Еcімшесі бар жұмбақ мақал мәтел өнер туындылар жаңылтпаш айтақанға рахмет

Айтылған сөз - атылған оқ

Вот стихотворение.

Зима

В белой шубе, плечист, весь от снега седой,

Слеп и нем, с серебристой большой бородой,

Враг всему, что живет, с омраченным челом,

Он, скрипучий, шагает зимой снеговой.

Старый сват, белый дед натворил много бед,

От дыханья его — стужа, снег и буран.

Тучу шапкой надвинув на брови себе,

Он шагает, кряхтя, разукрашен, румян.

Брови грозно нависли — нахмуренный вид;

Головою тряхнет — скучный снег повалит.

Злится он, словно бешеный старый верблюд,

И тогда шестистворная юрта дрожит.

Если дети играть выбегают во двор,

Щиплет нос он и щеки им злою рукой;

В чапане, в полушубке дубленом пастух

Повернулся к холодному ветру спиной.

Конь разбить безуспешно пытается лед,

И голодный табун еле-еле бредет.

Скалит жадную пасть волк — приспешник зимы.

Пастухи, день и ночь охраняйте свой скот!

Угоняйте на новое место табун,

Не поспав — не умрешь, надо быть посмелей!

Все же лучше, чем волк, Кондыбай и Конай.

Деду мы не дадим пировать средь степей!

"Күй аңызы".

"Күй аңызы"шығармасындағы өнер құдыретінің табиғатпен үндестігі мен үшін өте әсерлі болды.Өнердің құдыретіне сендім.Ботасы өлген боз інгенді күй құдыретімен иіту екінің бірінің қолынан келе бермейтін өнер.Күйді тебіреніспен шығарған күйші Естемістің жан дүниесінің тазалығына,көкірегінде жатқан шерлі мұңды күй қылып шығарған дарынды тұлғасына тәнті болдым.Өнердің құдыретін мойындадым.Естеміс күйшінің шәкірті Оразымбетке:"Бірақ күйімді үлгі етсеңде өмірімді үлгі етпе,"-дейді.Күйшінің сөзінің астарында:Өзінің өміріне налу бар.Жасы елуге келседе қайтып оралатын үйі,күтіп отырған жары жоқтығын,ауыр тағдырын,тұрлаусыз өмірін үлгі етпе,жасыңда үйлен,отау тік,-деген сөз жатыр.Күйшінің:"Ботасы өлген боз інген.Түйе деген жануар баласын адамнан артық жоқтайды",- деген сөздерінде ботасын жоқтаған інгеннің боздаған, төбе-құйқаны шымырлатар дауысын,адамнан бетер ботасын іздеген бозінгеннің қайғысын шынайы сезініп айтқан.Проблемалық мәселеге келетін болсақ қазіргі заманда баласын тастап кетіп жатқан көкек аналардан,өлген ботасын аңсап,іздеген бозінгеннің жануар болсада адамнан қасиетін артықтығы.Бүгінгі заманның адамының ұрпақ алдында жауапкершілігі жоғары.Өз ұрпағын аман-есен,денсаулығы мықты етіп өсіру,білімін жетілдіріп,елінің елеулі,халқының қалаулы азаматы етіп тәрбиелеп шығару, адамзаттың ұрпақ алдындағы міндеті.Қарт күйшінің әкесіне қолқа салған емеурінінен түсінген Жаңыл:Екі күйші өнерлеріңде бірге салыңдар",-деп,әке кесіміне өз үнін қосып,тағдырын бір ауыз сөзбен шешкені,қыздың ақыл-парасатының артықшылығында.Кәрі күйшіні өзіне тең көрмеген ақылды қыз,Естеміс күйшінің күйінен иіген нарды саумай,шәкірті Оразымбеттің тартысын күтті.Соны сезген Естеміс күйші:"Заманым өткен екен ғой",-деп домбыраны Оразымбетке бере салды.Жаңыл өз ақыл-парасатымен,ісімен өз қалауын түсіндірді.Жаңыл бейнесі-қазақ қызының ақылды,парасатты бейнесі.