Перевести на рус яз с каз яз слова айтындаршы, бобектер

Айтындаршы-говорите.бөбектер-малыши.

-Сәлем.

-Сәлем.

- Байқоңыр деген не?

- Бұл бірінші, сондай-ақ әлемдегі ең ірі ғарыш айлағы.

-Ол қайда орналасқан?

-Қазақстан аумағында, Қызылорда облысында Қазалы қаласы мен Жосалы кентінің арасында, Төратам кентінің жанында орналасқан.

- Бұл өте қызықты, ал "Байқоңыр"кешені неден тұрады?

-Ол зымыран тасығыштарды ұшыру үшін 9 типті 15 ұшыру кешенінен және құрлықаралық қ зымырандарды сынау үшін төрт ұшыру қондырғыларынан, 11 монтаждау-сынау корпустарынан (МИК) және басқа да инфрақұрылымдардан тұрады.

- Бұл кешен нені құрайды?

- Байқоңыр қаласы мен ғарыш айлағы бірге "Байқоңыр" кешенін құрайды»

-Ал ол алдымен қалай пайдаланды?

- КСРО бірінші және негізгі ғарыш айлағы ретінде, оның ыдырауына дейін салынды және пайдаланылды, содан кейін ғарыш айлағы одақтық меншіктен болған Тәуелсіз Қазақстан Республикасының қарамағына өтті.

- Ал ұшыру саны бойынша ол қандай орын алады, яғни ғарышқа зымыран?

- Бірнеше жыл бойы Байқоңыр ұшыру саны бойынша әлемдегі жетекші орынды сақтап келді.

- Рахмет, енді мен көбірек білемін

-Бұл үшін емес, сұраңыз.

Байқоңыр - Қызылорда облысы Қармақшы ауданының аумағында орналасқан ғарыш алаңы. Іргесі 1955 ж. қаланған.[1]

Ғарыш алаңын салу үшін Байқоңырды таңдап алу кезінде бұл жердің елді мекендерден қашық болуы, экватор жазықтығына жақындығы, ракета ұшырудың қауіпсіздігі, қайтып оралатын ғарыштық объектілер үшін қолайлы қону аймақтарының болуы, т.б. факторлар ескерілді. Байқоңырдың басты және көмекші объектілері мен қызмет ету орындары кең аймаққа орналасқан, олар бір-бірімен автомобиль жолдары және теміржол аркылы байланысқан. Байқоңырдың негізгі объектілеріне: техникалық тұғырлар, старттық кешендер мен ұшу трассасының бойындағы өлшеу бекеттері (олардың әрқайсысы жалпы техника және арнаулы технология кұрал-жабдықтары бар ірі құрылыстар), ғарыш алаңына әр түрлі жүктерді жеткізетін кірме жолдар, т.б.; көмекші және қызмет көрсету объектілеріне: отын (жанармай) сақтайтын алаң, сұйық оттегі мен азот өндіретін заттар, энергия және сумен қамтамасыз ететін жүйелер, байланыс жүйесі, телевизия, т.б. жатады. Байқоңырда ракета тасығыштың (РТ) әрбір түріне сәйкес бір не бірнеше техникалық тұғырлар және олардың әрқайсысына арналып бір не бірнеше старттық кешендер салынған.

.

Байқоңырдан Протон зымыраны ұшу сәті.

Байқоңыр қаласы қалану барысын Ресейден келген техникалық инженер Г.М. Шубников басқарған болатын. Сондықтан Г.М. Шубников Байкоңыр қаласының "әкесі" атанып кеткен дейді. Қазіргі таңда Байқоңыр қаласында Г.М. Шубников есімі берілген көше және ескерткіштер бар.

Байқоңырдың ұшу трассасы Арал теңізінен Камчатка түбегіне дейін созылып жатыр. 1957 ж. 4 қазанда Байқоңыр ғарыш алаңынан тұңғыш ғарыш ракетасы сәтті ұшырылды. Ол - дүние жүзіндегі ең бірінші Жердің жасанды серігін (ЖЖС) орбитаға шығарды.

Объяснение: