнеткер ( жалпы санының 23,9 %) құрайды, оның 2476 –ы Ұлы Отан соғысына қатысқан адамдар.

Қазіргі Өскемен Қазақстандағы түсті металдар орталығының бірінен саналады. Аймақтың жетекші салалары – түсті металдар өндіру, машина жасау. Өскемен қаласы бойынша 6072 шаруашылық субьектісі, 143 акционерлік қоғам, 2335 жауапкершілігі шектеулі серіктестік, 48 шаруа қожалығы, 1333 сауда кәсіпорны тіркелген. Өскемен қаласының ірі және орта кәсіпорындары мен ұйымдарына 78,7 мың адам еңбекке тартылған, оның ішінде 31,4 мың адам өндіріс сферасында, 5,8 мың адам - құрлыста, 16,1 мың. адам – білім мен денсаулық сақтау саласында, 9,7 мың. адам саудада, 10,3 мың адам – көлік пен байланыс саласында т.б. еңбек етеді.

ХІХ ғасырдың басында Ресей үкіметі өзінің оңтүстік Сібір аумағын кеңейтіп, шекарадағы әскери қорғаныс шебін күшейтті. 1720 жылдың 12 тамызы күні Ресей армиясының әскери отряды Ертіс пен Үлбі өзендерінің түйіскен жеріне келіп тоқтап, қамал құрлысын бастады. Бұл күн Өскемен қаласының негізі қаланған күн болып саналады.

І Петр дәуірінде тұрғызылған бұл қаланың өз заманына сәйкес келбеті және қала құрлысын дамыту жоспары болды.

1845 жылы бұрынғы бекіністің, яғни қала құрлысын одан әрі дамытудың негізгі жобасы бекітілді. Бұл жоба бойынша қала аумағының құрлысы солтүстік бағытта дамыды. Қала негізін шіркеулер мен дүкендер, көпшілік орындар қалады. Сауда алаңдары бұрынғы бейіттердің орнына орналасып жатты. Шөп, ағаш сататын алаңдар бұрынғы бейіттің орны (Орджоникидзе мен Ушанов көшелерінің қиылысқан жері) қазір қаланың негізгі алаңдарының біріне айналған. Бұрынғы мұсылмандар зиратының орнына бүгінгі күні Орталық базар орналасқан.

90 – жылдардағы экономикалық қыспақ кезеңінде батыс-шығыс өндірістік тармағы және сол жағалауды игеру қатты қолға алынды. Бүгінгі күні қала орталығында күрделі жөндеу жүргізу тоқтатылған. Оның себебі қала ішіндегі құрлыс салуға жоспарланған аумақтардан маңыздылығы екінші қатардағы құрлыс обьектілері орын алған, сол сияқты, қала халқының санының азаюына байланысты (соңғы 10 жыл ішінде 3,2 % ке азайған,) тұрғын үйлер салу нарығына сұраныс төмендеген. Осыған байланысты тұрғын үй құрлысы да баяу дамуда.

1997 жылы қаланың билік үкіметі «Болашақта Өскемен қаласын дамыту концепциялары» жөнінде Өскемен, Петербург, Алматы, Новосибир қалаларының ірі жобалау ұйымдары арасында байқау жариялады. Негізгі қала құрлысын сол жағалауда, Ертіс өзенінің жағалауында дамыту ұсынылды. Әкімшілік, іскерлік және мәдени орталықтар қаланың тарихи бөлігіне орналасады. Транспорт схемасынан жаңа көпірлер мен магистралдар орын алатын болады. Қала аумағында су және теміржол транспортын пайдалану көзделініп отыр.

2005 жылғы сәуірдегі айындағы мәліметтерге сәйкес Өскемен қаласында халқының саны жедел деректер бойынша 301,4 мың адамды құрады. 2004 жылдың сәйкес кезеңімен салыстырғанда бұл көрсеткіш 98,9%-ды құрап 3,2 мың адамға азайды. Соның ішінде қала халқы – 290,7 мың адамды (98,8%), ауыл халқы – 10,7 мың адамды (101,9%) құрады.

Өскемен қаласында ауыл шаруашылық өнімдерін өндірумен 5 ауыл шауашылық құрылымы, 18 шаруа қожалығы және қолдарында мал ұстайтын 3,5 мыңнан астам үй шаруашылықтары айналысты. Ағымдағы жылғы қаңтар-наурызда шаруашылықтарның барлық санаттарымен союға өткізілген мал құстың тірілей салмағы 452,8 тоннаны құрады, бұл өткен жылдың сәйкес кезеңімен салыстырғанда 5,7%-ға артық. 3178 тонна сиыр сүті (өткен жылдың сәйкес кезеңіне қатысты алғанда 100,3%) мен 1099,9 мың дана жұмыртқа өндірілді. 2005 жылғы қаңтар-мамыр айларында шаруашылықтың барлық санаттарымен 3431 бас бұзау, 4425 бас торай, 2626 бас қозы мен лақ, 179 бас құлын алынды.

Қорыта айтқанда, Өскемен қаласы өзінің 280 жылдық жүріп өткен жолында әлеуметтік, экономикалық және саяси дамудың барлық факторларын бастан өткерді. Бірақта қандай құбылыстар мен оқиғалар болып өтсе де өзіндік салт - дәстүрлері мен мәдениетін жоғалтқан жоқ

Поэзия(гр. poіesіs, poіeo — жасаймын, тудырамын) — өлең үлгісіндегі әдеби туындылар. Поэзия сөздің ырғақтық құрылысына, ұйқасына негізделеді. Поэзия ұғымы өлеңмен жазылған шығармаларды көркем прозадан ажырату үшін қолданылады. Поэзия мен прозаның айырмасы тек сыртқы белгісіне қарап анықталмайды. Поэзиялық шығармаға сезім күйі, әсерлілік тән, ал прозалық туындыларда баяндау, бейнелеу жағы басым келеді. Поэзияның көркемдік сипаты мен бейнелеу құралдарын, тілдің ырғақтық, интонация байлығын қолдануында елеулі өзгешеліктер бар. Поэзиялық шығармаларға тән айрықша қасиет — өмір құбылыстарын терең эмоциялық сезімталдықпен қабылдап, соған сәйкес әсерлі, тартымды көркем бейнелеу. Алайда поэзияда адамның ой-сезімі әдейі сырттай көркемделмейді, әдебиет пен өнердің басқа салаларындағы көркемдік, бейнелілік ойлау жүйесіне, сезім дүниесіне тән. Ой-сезімнің бейнелілігі шығарманың көркем пішініндегі әр алуан өзгешеліктердің тууына негіз болады. Поэзия ұғымы тарихи тұрғыдан ерте қалыптасқан. Қай халықтың әдебиетін алсақ та, поэзиясы ерте заманнан дамып өркендеген. Сөз өнеріндегі ертегі-аңыздар қара сөз түрінде келгенімен, поэзиямен жалғас туындады, ал көркем проза кейін қалыптасты. Сөз өнерін поэзия мен прозаға бөліп қарауданыың мәні зор. Орыс әдебиеттанушысы В.Г. Белинский: “Поэзия — тұтас өнер, онда үн де, сурет те, айқын айтылған пайымды түсінік те бар. Ол бар өнердің ерекшелігін бойына жиып, бүкілінің ұйытқысы болады” дей келе поэзияны тегі мен түріне қарай лирикалық, эпикалық, драмалық жанрларға жіктеді. А.Байтұрсынов “Әдебиет танытқышында” атап көрсеткен дарынды сөз үлгісіндегі толғау түрі поэзия ұғымына сәйкес келеді. Зерттеуші еңбегінде толғаудың мазмұнына қойылатын ішкі және сыртқы шарттарды белгілейді:

а) шын көңілден шыққан сырлы;

ә) былғаныш пікірден таза;

б) терең күйден хабар беретін, терең із қалдыратын болуы керек.

Сыртқы шарттары:

а) көңіл күйінің бейне бір билеуі тәрізді, күй мен би үйлесімдігі;

ә) қысқа;

б) әуезді болуы тиіселосы Байтұрсынов “Қазақтың бас ақыны” атты мақаласында классик.

Поэзия үлгісін Абай шығармаларынан көретіндігін айтады. Қазақ әдебиеті 19 ғ-ға дейін негізінен поэзия үлгісінде дамып өркендеді. Халық поэзиясы түрлі жанрларды қамтыды: өлең, эпостық жырлар, дастандар, т.б. Поэзия тарихи-әдеби процестің дамуына орай өркендеп, жаңа сипат-қасиеттермен толығып отырды. Қазақ поэзиясында Абайдан кейінгі дәуірде Ш.Құдайбердіұлы, С.Торайғыров, Байтұрсынов, М.Дулатов, М.Жұмабаев, С.Сейфуллин, І.Жансүгіров, т.б. қаламгерлер сөз өнерін жаңа мазмұн мен образдық жүйе, көркемдік бояу-нақыштармен байыта түсті. Қазақ поэзиясында лириканың көптеген жаңа үлгілері қалыптасты, публицистикалық поэма секілді жанрлық түрлер кеңінен орын алды.[1][2][3][4][5][6][7]