Можете сделать казахский примерно хотя бы за 20 минут ​

Айт исламның аса зор мерекесі. екі айт бар. ол ораза айты, құрбан айты деп аталады. айт арабияда ислам дініне дейін қалыптасқан. ораза айты отыз күн ораза біткеннен кейін болады. ораза айын «рамазан айы” деп те атайды. пітір садақасы осы айда беріледі. оны әр мұсылман мешітке береді. мұхамет пайғамбар алла тағаланың сөзін ораза айында естіген. құрбан айты да мұсылмандардың бас мейрамы. ол ораза айынан соң 70 күннен кейін басталып үш күнге созылады. бұл меккеге қажылыққа бару кезінің аяқталуына сәйкес келеді. (зұлхижа – қажылыққа баратын ай). құрбан айтында әр мұсылман дін құрметіне, әруақтарға бағыштап (арнап) мал сойып құрбан шалады. «бұл да мұсылманшылықтың басты бір парызы («мұхтасар” ). құрбан шалушыға жұрт «құрбандық қабыл болсын” дейді. ауру, ақсақ , соқыр, жаралы, қотыр малды құрбандыққа шалуға болмайды. құрбандық еті көпшілікке беріледі. әруақтарға бағышталып дұға оқылады, бата беріледі. айт күндері таза киінген бір-біріне айтқа құтты болсын айтып, құттықтайды «айттық” сұрайды. ашу-араздық болса татуласады, қателігін кешіреді. айт күндері, ораза кезінде қайтыс болғандар жақсы, иманды деп саналады. «айт күні айтқан тілеулері дұрыс екен бишаралардың….” ( б. майлин). екі айт та мұсылман елдерінде үлкен той дәрежесінде өтеді және ол демалыс күндері болып қалыптасқан. ораза айт пен құрбан айт. орта азия халықтары сияқты, қазақ арасына да ислам діні тараған. содан кейін ел ішіне аса маңызды діни мейрамдар мен дәстүрлер де қоса еніп, жатырқаусыз қабылданған. заманнан заман өте келе оның сарыны санаға сіңіп, ұлттық сипатқа айналған. сондай халықтық мейрамның бірі — ораза айт. бұл ислам дінінің ережесі бойынша арнайы белгіленген айда жыл сайын отыз күн ораза ұстап, ауыз бекіту парызы өтеліп біткеннен кейін ауыз ашып, тамақты еркін ішіп-жеуге жол берілетін алланың рақымы. ауыз ашудың рәсімі басталған соң, ұдайы үш күн мереке салтанаты жасалады. мұсылмандар барлық жұмысты, шаруаны тоқтатып, сол күндері емін-еркін ойнап-күлуге ерікті. өз ниетінің қуанышты мерейіне бөленуге тиіс.

Абай құнанбайұлы (на казахском)

 

 

абай (ибраһим) құнанбайұлы (1845-1904) — ақын, жазушы, қоғам қайраткері, қазіргі қазақ жазба әдебиетінің негізін салушы, либералды білімді исламға таяна отырып, орыс және еуропа мәдениетімен жақындасу арқылы қазақ мәдениетін жаңартуды көздеген реформатор.абай 10 тамыз 1845 ж. қазіргі семей облысының шыңғыс тауларында қарқаралының аға сұлтаны құнанбайдың төрт әйелінің бірінен туған. орта жүздің арғын тайпасының тобықты руынан шыққан билер әулетінен. әкесі өскенбайұлы құнанбай өз заманындағы атақ даңқы алысқа кеткен ң бірі болған. патша өкіметі xix ғасырдың ортасындағы бір сайлауда оны қарқаралы ауданының аға сұлтандығына бекіткен. шешесі ұлжан орта жүздің арғын тайпасынан қаракесек руының шешендікпен, тапқырлық, әзіл әжуамен аты шыққан шаншарлардың қызы «абай» деп жас ибраһимді анасы ұлжан еркелетіп атаған. содан бері бұл есіммен абай тарихқа енді.осындай текті ортадан шыққан құнанбай мен ұлжаннан туған төрт ұлдың бірі абай жастайынан ақ ерекше қабілетімен, ақылдылығымен көзге түседі. ға сыншы әкесі осы қатты үіт етеді. сондықтан да ол абайды медреседе төрт жыл оқығаннан кейін, оқудан шығарып алып, қасында ұстап, ел басқару ісіне баули бастайды. әкесінің төңірегінде ел жақсыларымен араласып, өз халқының рухани мәдениет жүйелерімен жете танысады. өзі билер үлгісінде шешен сөйлеуге төселеді. ұтымды сөзімен, әділ билігімен елге танылып, аты шығады. көп ұзамай, жетпісінші жылдардың бас кезінде қоңыр көкше дейтін елге болыс болады. билікке араласып, біраз тәжірибе жинақтағаннан кейін ол халық тұрмысындағы көлеңкелі жақтарға сәуле түсіруге күш салып бағады. бірақ онысынан пәлендей көңіл тоятындай нәтиже шығара алмайды. сондықтан халқына пайдалы деп тапқан істерін көркем сөзбен, әсіресе, өлеңмен насихаттамақ болады. орыс әдебиетімен танысуы көп ықпал етеді.