Жақсыдан үйрен жаманнан жирен деген мақалдың мағынасын түсіндіріңдерші

Бұл мақал жақсымен жаманды ажыратуға байланысты айтылған. жақсыдан үйрен дегені жақсы қасиеттерды өз бойыңа сіңіру, жалпы алғанда жақсы істерді үйрену. ал жаманнан жирен деген жаман іс әрекеттерден жеркен деген сөз.

ата көрген оқ жонар,                                                                                                                                                                                                              ана көрген тон пішер.

әкесіне тартып ұл тумас,шешесіне қарап қыз тумас.

ата-анам бар болсын,аузы-мұрыны жоқ болсын.

ата-ананың қадірін болғанда білерсің.ата-анадан жар жақын.

туысқаннан мал жақын.атаның құны, ананың сүті.

күтсең ата-анаңды,кешірер атаң қатаңды.ата-ананың қарызы,

ана жақсылығын,ауырсаң білерсің.қайын жақсылығын,қыдырсаң білерсің.

ң өзі болғандай,келіннің өзі келгендей.ата-ананың қадірін болғанда білерсің; ағайынның қадірінжалалы болғанда білерсің.ақ шашты ана: «жастығым — » дейді.ақылды : «ай-күнім — анам» дейді.ана алдында — құрмет,ата алдында — қызмет.малды баққан өсірер, тапқан өсірер.мейрімі мол ананың —жүрегі жылы, қолы кең.кең пейілді атаныңжүзі жылы, жолы кең.ақ жаулығы ананың —ақ көрпесі ң.ағайын — алтау,ана — біреу.ана алақанының аясы —ақ шынардың саясы.анадан артық дос бар ма? ашудан жаман қас бар ма? жиырма бестен жақсы жас бар ма? қымыздан тәтті ас бар ма? ананың сүті—,ң тілі — . тентек болатыны — үйінен,ердің тентек болатыны — биінен.көне киім жаңаны сақтайды,кәрі кемпір сақтайды.ананың сүйген жері: отқа күймейді,оқ та тимейді.ананың ойы ұяда,ң ойы қияда.жетімге жеті бидай да тамақ.анаңа ауыр сөз айтпа! атыңа ауыр жүк артпа! ана сүтін ақтамағандыешкім мақтамайды. торғайларөрт болмасын тілейді.ға аналардерт қонбасын тілейді. ана — гүлсіз алма.әзілің жарасса,атаңмен ойна.ата ға сыншы.ата ңат меңіндей белгісі болады.атаңа не қылсаң,алдыңа сол келер.ілгері басатын жастыкері тартқан кәрі қайтарады.үлкен бастаркіші қостар.атасы жоқ — мас жетім,анасы жоқ — қас жетім.итпен ойнасаң — үрерсің, ойнасаң — күлерсің.ат болатын құлынның,бауыры жазық келер, болатын ң,маңдайы жазық келер.жылайын деген ңүш күн бұрын көзі қышиды.нар қарпып сүйералты жасар атқа мінсе,алпыстағы шалалдынан шығып атын ұстар. үйрек көлден кетпес, жесір елден кетпес.болатын елдің бірін бірі: «батыр! »дер.болмайтын елдің бірін бірі: «қатын! » дер.ашаршылықты көп көргенөзі тоймай «мә» демес,жетімдікті көп көрген,үш шақыртпай «ә» демес.жаманға айтқан ақылың —далаға атқан оқпен тең.талабы жоқ жас ұлың —жалыны жоқ шоқпен тең.қазанға тиме, қарасы жұғар,ға тиме, бәлесі жұғар.мал қалды,бай далада қалды.атадан жақсы ұл туса,елінің қамын жейді; атадан жаман ұл туса,елінің малын жейді. үйдің ұрлығы жатпас.боранды күні құтырар,желді күні ит құтырар.жақсы қонаққа үйір,жақсы тай атқа үйір.күлшелі — сүйкімді.қыз «қуыршақ» дейді, «құлыншақ» дейді.келіннің сөзі кетпендей,ң сөзі батпандай.болатын — пысық,жауатын күн — ыстық.өлетін молаға қашады.жылайын деген ,әкесінің сақалымен ойнайды.өз ң,өзекке тепсең де кетпейді; кісі ,кісендесең де тұрмайды.үш өсіргенше,үш шаһар апат болады. бардың өңі ойнар, бардың қолы ойнар.қарға «аппағым» дейді,кірпі «жұмсағым» дейді.өз несібесін ала туады.күндес көргеннің қызын алма.бір , атаға жете туады,бір , атадан өте туады,бір , кейін қарай кете туады.жалғ бардыңшығар-шықпас жаны бар.екі бардың,өкпе, бауыр, жалы бар.үш бардыңбұқарада пұлы бар. үлкен,ашамайнардан үлкен.немере етін жеп, сүйегін береді.жетімнің ризығы — жұрттан. — бауыр,дос — тамыр.көргенсіз — көкірек,өнерсіз — өкірек.ерке — екі жылар.ат болар тай саяққа үйір, болар қонаққа үйір.астың дәмін тұз келтірер,ауылдың сәнін қыз келтірер.отаулап берген қыздыңотын, суы аз болмас.

Домбыра көне аспап және ол қазақпен кіндіктес ұлыстардың бәріне ортақ мүлік, себебі домбыраның жасы қазақ хандығынан үш мың жылдай үлкен, дәуірлей тексергенде аспап аттары әртүрлі диалект салдарынан өзгеріске ұшырағанымен түбі бір екені айдан анық білініп тұрады. толғамды мәселелердің сырына үңілместен бұрын, әуелі аспап жайына түсіндірме бере кетейік. қазақтың домбырасы түркі-монғол (арғы атасы – ғұн) мәдениетінің меншігі, тамыры тарихқа терең жайылған, байырғы аспап. с.өтеғалиева орталық азиядағы танбуртекті аспаптарды үш топқа бөледі: сібір-алтайлық, ортаазиялық, таяушығыстық (хордофоны средней азии. алматы-2006. 39-бет). осы тұжырыммен қарасақ бiздiн шертпелi аспаптарымызды