Как называется заповедник на горах алатау

1)Көне түркі жазулары (басқаша Орхон-Енесей жазулары) — б.з. V ғ. — б.з. Xғғ аралығындағы түркі тайпаларының тасқа қашап жазған жазбалары.

Орхон-Енисей ескерткіштері алғаш Орхон өзеніні бойынан (Екінші түркі қағандығы кезі) табылды, кейін Енисей өзенінің жоғарғы ағысында (Қырғыз қағандығы). Кейде руник жазбасы дейді, алман руналарынынан жанасым тауып (кейбір нышандар кескіні дәл келіп тұр, дауысты мағынасы да жақын). Азиялық түркі руналары соғды жазуының негізінде VIII ғ. бұрын жасалған деп есептеледі. Оның әліпбиінде 40-қа жуық графема бар. Көне түркі руника жазуы ерекшелігі - онда негізгі велярлық және палаталдық дауыссыздарға арналған бірнеше жұп дербес әріптер бар. Көне түркі руника жазуы жұмбағын 1893 жылы В. Томсен шешкен. Орхон ескерткіштерінің тұңғыш тәржімаларын 1894 жылы В.В. Радлов жасаған.

2)Тәңіршілдік (немесе Тенгризм, Тенгрианизм) — дәстүрлі түркілік дүниетаным бастауындағы монотеизмдік еркін ілімдік[1], метафизикалық сенім үлгісі болып, оны ежелгі заманда және ортағасырда Еуразия даласындағы көшпенділер, және кейбір осызамандық халықтар мен тұлғалар ұстанады. Тәңіршілдік сенімі көне түркі халықтарының, Ғұндардың, Болғарлардың, моңғолдардың, маньчжур және мадяр халықтарының ұлттық мәдениеті мен болмысына терең ықпал еткен тарихи сенім болды, Көктүрік қағанаты, Батыс Түрік қағанаты, Шығыс Түрік қағанаты, Дунай және Еділ Болғарлары, Моңғол империясы, Шығыс Түркия (Хазария) қатарлылардың мемлекеттік діні болды. ІХ ғ түркілердің әйгілі туындысы «Ырық бітік» кітабында "Тәңірі - Түрік Тәңірісі" (Түріктердің Құдайы) ретінде аталған.[2] Көптеген ғалымдардың пікірінше, империялық деңгейде Тәңіршілдік әсіресе ХІІ - ХІІІ ғасырларда монотеизмдік сенім/дін ретінде ұстанылған; қазіргі Тәңіршілдердің көбі оны монотеизмдік деп санайды.

Объяснение:

«Тоқымқағар», «базарлық» сөздері айтылған сөйлемдерді теріп жаз: Онда сенің әжең тоқымқағар жасайды екен ғой.Ол не? Мен түсінбедім. Оны «базарлық» деп атайды. Бұл жақсы көрудің, сыйластықтың белгісі.

Диалогке тән тыныс белгілерін қой.  

Әли, сен білесің бе? Менің ағам Түркияға ұшпақшы.

Онда сенің әжең тоқымқағар жасайды екен ғой.

Ол не? Мен түсінбедім.

Жас жігіт алғаш рет, жолға шыққанда жасалатын бас

қосу. Онда ел жиналып, ойын-сауық, өлең-жыр айтылады.

Егер ағам маған сыйлық әкелсе, ең жақсысын саған

беремін. Сен менің нағыз досымсың ғой!

Алыс сапарға шыққан адамдар туыстарына, балаларға

ірілі-ұсақты сыйлықтар әкеледі. Оны «базарлық» деп атай ды. Бұл жақсы көрудің, сыйластықтың белгісі.

Күрделі сөздерді тауып, түрлеріне  ажыратыңдар:

Кос создер:ойын-сауық, өлең-жыр,ірілі-ұсақты.