Переведите ! – сендерге мен не жаздым? ! – деп алмабек жылап жiбердi. сол кезде төбесi көптi көр, көп жасаған орман атасы кәрi еменнiң дауысы естiлдi: – сенiң жазығың сол: бiздiң бiрнеше жас шыбығымызды үйiңнiң қасына отырғызбақ болып қазып әкетiп едiң, нағыз азап халге салып қойыпсың. түбi босатылмай, қатып қалыпты. тамыры суалып, құрып бара жатқан көрiнедi. осы қылығың ққа жата ма? ағаштан көрген не жамандығың бар? iстiң мән-жайы алмабекке әбден түсiнiктi болды. – кешiрiңiздер. кешiре көрiңiздер! – дедi алмабек, - мен отырғызған ағаштарымды бүгiннен бастап мәпелеп күтуге уәде беремiн. – жарайды, – дедi қарт емен, – олай болса, бар үйiңе! алмабек үйiне келдi. дереу күрек алып, ағаштардың түбiн қопсытты. арықтан су әкелiп құйды. құрт түспес үшiн ағаш дiңгегiнің түп жағын әкпен ақтап қойды. аз күнде ағаштар қайтадан жанданды.

-Что я вам сделал?-сказал Алмабек и заплакал.И в это время видевший многое и живший долго в лесу , старый дуб ответил: -Твоя вина в том что ты забрал зеленые молодые ветки чтобы посадить возле дома. И иx ты посадил в не вскапанной земле ,в суxую почву.От этого корни ветвей обезвожились и погибают. Разве это человечно?Что тебе плоxого сделали деревья?" Алмабек всё понял и прояснил ситуацию. -Извините.Извините меня сказал Алмабек. -С этого дня я вам обещаю,следить и уxаживать за ветками. -Ну,xорошо! Тогда иди домой-сказал старый дуб. Алмабек пришел домой.Взял быстро лопату и стал вскапывать почву деревьев.Принес с арыка воду и полил.Чтобы не повредили кору вредители покрасил извёсткой .Через некоторое время деревья стали оживать.

Пайымдау әңгіме

Еңбекқор құмырсқа.

Әлем көптеген тіршілік иелеріне толы.Солардың ішінде құмырсқа – әлемдегі ең көп тараған жәндіктің бірі. Қазақ «құмырсқадай қажырлы», «құмырсқадай құжынаған», «құмырсқадай еңбекқор» деген тіркестерді бекер айтпаған.Сіріңке қорабында бір дәнді бірнеше күнге жеткізе алған құмырсқа туралы әңгімені бәрі біледі.Олардың тағы да біз білмейтін қызық қыры көп.

Бір құмырсқа өз жемтігін тапқан соң,басқа құмырсқаға азығын табуға көмектесе алады.Аралар мұндайда билеп жүріп үйретсе,құмырсқалар бір жол бойымен жүріп отырып,азық табуды үйретеді.Олар бір-біріне жалғанып,басқалар өтуі үшін көпір жасай алады.Бір құмырсқа өз салмағынан 10 есе ауыр салмақты көтере алады.Құмырсқалар орта есеппен екі немесе үш айға дейін өмір сүреді. Осы уақыттың ішінде өздеріне тән еңбекқор, белсенділігі және үнемшілдігімен өзге жәндіктерден ерекшеленеді.

Қыстап қалатын құстар-торғай,көгершін,қарға ,сауысқан.Қыстап қалатын құстарға қыста  азық  табу қиын.Сондықтан олар  ауыл маңайында  жүреді.Қыстап қалатын құстардың түрі ,түсі  ,дене пішіні жемдерін қар астынан тауып жеуге икемделген.Қарға ,сауысқан кез келген тамақты корек ететін құстар.Торғай,көгершин  адамға жақын жүреді.Адамдар оларға жем береді.Суықтан құстарды қалың мамықтары сақтайды.Құстардың табиғатқа пайдасы зор .Олар ағаштарды зиянды құрттардан сақтайды.Сондықтан құстарға жем шашуды ұмыптау керек.Құстар біздің досымыз.