Шыгарма на тему кок тудын желбирегени

«Көк тудың желбірегені, Жаныма қуат береді.» Қандай ой толғандырар тармақтар... Әсіресе, бірінші тармақтағы «көк тудың желбірегені» сөзін естігенде, жүрегіңе бір таныс сезім қона кетеді, биылғы XXX жазғы Лондон Олимпиадасы ойыңа түседі. Бұл Олимпиадада қазақтың туы жеті рет бірінші орынға көтерілді, спортшыларымыз жеті алтынды қазаққа тарту етті. Олимпиада алауының жанғанынан бері қазақ халқы спортшылармен бірге қуанып, бірге жылады. Ел қолдауының арқасында жеті алтын ел қоржынына кірді. Александр Винокуров, Зульфия Чиншанло, Майя Манеза, Светлана Подобедова, Ольга Рыпакова, Илья Ильин, Серік Сәпиев сияқты спортшыларымызды еліне еңбегі сіңген жеке тұлға, қайраткер деп атауымыз әбден дұрыс. Және де күміс, қоланы иемденген спортшыларымыз да елімізді мол қуанышқа бөледі. Көбі тани бермейтін Қазақстан мемлекеті жарқ етіп, әлем алдында көк туын он үш рет аспанға асқақтатты. Бұл қазіргі жастар, біз үшін – жігер. Спортшыларымыз ел қолдауын сезінген болар, сол елге барғандар да патриот халық екенін көрсетті, бармағандар да, теледидар алдында, өз аймақтарында отырып, спортшылардың тілеуін тіледі. Теледидар көріп отырғанда әр жағынан «Қазақстан, Қазақстан!» деген айғайды естігенде, өзің де сол жерде отырғандай сезінесің. Әлем көз тіккен байрақты бәсекеде 13 рет жеңімпаз атанған чемпиондарымыз – бізге өте лайықты үлгі. Елдің сүйіспеншілігіне бөленген, туған жерінің көк туын әлемге танытқан қандай жақсы! Ел үшін қызмет жасау ешқашан жойылмайды. Сол себепті біз де елге қызмет етіп, көк туды көкке желбіреткен тұлғаларымызды да құрметтеп, өзіміз де көк туымыздың желбіреуіне үлес қосайық: «Таласқа түссе жан мен ту, Жан емес маған керегі, Көк тудың желбірегені.»

Өзен басқа бір өзенге, көлге, теңізге, мұхитқа немесе үлкен су қоймасына барып құяды. Өзен жаңбыр суынан, еріген қар мен мұздықтардан, қайнар бұлақтардан немесе арнасынан тасыған көл суларынан нәр алады. Көптеген өзендер қыраттар мен таулардан басталады. Бірақ, төмен қарай ағып келе жатқанда оған өзгеде жылғалар, өзен-бұлақтар мен су көздері қосылады. Елді мекендердің басым бөлігі өзен жағаларында орналасады. Өзендер, сондай-ақ, ауыл шаруашылығына да қолайлы. Өйткені, өзен аңғарлары мен жазықтарының топырағы өте құнарлы болады.

Шөлді аймақтардың диқандары егіндіктерін жақын маңайдағы өзендерден арық тартып суарады. Өзендерде, сондай-ақ, электр қуаты өндіріледі. Өнеркәсіп жаңадан дами бастаған өткен ғасырларда, диірмендер, ұста дүкендері мен зауыттар ағысы қатты өзендердің жағасына орналасатын. Адам су екпінінің қуатын түрлі механизімдерді жұмыс істетуге қолданды. Өзендердің көлемі мен түрі әрқалай. Бірақ олардың бәріне ортақ нәрсе - өзен атаулының бәрі биік жерден басталады. Өзен суының тасуы да табиғи жайт. Өзен тасыған кезде оның арналары эрозияға ұшырап, шөгінділері шайылып, жаңа аңғарлар пайда болады.[2]

Өзен басқа бір өзенге, көлге, теңізге, мұхитқа немесе үлкен су қоймасына барып құяды. Өзен жаңбыр суынан, еріген қар мен мұздықтардан, қайнар бұлақтардан немесе арнасынан тасыған көл суларынан нәр алады. Көптеген өзендер қыраттар мен таулардан басталады. Бірақ, төмен қарай ағып келе жатқанда оған өзгеде жылғалар, өзен-бұлақтар мен су көздері қосылады. Елді мекендердің басым бөлігі өзен жағаларында орналасады. Өзендер, сондай-ақ, ауыл шаруашылығына да қолайлы. Өйткені, өзен аңғарлары мен жазықтарының топырағы өте құнарлы болады.

Шөлді аймақтардың диқандары егіндіктерін жақын маңайдағы өзендерден арық тартып суарады. Өзендерде, сондай-ақ, электр қуаты өндіріледі. Өнеркәсіп жаңадан дами бастаған өткен ғасырларда, диірмендер, ұста дүкендері мен зауыттар ағысы қатты өзендердің жағасына орналасатын. Адам су екпінінің қуатын түрлі механизімдерді жұмыс істетуге қолданды. Өзендердің көлемі мен түрі әрқалай. Бірақ олардың бәріне ортақ нәрсе - өзен атаулының бәрі биік жерден басталады. Өзен суының тасуы да табиғи жайт. Өзен тасыған кезде оның арналары эрозияға ұшырап, шөгінділері шайылып, жаңа аңғарлар пайда болады.[2]