Қайсысы мақалдар, қайсысы мәтелдер? 1. біреу күн нұрына малынса, біреу ай сәулесіне зәру. 2. жақсы ға жау жоқ. 3. еңбек етсең ерінбей, тояды қарның тіленбей. 4. кәрі түлкі қақпанға түспес. 5. айдағаны бес ешкі, ысқырығы жер жарады. 6. екі қораз ен қораға сыймас. 7. ауыртпалық ақыл қосар. 8. өсер елдің ақыны көп, өшер елдің әкімі көп. 9. ұжданы ақтың жүзі ақ. 10. ең әдемі сөз-ең ақылды сөз. 11. қыздың көзі қызылда.

1мател ,2макал,3макал,4мател,5макал,6мател,7мател,8макал,9макал,10мател11макал

Табиғаттың ластануы. табиғатымыз күннен күнге ластануда.ал бұған біз кінәліміз"ң табиғатсыз күні жоқ табиғаттың мұны айтар тілі жоқ " демекші табиғатты ластауда қаншама көрікті жерлеріміз таңғысыз өзгеруде.табиғат пен жан жануарлар жердің тепе теңдігін сақтауда .бұл таңда экологияға қатысты елімізде қызу талқылау жүргізілуде.егер біз бұдан да артық табиғатты қорласақ онда көптеген озгерістер болуда мәселен солтүстік мұзды мұхитта жыл сайын 4 мм мұз еруде ал егер 4 см ерісе онда біздің жағдайымыз мүшкіл болмақ

Анамның тілі – ардақтым менің  анамыздың ақ сүтімен бойымызға дарыған тілімізді ұмыту – бүкіл ата-бабамызды, тарихымызды ұмыту.                                                                                     б.момышұлы   тіл – қай ұлттың болмасын тарихы мен тағдыры, тәлімі мен тәрбиесінің негізі, қатынас құралы. тіл болмаса сөз болмайды. сөз болмаса ң тірлігінде мән-маңыз болмайтыны белгілі. демек, тілдің, сөздің орны ерекше. міне, осы орайда ана тіліміз жайлы терең ойлану әрқайсымыз үшін парыз. жыл өткен сайын ана тіліміздің мәртебесі өсіп, абыройы арта түсуде. тіл – халықтың жаны. тілі құрыса, халық та жер бетінен жоғалады. тарихында көптеген өркениетті елдердің өшіп кетуі алдымен тілді жоғалтудан басталғанын ғылым дәлелдеп отыр. бүгінгі қазақ қоғамындағы мәңгүрттіктің басы да өз тілін тәрк етуден туды. ана сүті сіңбеген, бесік жырынан нәр алмаған ұлттық қасиет тана сүтімен кірмейді. тілі мен дінінен айырылған ондай жан рухани кемтарлығын, қ болмысын түсінбей, көлденең көк аттының қолжаулығына айналады. ана тіліміздің тағдыры үшін күресте халқымыз қам-қарекетсіз болған емес. жиырмасыншы жылдары тіл тәуелсіздігін ту етіп көтерген әлихан, ахмет, міржақып, мағжан, мұхтарлар, сексенінші жылдардың аяғында бостандықтың лебі білінісімен басталған бүкілхалықтық қозғалыс соның айғағы. хх ғасырдың ұлы жемісі – қазақ халқы үшін егемендіктің көк туы желбіреуі. ата- көксеген, армандаған тәуелсіздікке қол жеткіздік. ендігі мақсатымыз - ұлттық рухты, түскен еңсені көтеру. ұлттық мінез, ұлттық намыс, ана тілі жоқ жерде – ұлт та жоқ. о, туған ана тілім! тас бұлақтың тұнығы да сенде, ана сүтінің жұғымы да сенде, райхан гүлдің жұпары да сенде, қыран құстың жанары да сенде, назды сұлудың нәзіктігі де сенде, сахара даланың  жазықтығы да халқымыздың аса бай рухани қазынасы – туған ана тіліміз. ол – қазақ тілі. қазақ тілі - өзінің даласындай кең пішілген жайдары да жалпақ тіл. қазақ сөзі қашанда даланың қоңыр желіндей аңқылдап еркін есіп тұрады. қазақ тілінің биязы мақамы – домбыраның күмбір қаққан сазындай. асқан әуезділігі – шырқап салар әндей. туған тіл біздің бірінші бақытымыз, бірінші ырысымыз, біз сондықтан “ана тіліміз” дейміз. қазақтар “ананың тілі” деп ерекше құрметтейді. басқа тілді білу - әрине, мақтаныш. әйтсе де өз ана тілін аяқ асты етуге болмайды.                                     ана тілің – арың бұл,                                     ұятың боп тұр бетте.                                     өзге тілдің бәрін біл,                                     өз тіліңді құрметте, – дейді талантты ақын қадыр мырза әли ағамыз. анамның тілі – ардақтым менің. ң атасы, әкесі мен шешесі сенсің. сен менің кішкентай кезімде әкем болып мойныңа отырғызып қуандың, ат үстінде алдыңа алып, мені көкке секірттің. жел болып кекілімнен сипадың. тілім, ана тілім менің, ң тілі, сен менің анам болған кезіңде көкірегіңе жабысып, төсіңнен ақ сүтіңді емдім. сен менің ағам, інім, әпкем, қарындасым, бауырларым болған кезіңде мен сені одан әрмен түсініп,  ұғынғым келді. ң абай мен мағжан сынды асқар алыптарын туғызған, әкелері мен аналары болған ұлтымыздың тірегі сенсің, туған тілім. бірақ, менің терім “туған тілім” сен үшін ғана төгілсін, менің өмірім сен үшін ғана өрілсін! олай болса, ана тілімізді алдымен өзіміз құрметтейік, ардақтайық! сонда ғана туған тіліміздің туы биіктерде желбіреп тұратын         ****************************ана тілі ана тілі дегеніміз – сол тілді жасаған, жасап келе жатқан халықтың өткені, бүгінгісі, болашағы. қазақ тілі өзінің даласындай бай. қазақ сөзі қашанда даланың қоңыр желіндей аңқылдап, еркін есіп тұрады. қазақ тілі қасиетті қазақ домбырасының үнімен үндесіп жатады. ана тілі – бұл әкенің тілі, туған халықтың тілі. ана тілін біз кішкентай кезімізден әке-шешемізден, әжеміз бен атамыздан біле бастаймыз. ана сүтіндей бойымызға біртіндеп сіңеді. халықтың тәуелсіздігінің ең басты белгісі – оның ана тілі, ұлттық мәдениеті. өзінің ана тілі, ұлттық мәдениеті жоқ ел өз алдына мемлекет болып өмір сүре алмайды. дүниедегі барлық халық тәуелсіздікке ұлттық қадыр-қасиетін, мәдениетін, ана тілін сақтап қалу үшін ұмтылады.          сондықтан кез келген мемлекет өзінің аумағында салт-дәстүрін, ана тілін айрықша қорғайды. еліміз қазақстан республикасы егемен ел атанды. ана тілімізге мемлекеттік мәртебе берілді. тіл туралы заң қабылданды. президентіміздің 2003 жылғы 15 қарашадағы жарлығымен қыркүйектің үшінші жексенбісі қазақстан республикасы халықтары тілдерінің күні ретінде атап өтілетін болды.тіл арасындағы қатынас құралы, өйткені қоғамдық өмірде бір-бірімен тіл арқылы сөйлеседі, пікір алмасады, ойын жеткізеді.тіл арқылы біз оқып, білім аламыз, қалаған мамандықты игереміз. тіл арқылы даналар сөзін оқып білеміз, одан ғибрат аламыз. “өнер алды – қызыл тіл” деген осыдан шыққан болар. тіл халықпен бірге жасайды, , өркендейді.       *********************