тапсырма.Мәтінді 2 рет мұқият оқыңыз.
мәтін мазмұнына сай ақпараттардың дұрыс- бұрыстығын анықтаңыз.
Ең үлкен байлық
Ертеде бір жас жігіт өзінің кедейлігін айтып, әрдайым мұңын шағудан жалықпайды екен.
- Шіркін-ай, егер менің байлығым көп болса, жақсы өмір сүрер едім, - деп зарлауын қоймапты.
Бір күні жігіттің лашығының алдынан қарт тас қашаушы өтіп бара жатып, зарлап отырған жігіттің қасына келеді.
- Саған не болды сонша жылап? Сен нағыз бай адам емессің бе? – дейді.
- Мен баймын ба? – деп жігіт таң қалады. – Ол қандай байлық?
- Сенің көздерің ше? Бір көзіңді біреуге қаншаға сатар едің? – деп сұрайды қарт.
-Оның не?! – деп шошып кетеді жігіт, - көзімді ешқандай байлыққа айырбастамаймын.
- Ал енді екі қолың мен аяғыңның біреуін алтынға айырбастар ма едің?
- Жоқ, ешқайсысын да алтынға айырбастамаймын, - дейді жігіт.
- Міне, көрдің бе, сен өте бай адамсың. Адамның ең үлкен байлығы — күш- қуаты мен денсаулығы, — дейді қарт. – Оны ақшаға сатып ала алмайсың.
Қарт осыны айтады да, жөніне кетеді.
(137 сөз)
Ақпараттар + дұрыс - бұрыс
Жігіт өзінің кедейлігін айтып ренжіді.
Жігіттің алдынан жас тас қашаушы өтіп бара
жатты.
Көзімді ешқандай байлыққа алмастырмаймын.
Қолы мен аяғын алтынға айырбастауға келісті.
Ең үлкен байлығы — күш-қуаты мен
денсаулығы.
2 тапсырма. Мәтін мазмұны бойынша сұрақтарға жауап бер.
1. Мәтінде не туралы айтылған?
2. Мәтінге қандай ат лайық?
3. Қария неге денсаулықты байлық деп бағалады?
3 тапсырма. Сөздердің аудармасын жаз
• Жоғары кеңес –
• Мойындау -
• Қиыншылық –
• Қарыштап даму –
• өркенің өссін —
• Шыққан жылы –
• Бейне –
• Төл теңге –
• Өңір –
• Мерейтой –
• Арнайы –
• Ерекше –
• тексеру-
• Қан тапсыру-
• дәрігерлік кеңес-
4 тапсырма. Сөздерге тиісті тәуелдік жалғау қосымшасын жалғап жаз
Ақша, теңге, ел, Отан
Менің Біздің
Сенің Сендердің
Сіздің Сіздердің
Оның Олардың
У МЕНЯ СОР
Поделитесь своими знаниями, ответьте на вопрос:
Перевидете только не через переводчик дина нурпеисова (1861-1955 дина родилась в западном казахстане. на домбыре она начала играть с девяти лет. дина - талантливый ученик великого курмангазы, одарённый композитор-кюйши. её творчество характеризуется присущей только ей своеобразной манерой исполнения кюев. музыка была единственной целью, составляла смысл её жизни. где бы она ни была, домбыра была её неразлучной спутницей. своего учителя курмангазы почитала и восхищалась его даром всю свою жизнь. за свою долгую трудовую деятельность дина создала много песенных шедевров. за творческий труд дине нурпеисовой было присвоено звание народной артистки казахстана. её кюи "булбул" "эсемконыр" и другие хранятся в золотом фонде казахской музыки.
туып өскен жері батыс қазақстан облысының жаңақала ауданына қарасты бекетай құмы деген жер. топырақ алматықаласынан бұйырған. қазақстанның халық әртісі. халық өнерпаздарының 1937 жылы өткен республикалық байқауына қатысып 75 жасында халық аспаптарын тартатын өнерпаздардың мәскеуде өткен бүкілодақтық бірінші байқауында, одан кейін 1944 жылы 83 жасында орта азияның бес республикасынан өнерпаздар қатысқан ташкенттегі он күндікте дина тағы да жүлделі орындарды жеңіп алады.
дина ата-ана шаңырағында бұлаңдап өскен жас кезінің өзінде ақ дәулеткерей, мүсірәлі, әлікей, түркеш, ұзақ, есжан,байжұма, ң сияқты күйшілердің күйін нәшіне келтіре тартып, төңірегі «домбырашы қыз» деп атаған. қаршадай қыздың даңқын естіп, әйгілі құрманғазы арнайы іздеп келген. ол динаның домбыра тартысына сүйсініп, болашағынан үлкен үміт күтіп, батасын берген. осыдан кейін динадан көз жазбай, үнемі айналып соғып, додалы күй айтыстарына ертіп барып, домбыра тартудың терең сырларын үйретеді. дина тоғыз жасынан бастап он тоғыз жасына дейін, қашан ұзатылғанша құрманғазының баулуында болады. құрманғазыдай дәулескер күйшінің ұстаз болуы динаның ғана бақытты болып қойған жоқ, исі қазақтың күй өнерінің бақыты болды.
дина 1880 жылы беріш ішіндегі бесқасқа руынан шыққан тұрманұлы қанас деген жігітке тұрмысқа шығады. қанас пен динадан нұрпейіс атты бір ұл туған. алайда, алғашқы перзенті дүниеге келген соң қанас көп кешікпей қайтыс болады. дина ата салтымен қайын інісі шәпекке қосылады. күйеуінің атын атамайтын дәстүр бойынша дина күйеуі шәпекті «жәпек» деп атайтын болған. кейбір деректерде «жәпек» деп жазылуы содан. динаның алғашқы күйеуінен көрген перзенті нұрпейіс 14 жасында қайтыс болады. кейін ел ішінде санақ па, сайлау ма, әйтеуір бір тізім алу атай алмаған дина фамилиясының орнына қайтыс болған тұңғышы нұрпейістің есімін атаған. міне, динаның нұрпейіс келіні атануының сыры осында. жәпек пен дина бақытты ғұмыр кешіп, берекелі жанұя құрған.