Просто переведите ! хотя бы примерно 1)түбір сөздер қатарын табыңыз. а) анашым, әкетай. в) күйші, биші. с) қалқатай, шырағым. д) әнші, суретші. е) іні, аға, көке. 2)сөйлем түрін табыңыз. қыс, аппақ қар. а) жайылма. в) атаулы. с) жалаң. д) толымды. е) толымсыз. 3) құрмалас сөйлемді белгілеңіз. а) табиғаттың көрінісі тамаша! в)қар аралас жаңбыр жауды с) күн аса суық болмағанмен, ызғары бар д) күн суық болды. е) үйлердің төбесін, ағаштарды, терезені қырау басты 4)одағай сөзді табыңыз. а) мырсв) талапты с) ұлдың д ) жеңіс е)паһ-паһ 5)тура мағынасында қолданылып тұрған сөзді көрсетіңіз. а) жуан ауыл.в) жуан сіңірлі. с) жуан жіп. д) жуан жол. е) жуан дауыс. 6. бітеу буынды сандар қатарын көрсетіңіз. а)5, 4 в)7, 5 с)3, 2 в)10, 100 е)2, 6 7. септік жалғауы жуан буынды сөз тіркесін көрсетіңіз. а) жануарлар мен құстар. в) орманды дала. с) сурет салу д) газет шығару е) табиғатты қорғау. 8. "көгілдір, сұлу» сөздері қай сөз табына жататынын табыңыз. а) үстеу.в) зат есім. с) сын есім. д) сан есім. е) етістік. 9. бір тәуліктегі сағат санын көрсетіңіз. а) он екі. в) қырық сегіз. с) тоқсан алты. д) алты. е) жиырма төрт. 10. дұрыс тіркескен сөзді табыңыз. а) менің кел. в) маған кел. с) менде кел. д) мені кел. е) мен кел. 11. келер шақгағы етістікті табыңыз. а) барған.в) барып жүрдім. с) барған. д) барды. е) барады. 12. сұраулық шылауды көрсетіңіз. а) жаңбыр жауды да, күн шықгы в) олар мектепке қарай кетті с) жаяу барсам, алыс емес пе? д) мен батырлар туралы кино көрдім е) көктемді және күзді ұнатамын 13. мұсылман мәдениетінің орталығы болып саналатын қаланы анықгаңыз. а) тараз в) ақмола с) қызылорда д) түркістан е) ақмешіт 14. ғалым ғұбайдолла айдаровтың зерттеген саласын белгілеңіз. а) көне түркі жазулар в) көне славян жазулар с) неміс тілінде жазулар д) орыс тілін е) көне тарихты 15. туынды зат есім жасаушы қосымшаны көрсетіңіз. а) қолға.в) әке. с) мектеп. д) кеңесші. е) сөйлем. 16. қаратпа сөзді сөйлемді табыңыз. а) отан қорғауға дайын болыңдар ! в) - сіз менің айтқанымды түсінесіз бе? с) , кешке мектепте жиналыс болады, кешікпей келіңдер. д) сабақ аяқгалды. е) меніңше, бұл - өте жақсы окушы. 17. төл сөзге байланысты дұрыс қойылған тыныс белгіні көрсетіңіз. а) - мұны мен қайдан көрдім деп ойлады ол. в) мұны мен қайдан көрдім? - деп ойлады ол. с) - мұны мен қайдан көрдім? деп, ойлады ол. д) «мұны мен қайдан көрдім», деп, ойлады ол. е) «мұны мен қайдан көрдім? » - деп ойлады ол. 18. шығыс қыздарынан тұңғыш рет батыр атағын алған кім екенін белгілеңіз. а) с.тыныштықұлова в) ә.молдағүлова с) ә.өмірзақова д) х.бекеева е) б.римова

Күлтегін» жыры (үлкен жазу) жер мен көктің және а ң жаралуы туралы философия толғаудан басталады (биікте Көк тәңірі, төменде қара жер жаралған да екеуінің арасында а жаралған). Бұдан кейін бүкіл а Білге қаған мен Күлтегін батырдың ата-бабалары билік жүргізгені, түгел түркінің басын қосып, қуатты мемлекет орнатқан Бумын қаған мен Істемі қаған мадақталады. «Күлтегін» жырының авторы Түрік қағандығының бүкіл әлемді аузына қаратқан айбарлы да абыройлы дәуірін зор мақтаныш сезіммен жырлайды. Сондай-ақ ақын Бумын қаған мен Істемі қаған қайтыс болған соң түркі елінің тағына дарынсыз қағандар отырғанын, халықты опасыз бектер мен жүгенсіз әміршілер билегенін күйінішке толы жыр жолдары арқылы жеткізген («Соңындағы інісі ағасындай болмады, Ұлдары әкесіндей болмады. Біліксіз қағандар отырған екен, Жалтақ қағандар отырған екен»). Табғаш елінің алдауына көнген Түрік қағандығының бектері өзара араздасып, елдің ішкі бірлігіне көп нұқсан келтірді. Елде алауыздық туды. Түрік қағандығының іргесі шайқала бастады. Бұл өте қауіпті кезең еді. Автор түркі халқы ата-баба дәстүрін берік ұстаған кездерінде ешкімге тәуелсіз, еркін өмір сүргенін жырлай келіп, ол осы жолдан тайып, дұшпанға алданған сәттерінде: «Бек ұлдары – құл болды, Пәк қыздары – күң болды», – дейді. Міне, содан кейін Күлтегін батыр көп әскер жиып, түркі елін жаудан азат етуге кіріскені зор сүйіспеншілікпен суреттеледі. Түркі әскерінің оғыз, соғды, түргештерге, т.б. қарсы жүргізген шайқастары, ал Күлтегін батырдың шайқас алдындағы жекпе-жекке шығып, жауды ұдайы жеңіп отырғаны зор шеберлікпен бейнеленген. Жырдың авторы Күлтегін мінген аттың сипатын, ат әбзелдерінің әдемілігін, батыр қаруының сұсты көрінетінін ұтымды теңеулер арқылы көрсете білген. Жырда Күлтегін түркі елінің «төрт бұрышындағы» барлық жауды жеңіп, елде тыныштық, бейбіт өмір орнатады. Ақын Күлтегіннің ерлігі туралы: «Бастыны – еңкейтті, Тізеліні – бүктірді», – дейді. Сөйтіп, жырда Күлтегін батырдың күллі түркі халқын тәуелсіз еткені әрі оны байлыққа кенелткені «Жалаңаш халықты тонды, Кедей халықты бай қылдым. Аз халықты көп қылдым. Тату елге жақсылык қылдым», – деп зор мақтаныш сезіммен баяндалады: «Күлтегін» жырының басты идеясы – түркі халқын ауызбірлікке, сыртқы жауға қарсы ұйымдасқан күреске, ежелгі ата-баба жолы мен салт-дәстүрін берік ұстауға үндеу болып табылады. Жыр соңында Күлтегін батыр қайтыс болғанда бүкіл түркі халқы қатты қайғырып, аза тұтқаны, оны жоқтап, жерлеу салтанатына әлемнің төрт бұрышынан көптеген атақты адамдар – елшілер, батырлар, бектер, тас қашайтын шеберлер, т.б. келгені айтылады.

«Күлтегін» жыры – елдің ішкі бірлігін жыр еткен, идеялық мазмұны терең, көркемдік дәрежесі биік поэзиялық туынды. 2001 жылы 18 мамырда Астана қаласындағы Еуразия ұлттық университетіне Күлтегін жазба ескерткішінің көшірмесі қойылды.

Имя существи́тельное (или просто существительное) — самостоятельная часть речи, принадлежащая к категории имени и классу полнозначных лексем, может выступать в предложении в функциях подлежащего, дополнения[1] и именной части сказуемого. Существительное — самостоятельная часть речи, обозначающая предмет, лицо или явление и отвечающая на вопросы «кто?» или «что?». Одна из основных лексических категорий; в предложениях существительное, как правило, выступает в роли подлежащего или дополнения, а также обстоятельства или сказуемого.