Составить рассказ на казахском языке мое хобби

менім бос уақытымда көптеген өзіме ұнаған тірліктермен айналысқан ұнайды. соның бірі бос уақытымда бимен айналысқанды ұнатам. бидін барлық түрлеріне көп көңіл бөлем. шығыс билерін жақсы көрем. сонымен қатар әр түрлі елдердің ақшаларын жинаймын. 

менiң қалаулы жұмыстарымның бiрi оқу болып табылады. жақсы дос кiтап санаймын. үшiн өз қалаулы кiтабы әрбiр жас шама барып тұр. мен қашан шүйкидiм, н.носованың шығармасының маған өте ұнамымен. әсiресе, дымбiлместiң қиындықтары. екiбастан, мен оқып отырсын 4 жылда үйрендiм және, менiң жора-жолдастарыммен қаhарман а.бартолар болды, б.заходера с.маршак, с.михалкова. мен сендiрген, кiтаптың өзi қалыптастырады және оқылған кiтап дер кез - үлкен сәт. в.солоухин өз тiлi басқару мүмкiн кейбiр кiтаптар оқып отыра басқа емес өз азаматтық ар-ұжданын басқару мүмкiн айтты. темiр а.гайдарының кiтабы және оның командасы бұл жерде бiрден есiне түсiргiсi келедi. ол менi үшiн өзiм қалаулы болып табылады. қазiргi уақытқа оқып отыруға ерiнетiнi аянышты. оқу анығында - бұл еңбек, (в.сухомлин ) ерiк, өздiгiнен тәрбие өз рухани күштерi, өнер. әңгiме в.солоухина кекшiл мен кеше оқып шықтым. мен ертеңгiсiн бiз ойлата алатын жаңа пайдалы кiтаптар күтедi…

Су-тіршілік көзі. Сусыз тіршілік ететін, ағза кездеспейді. Тіршілік құбылыстарының бәрі судың қатысуымен жүреді. «Жер бетін қанша шарласаңыз да, су сияқты мөлдір, әрі иіңізге көне беретін жұмсақ зат таппайсыз. Бірақ су, өз жолында қандай қатты, әрі берік зат болса да, егеп, қашап, тесіп өтеді. Оны ешкімде өз ырқына бағындыра алмайды. Кез — келген қаттыны жеңіп кетеді. Жұмсақ болса да берік нәрсені өз ыңғайына көндіре алады. Мұны барлығы біледі, бірақ осылай әрекет етуге ешкімнің де жүрегі дауаламайды», — деп бұдан екі жарым мың жыл бұрын ғұмыр кешкен қытай ғұламасы Лао — Цзы жазған болатын.

Барлық тірі ағзалардың 75 пайызы судан тұратыны бәріңізге мәлім. Таза сусыз адам өмір сүре алмайды. Су үнемі теңіз, ауа мен құрылық арасындағы айналымды жүзеге асырады.

Суды ластанудан сақтау әр адамның міндеті. Қоқыстарды суға тастауға болмайды. Судың тазалығын сақтасаң, оның ішіндегі жануарларды, өсімдіктерді сақтағаның.

Суға байланысты оқушылармен мынадай ойын түрлерін пайдаланып олардың ойларын, нені білетінін анықтауға болады.

«Миға шабуыл»

Қанатты сөз «Сусыз тіршілік жоқ»

— Не үшін осы мақалды алып отырмын деп ойлайсыңдар?

— Бүгінгі өтетін тақырыбымыз қандай деп ойлайсыңдар?

— Тақырыбы «Су- тіршілік көзі».

А) Сөздік жұмысы.

— Ал енді жаңа сөздерді пайдаланып әңгіме құрастыру. Кейін үздігін анықтау.

Баға жетпес ,суару, мал шаруашылығы, өнеркәсіп, құдық, қатты қөніл, лайламау, ластамау,сабама, шошыту.

Су - баға жетпес байлық. Суды өнеркәсіпте, мал шаруашылығында пайдаланады. Ерте кезде суды тек құдықтан ішіп отырған, оның тазалығына қатты көңіл бөлген. Суды сабауға, оған түкіруге болмайды Оны шошытып алмау керек. Суды ластауға, лайлауға болмайды. Оны таза ұстап, қорғау керек.

«Сұрақты тап» Мына сөздерге сұрақтар құрастыру керек.

Мәселен: Табиғи ойысқа жиналған суды не дейміз?(Көл)

Арал, Балқаш, Зайсан бұл- (Көл)

«Кім көп біледі» Су туралы ырымдар, мақал-мәтелдер, тиым сөздер білді. Қане, кім айтады?

— Суға түкірме.

— Түнде судың бетін ашық қалдыруға болмайды.

— Бұлақты жер, тұрақты жер.

— Сулы жер — нұрлы жер.

— Сусыз өмір тұссыз аспанмен тең.

— Су — дүниенің басы.

— Су — табиғат ажары.

— Су — тазалық досы.

— Сусыз өмір жоқ.

— Кірдің суын басуға болмайды. Барлық жаманшылық кірдің суымен кетеді, оны басу сол жаманшылықты үйіңе әкелгенмен бірдей.

Б) Ойын «Мимика» үнсіз түсіндіру.

Жаңбыр жауады, суға жүзу, шай құю, кір жуу, су тасу, су шашып ойнау

есіктің алдына су шашу, бас жуу, гүлге су құю.

— Біз не білдік Судың пайдасын, қажеттілігін білдік

1 топ тапсырмасы: «Су -тіршілік көзі» тақырыбында эссе жазу

2 топ тапсырмасы: «Су -тіршілік көзі» сурет салу

3-топ тапсырмасы: «Су -тіршілік көзі» тақырыбында өлең шығару Барлық ғалам, мөлдір судан нәр алар

Сумен өсіп, су арқылы жаралар

Басқа төгіп, текке құртып тамшысын

Бұл ғаламда, су үшін де сұрау бар. (Оқушы шығармасынан)

Судың да сұрауы бар.

Су қандай зат?

Оның пайдасы бар ма?

Оны босқа төгуге, бүлдіруге бола ма?

Судың қасиеттері қандай?

Су не істей алады, сендер қалай ойлайсыңдар? (Су ағады, құйылады, тамшылайды, сылдырлайды).

Қазақстандағы су ресурстарының негізі - өзен сулары болып есептеледі. Қазіргі кезде Республикамыздағы барлық ірі өзендер – Іле, Сырдария, Жайық, Ертіс, Шу, Талас ластанған. Теңіз бен мұхиттар мұнаймен ластануда. Бұл қоршаған ортаға өте қауіпті. Судағы балықтар қырылып, қалу қаупі жылдан жылға өсіп келеді.

Суды қорғау – баршамыздың парызымы

Маханджо-Даро (синдхи тілінде — әруақтар төбесі) — ежелгі Хараппа өркениетінің орны. Әлемдік тарихтағы ең көне қала мәдениеттерінің бірі, іргесі б.з.б. 3 — 2-мыңжылдықта қаланған. М.-Д-ның орны Пәкстан жерінде, Инд өз-нің бойында. Хараппадан оңт.-шығысқа қарай 644 км жерде. Жалпы аум. 259 га. Ғимараттар тік төртбұрышты. Алғаш 1922 ж. үнді археол. Р.Д. Банерджи ашты. Кейіннен Дж.Маршалл, Н.Маджумдар, Э.Маккес, М.Ватс, М.Уилер басқарған экспед-лар зерттеді. Қаланың цитаделі екі төбеден тұрады.

Үлкені 2 ғ-да салынған будда храмының атымен ступа деп аталады. Мұнда күрделі де еңселі ғимараттар көп. Оларға үлкен монша, астық қоймасы, оқу ғимараты, жиналыс сарайы секілді құрылыс орындары жатады. Билеушілер мен ақсүйектердің үйлері де осында.

Еңсесі едәуір төмен қарапайым тұрғын үйлерден тұратын екінші бөлік төм. қабат деген атқа ие болған.

Бұлардың екеуі де күйдірілмеген кірпіштерден салынған тұғырдың (платформаның) үстіне тұрғызылған. Цитадель тұғырының биікт. 13 м. Сол тұғырдың көпшілік бөлігі қазір су астында қалған. Кейбір ғалымдар тұғыр қаланы су алып кетпеу үшін салынған десе, кейбірі цитаделде өтетін маңызды да салтанатты шаралар төм. қалаға көркем сипат беріп тұру үшін салынған дейді. М.-Д-дағы қазіргі қазба жұмыстары алдыңғы қазылған жерлерді қалпына келтіру, сақтау мақсатына бағытталған. М.-Д-да жүргізілген қазбалар нәтижесі Инд өңірінде қала өркениеті деңгейінен құнды мағлұматтар береді. М-Д. мен Хараппа қ-ларында, Калибанган, Лотхал және Дхолавир қоныстарында жүргізілген қазбалар ежелгі Үнді мемлекеті мен өркениеті жайлы ғыл. түсініктерді кеңейтті. Жер асты суларының көтерілуіне байланысты М.-Д-дағы қазба жұмыстары б.з.б. 2300 — 1750 жылдардағы қабатқа дейін ғана жеткен.

Объяснение:1000000000000000000000000000000000000000000000000000000000000000000000000000000000000000000000000000000000000000000000000000000000000000