Составить сойлем со словами; жон - жонине, туп - тугел, кайта - кайта, куннен - кунге, бырте-бырте, екеу- екеуден, жап -жакын, жап жасыл, жарк - журк, биык - биык

Ауа райы күннен - күнге суытып барады. айнала жап жасыл болып жайқалып түр. мектеп біздін үйге жап-жақын орналасқан№ қайрат біздін үйге қайта-қайта келді.

Қазіргі техника дәуірінде ң күнделікті өмірі компютермен өтеді. оны ешкім жоққа шығара алмайды. компютерге отырған кезде жай ғана отырмай интернет пайдаланады. қазір интернеттен өзіңе керектінің бәрін таба аласын. тіпті, интернетте отырып-ақ өзіне керектіні сатып алуыңа болады (киім, тамақ,әшекей-бұйымдар т. әрине, бұл өзіңе пайдалы. бірақта әрбір заттың өз уақыты, өз орны болу керек емес пе? ал қазіргі жастар күні-түні сол монитордың алдында отыруға бар. ол бір жағынан денсаулыққа әсер етеді, ал бір жағынан санаға әсер етеді. кейбіреулер айтып жатады интернетке отырсаң бәрін білесің, бәрінен хабардар болып отырасың деп, ол да дұрыс бірақ ол ң өзіне байланысты.  ол жақсы бірдеңелер біліп жатама немесе ойын ойнап, агентте отырама. мысалы, қазіргі ата-аналар интернетті қосып беріп жатады. өзі білмесе де ң көзі ашық болсыншы, білсін, оқысын деп. ал болса құр ойнаумен уақытын өткізеді. ал сабақ жайында қалады.

Шортанбай қанайұлы  (1818, қазіргіжамбыл облысы  қаратау  өңірі –  1881, қазіргі  қарағанды облысы  шет ауданы) –ақын, діни қайраткер. ол  түркістанжерінде  қаратауды  жайлаған шаруа қанайдың отбасында дүниеге келген. жас шағынан мұсылманша оқып замандастары қатарлы білім алмаған. бұрыннан қазақ халқының қасиетті астанасы есепті түркістан қаласы, оның сол тұстағы шар тарапқа жайылған даңқы жас талапқа әсерсіз болмаған. қиялына қанат бітіріп, өнер-білім биігіне талпыған алғашқы тәлім-тәрбие ұясындай ізгі әсер еткен, парасатты ақыл иелеріне жақын жүріп, жақсылар қатарына ерте ілескен. көзі ашық, сауатты, білімге құштар жасқа үлгі-өнер боларлық ойлы орта, тәлімге - ұстаздар да кезіксе керек-ті. шортанбай — шығармашылық жолы күрделі, өз заманының ұлы ақындарының бірі. сондықтан да оның өлеңдерін, шығармашылық жолын түсіну бізге оңайға түскен жоқ. коммунистік идеология режимі тұсында ақын еңбектері бір жақты ғана талданды, оның көзқарасы мен өлеңдерінің өзгешеліктері түсінуге, оларды бар болмысымен, жетістік -қайшылықтарымен тұтас күйінде қарауға мүмкіндік болмады. ол жөнінде көп жазылды. шортанбай мұрасын зерттеушілер ішінде м.әуезов, с.мұқанов, қ.жұмалиев, т.нұртазин, ы.дүйсенбаев, ғ.мұсабаев сияқты көрнекті ғалымдарымыз болды. алайда сол кездегі біз ұстанған әдебиеттің таптық, партиялық принциптері шындықты дәл айтқызбады. соған қарамастан олар шортанбайды «керексіз» деп жылы жауып қоймай, одан қалған мұраға айналып - үйіріліп, бірде мақтап, бірде сынап, сыңар жақтап болса да, көңіл аударуға, шортанбайдың үлкен ақындық талантын мойындауға тырысты. мұның бәрі шортанбай шығармаларының біздің ұлттық рухани мұрамыздағы орнын түсінгендіктен, заманы қайшылықтардың ең бір шиеленіскен тұсында өмір сүріп, сол өмір шындығын аса бір қырағылықпен тани білген, биік көркемдікпен суреттеген ақын еңбегін мойындағандықтан еді.