Екы бирдей унды дауыссыз дыбыс катар келген кыздардын аты

Лара л үнді р да үнді милана і үнді

Табиғатты қорғау- біздің парызымыз табиғаттың ғажайып әсемдігін көз алдына елестете отырып, өзің бір керемет сезімге бөленесің. табиғаттың бар әсемдігін, бар кереметін, оның әрбір әсерін сөзбен де, жазумен де жеткізу оңай емес. оның керемет көрінісі жаныңды тербетеді. бұлттары аппақ мақтадай, шөптері жасыл кілемдей төселген. табиғат - тіршілік көзі. оның әрбір әсері өмірінде үлкен роль атқарады. аяулы табиғатсыз осы ғаламда өмір сүру, тіршілік ету мүмкін емес еді. жыл мезгілдерінің өзгеруі де, табиғатты одан әрі әсерлейді. әр жыл мезгілі әр қилы. төрт жыл мезгілі бізге төрт түрлі ғажайып күйін сыйлайды. таудан сарқырап аққан өзеннің айналасында өксіген оттай жанған жануарларды көрудің өзі керемет көрініс емес пе? ! бау-бақшада өскен жеміс-жидектердің иісі мұрын жарады. жайқалып өскен түрлі гүлдер көзге өз кереметтігін сыйға тартады. аспаннан күннің көзі түскенде, жердің жүзі қуана қыбырлайды. көлдер қойнын ашса, қаңқылдап оған құстар қонар. табиғат жайлы өнегелі сөздер, мақалдар мен өлең- жырлар да аз емес. оның керемет әсемдігін жырлаған, суреттеп жазған ақындар баршылық. табиғат көркемдігін өз өлең-шумақтарында жырлаған ақындардың қатарында абай құнанбайұлы («жаз! , «күз», «қыс»), сұлтанмахмұт торайғыров («шілде»), қасым аманжолов («дауыл»), ыбырай алтынсарин («өзен») сияқты ақындарды атауға болады

Вабай (ибраһим) құнанбаев. (1845-1904) абай қазақтың ұлы ақыны, композитор, философ, қазақ жазба әдебиетінің негізін қалаушы, оның алғашқы классигі. әкесі құнанбай өскенбайұлы бай, би және қазақ руларының ішіндегі беделді ң бірі болған. құнанбай қарқаралы дуанының аға сұлтаны болған. құнанбай діншіл болған. мұсылман дінінің ықпалын күшейту мақсатын көздеп орта азияның діндар қожаларын, татар молдаларын қарамағындағы ауылдарға таратқан. олардың мұсылманша оқытқан. өз ауылында ғабитқан деген молданы ұстап, абайды да оқытқан. абайдың сабаққа зеректігін байқаған соң, әкесі семей қаласындағы мұсылман имамы ахмет ризаның медресесіне берген. ол дін сабақтарына тарих, поэзия, , философия сияқты дүние тану пәндерін араластыра оқытуды қажет көретін ағымның бағытын ұстаған болған. абай бұл медреседе 4 жыл оқыған кезінде араб, иран және орта азия әдебиеті классиктерінің шығармаларымен жақсы танысады. өзі үлгілерінен үйренген. абайдың жазу жұмысында үлгі еткені 19-шы ғасырдағы орыс әдебиеті болған. абай семейдегі медреседен кетер алдында үш айдай орысша оқыған, осы тілде аздап жаза және сөйлей білген. еліне қайтқаннан кейін де семеймен қатынасын үзбеген. семейге саяси көзқарастары үшін жер аударылған, орыс оқымыстылары н.и.долгополов және е.п.михаэлиспен танысып, орысша білімін терендете түсуге жәрдем алған. абай семейге келіп, айлап жатып гоголь атындағы кітапханадан көп кітаптар оқыған және ауылына да алып кетіп оқитын болған. абай дүние жүзінің басқа да ғалымдары мен жазушыларының еңбектерін оқиды. мысалы, ежелгі грецияның атақты ғалымы аристотельдің философиялық және әдеби шығармаларымен толық танысқан. атақты данышпан сократтың да шығармасын бәлген. абай в.г.белинскийдің еңбектерін ұнатып оқыған. а.с.пушкин шығармаларын оқып, үлгіге тартқан. «евгений онегин» романынан үзінділер аударды «амал жоқ, қайттым білдірмей» / «татьяна хатына»/ әнін шығарды. сондай-ақ и.а.крылов, м.ю.лермонтов, и.гете шығармаларынан да аударды. абай қазақтың ән-күй творчествосын жете білген. біржан сал, ақан сері, тәттімбет, жаяу мұса сынды халық композиторларын ерекше бағалаған. өзі «айттым сәлем қаламқас», «сұрғылт тұман», «қараңғы түнде тау қалғып» тағы басқа әндер шығарған. абай «атаның болма, ң бол» деп, жалпы түгел сүйетін, гуманизм биігіне шақырады