Окы. матынге ат кой. матын мазмуны бойынша уш сурак курастыр. казак жеры -кен олке. улыбриятания, франция, германия, испания, австрия, голландия, дания сиякты елдердын бары казак жерыне сыйып кетеды. казакстан солустыкте жане монгол халык республикасымен отустыгынде кыргызстан, озбекстан, турыкменстанмен, ал батысында каспий тенызы аркылы азырбайжанмен шектеседы

Жарық күнде    түскен жасындай  - как гром среди ясного неба далбасамен уақыт    өткізу  - бесцельно проводить время қол қағысты  - ударили по рукам (договорились) маңдайға жазған  - на лбу (роду) написано ға санамау  - не считать за человека өз орнын білу  - знать свое место мінез көрсету  - показать характер арсыз-ұятсыз  - ни стыда ни совести құлағының ұшына    дейін қызару  - покраснеть до кончиков ушей бір құдай біледі      - одному богу известно ағыл-тегіл    еңіреп жылау  - лить слезы в три ручья кеңірдектен алу  - взять за горло жегені    желкесінен шықты  - ему это боком вышло қармағына түсу  - попасть на удочку жылайын ба, күлейін бе  - то ли плакать, то ли смеяться құшақ жайып  - с распростертыми объятиями игіліктің    ерте-кеші жоқ  - никогда не поздно делать добро көрмегелі не    заман  - сколько лет, сколько зим бірі ұрымға,    бірі қырымға  - кто в лес, кто по дрова қойнында тасы    бар  - с камнем за пазухой ібілістің өзі    ғой  - дьявол во плоти

«мың өліп, мың тірілген» қазақ халқының кемел келешегі жолында басын бəйгеге тігіп, ажал оғына қасқая қарсы тұрған алаш арыстары əлихан бөкейханов, тұрар рысқұлов, мағжан жұмабаев, ахмет байтұрсынов, міржақып дулатов, мұстафа шоқай əділдіктің ақ туын жықпай, арманда кетті. тарихта теңдесі жоқ, миллиондаған жанның өмірін қиған ұлы отан соғысының отты жылдарында да қазақ халқының ұл-қыздары қаһармандықтың ерен үлгісін көрсетті. кешегі желтоқсанның ызғарында намысты ту етіп көтерген қазақ жастары тотолитарлық режимге қарсы шығып, ақ мұзда алау жаққаны биік рухтың, елжандылықтың жарқын көрінісі. тəуелсіздікке жол ашқан ұлт-азаттық көтерілістің соңғы серпіні болды десек қателеспеспіз. осылайша, көкбөрідей киесі бар, көк түріктей иесі бар қазақ халқының сағы сынбады, бағы жанды. тағдырымызға тəубе! небір қилы заманды, «тар жол тайғақ кешуді» басынан өткерген қазақ халқына алланың мейірі түсіп, егеменді ел атандық! 1991 жылы 16-желтоқсандағы «қазақстан республикасының мемлекеттік тəуелсіздігі туралы» конституциялық заңы қабылданғанына да, міне, биыл-23 жыл толмақ. осынау жылдар аясында еңсеміз биіктеп, рухымыз шалқи түсті. төрткүл дүниеге «қазақ» деген ұлт, «қазақстан» деген мемлекет танылды, өшкеніміз жанып, өлгеніміз тірілді. шекарамыз айқындалып, жеріміз түгенделді. елдігіміздің нышандары- елтаңба жарқырап, көк туымыз желбіреп, əнұранымыз асқақтай шырқалды, ана тіліміз жанданып, дініміз оралды. еуразия жүрегінде, арқа төсінде айдай сұлу астана бой көтерді. болашақтан үлкен үміті бар, өркениет өресіне қол созған, қ жағынан келе жатқан, тарихы тереңнен бастау алатын іргелі, бейбітсүйгіш ел екенімізді дəлелдедік. осының бəрі тұңғыш президентіміз, елбасы нұрсұлтан назарбаевтың салихалы саясатының жемісі. елбасы н.назарбаев өзінің бір сөзінде « ғасырлар бойы қорғаштап, сақтаған қасиетті туған жеріміз-бірінші құндылығымыз. бұл жер жүзден астам этностарды құшақ жая қарсы алып, қазір олар тату-тəтті өмір сүріп жатыр.