Дөңгелек дөңгеледі сөйлем құрау керек

Оралхан Бөкейдің «Тортай мінер ақ боз аты» оқырманға үлкен ой салады. Үміт, арман, қиял а ң қанаты екенін, қанағат пен бауырмалдылықтың керектігін айтады. Әке-шешесінен айырылған баланың адами қасиеттерге бай болып өсуі, қарапайымдылық пен зеректілікті, арманшыл болуы әсерлі баяндалады. Тағдырына мойымаған, өз күнін өзі көрген Тортайдың өмірін автор бірінші жақпен баяндайды.Тортай – тағдырдың ауыртпалығын жастай сезініп, өз қатарластарына қарағанда ерте есейген бала. Ата-анасынан қатар айырылып, өмірдің тәрбиесін алып жүрген Тортай қатарының үлкені және алды. «Ымырт үйіріле алтыбақан құрған азаматтардың маңайында арпалысып, тиіп-қашып, ұлардай шулап ойнап жүргеніміз. Біздің ішімізде менен екі-үш жас үлкендігі бар Тортай атты бала болушы еді. Әке-шешеден тым ерте айырылып, алыстан қосылар аталастарының есігінде жүретін. Қой аузынан шөп алмас жуас, құлағының сәл мүкісі бар, бала болып көп ойнамайтын жасқаншақ еді. Бәрімізден гөрі ерекшелігі, таңертеңнен кешке дейін бас алмай кітап оқи беретін. Қолына не тисе, соны талғамсыз оқитын Тортай арамыздағы білгішіміз, аузымызды ашып тыңдар абызымыз сықылды...» Оның ауылдың өзге балаларындай емес, «қой аузынан шөп алмас жуас», көп ойнамайтын, жасқаншақ мінезді, бірақ, нағыз еңбекқор екенін автор осы бір үзіндіде айтып кетеді.

тіл – қай ұлттың болмасын тарихы мен тағдыры, тәлімі ментәрбиесінің негізі, қатынас құралы. тіл болмаса сөз болмайды. сөзболмаса ң тірлігінде мән-маңыз болмайтыны белгілі. демек,тілдің, сөздің орны ерекше. міне, осы орайда ана тіліміз жайлы тереңойлану әрқайсымыз үшін парыз. жыл өткен сайын ана тіліміздіңмәртебесі өсіп, абыройы арта түсуде.тіл – халықтың жаны. тілі құрыса, халық та жер бетінен жоғалады. тарихында көптеген өркениетті елдердің өшіп кетуі алдыментілді жоғалтудан басталғанын ғылым дәлелдеп отыр. бүгінгі қазаққоғамындағы мәңгүрттіктің басы да өз тілін тәрк етуден туды. ана сүтісіңбеген, бесік жырынан нәр алмаған ұлттық қасиет тана сүтіменкірмейді. тілі мен дінінен айырылған ондай жан рухани кемтарлығын,қ болмысын түсінбей, көлденең көк аттының қолжаулығынаайналады. ана тіліміздің тағдыры үшін күресте халқымыз қам-қарекетсізболған емес. жиырмасыншы жылдары тіл тәуелсіздігін ту етіп көтергенәлихан, ахмет, міржақып, мағжан, мұхтарлар, сексенінші жылдардыңаяғында бостандықтың лебі білінісімен басталған бүкілхалықтыққозғалыс соның айғағы.