Шүйгiн иен көтерем сөзiнiң мағынасы

Шүйгін- құнарлы шөбі, суы мол, шұрайлы жериен -  дала,мекенкөтерем- арық,жүдеу

Музыка аспаптарында орындалатын шығармаларды аспаптық музыка деп атайды.

Қазақтың домбыра, қобыз, сыбызғы, шертер сияқты ұлттық музыкалық аспаптарында орындалатын әуен-саз күй деп аталады.

Бізге жеткен ең көне күйлер – күй атасы Қорқыттың шығармалары.

Күй – бағдарлы мазмұны бар, көркемдігі жоғары аспаптық жанр. Онда табиғат құбылыстары («Алатау», «Саржайлау», «Көбік шашқан»), тарихи оқиғалар («Ел айырылған», «Жеңіс»), халық мерекелері («Тойбастар», «Балбырауын»), жан-жануарлар («Аққу», «Қоңыр қаз», «Көкала ат»), аңыз-ертегілер («Мұңлық-Зарлық», «Қос мүйізді Ескендір»), жеке адамдар («Байжұма», «Абыл»), адам сезімдері («Қуаныш», «Сағыныш»), т.б. түрлі оқиғалар мен құбылыстар суреттеледі.

Күйлер тақырыбы мен мазмұнына қарай аңыз-күйлер, тартыс күйлер, тарихи күйлер, арнау күйлер, лирикалық күйлер, психологиялық күйлер болып жіктеледі.

Қазақтың аспаптық музыкасы ХVІІІ ғасырдың соңында жоғары деңгейге көтерілді. Бұл кезде Байжұма, Баламайсан, Есжан, Байжігіт, Ұзақ, Боғда, Махамбет сияқты күйшілердің атағы халыққа кеңінен мәлім болды. ХІХ ғасырда ежелгі күйшілік өнердің одан әрі өрістеп дамуына Құрманғазы, Дәулеткерей, Тәттімбет, Тоқа, Абыл, Есір, Ықылас, Байсерке, Қазанғап, Сейтек, Дина, Сүгір сияқты күйшілік өнердегі ірі тұлғалар елеулі үлес қосты.

Домбыра күйлері орындалу мәндері мен құрылымдылық ерекшеліктеріне қарай төкпе және шертпе деп аталатын екі үлкен түрге бөлінеді. Төкпе күйлер тұрақты екпін мен өлшемде, оң қолдың тұтас сілтенуімен орындалады. Ал шертпе күйлер көбінесе жалғыс дауысты болып, оң қол саусақтарының ұшымен орындалады.

Қызғалдақ қымбатты досым, қазақтың көктемгі даласының ең жарқын бейнесі - гүлді қызғалдақ. қазақстан және орталық азия - қызғалдақтардың үйі. қазіргі, өңделмеген жабайы қызғалдақ - қазақтың мақтанышы мен мұрасы, ал қазақстан дала - әлемдегі қызғалдақтардың таралуының негізгі аумақтарының бірі. айлар сәуір және мамыр айларында - қызғалдақтардың гүлдену маусымы, ал қазіргі уақытта далада теңдесі жоқ сұлулыққа айналады, мезгілде гүлдейтін миллиондаған қызғалдақ қызғалдақтар керемет гүлді кілем сияқты көрінеді. қызғалдақ хор, бірақ қысқа, тез өтпелі, сондықтан маусымдық ырғағы қызғалдақтар сыл, көктемгі efemeroidov, қызғалдақ гүлі ұзақ оның жарқын сұлулығын шақырды және қазіргі заманғы деп аталады. ғажайып көруге келетіндерге - қазақстандық жабайы қызғалдақтар, мамандандырылған экологиялық турлар «қазақстан қызғалдақтары» бар. мамыр айында барлық қазақстандық қорықтар мен мемлекеттік ұлттық парктерде туған күні ресми түрде атап өтіледі. сондай-ақ, қазақстанда республикалық туғали фестивальдері өткізілді. қазақстанның оңтүстік астанасы - алматы - қызғалдақ қаласы. қызғалдақ іс жүзінде қаланың визит картасына айналды. 2009 жылы алматыда 50 түрлі реңк пен пішіннің жарты миллионнан астам қызғалдақтары отырғызылды. голландияда, қызғалдақ ұлттық символы болып табылады, бірақ қызғалдағы ұнайды өседі емес еді қазақстанда жоқ, мұндай орын, өйткені онда ол қазақстанның символы бола алар еді рас. барлығы қазақстанда қызғалдақтардың 35 түрі бар, олардың 18-і қызыл кітапқа енгізілген. дорогой мой друг,один из самых ярких образов казахской весенней степи - это цветущие тюльпаны. казахстан и средняя азия являются истинной родиной тюльпанов. настоящий, некультивированный дикий тюльпан по праву является казахской гордостью и достоянием, а казахстанская степь - одна из ключевых территорий по распространению тюльпанов в мире. месяцы апрель и май - сезон цветения тюльпанов, и в это время степь становится бесподобной красоты, миллионы ярких тюльпанов распустившихся одновременно делают степь похожей на великолепный цветущий ковер. цветение тюльпанов дружное, но непродолжительное, скоро преходящее, поэтому тюльпаны по ритму сезонного развития, относят к весенним , цветок тюльпана недолго радует своей яркой красотой и изящной формой. для желающих увидеть чудо – дикорастущие казахстанские тюльпаны, работают специализированные экологические туры «тюльпаны казахстана». в мае, во всех казахстанских заповедниках и государственных национальных парках, официально отмечают день тюльпана. также в казахстане проводятся республиканские фестивали тюльпанов. южная столица казахстана - алматы – это город тюльпанов. тюльпан практически стал визитной карточкой города. в 2009 году в алматы было высажено полмиллиона тюльпанов 50-ти видов самых разных оттенков и форм. в голландии тюльпан является национальным символом, но он справедливо мог бы стать и символом казахстана потому, что нет такого уголка в казахстане, где не произрастал бы любимый всеми тюльпан. всего в казахстане насчитывается 35 видов тюльпанов, 18 из которых, занесены в красную книгу.