Сочинение на тему тiл мартебесi-ел мартебесi

 Тіл сөйлеу үшін қажет. Ол қарым-қатынас құралы. Адамдардың өз ойын айтып жеткізу-тіл арқылы жүргізіледі.

Мен өз ана тілімді жақсы көремін. Әр мемлекеттің өз ана тілі болады.Біздің ана тіліміз -қазақ тілі.Қазақ тілі-  өте бай, көркем тілдердің бірі.  Ақын-жазушыларымыздын бізге мұра етіп қалдырған "Ана тілі"туралы өлең-жырлардында  тілге деген құрмет пен сүйіспеншілігін көруімізге болады . Өз тілінді білгенің өз ұлтына дегн құрметін. Қазіргі кезде біздің елбасымыз ана тілімізге көп көңіл бөліп отыр.Барлық құжаттар ана тілімізде жазылып, басылуда.Тілі бардың тіріде ақысы кетпейді деп босқа айтылмағанын ұғуымызға болады.

Қорыта айтатын болсақ Тіл бізге өте қажет.Өз ана тілімізді құрметтеп, тек ана тілімізде сөйлеуіміз қажет. Тіл мәртебесі- ел мәртебесі деп босқа айтылмаған. 

Бурабай Координаттары  53°05′ с. е. 70°15′ ш. б. (G) (O)53°05′ с. е. 70°15′ ш. б. (G) (O)Бассейн елдері Қазақстан Бурабай – Көкшетау қыратындағы тұйық көл. Ақмола облысының Бурабай ауданында, Көкше тауының шығыс баурайында, теңіз деңгейінен 320,6 м биіктікте орналасқан. Ұзындығы 4,5 км, ені 3,9 км, орташа тереңдігі 4,5 м, ең терең жері 7 м, жағалауының ұзындығы 13,6 км, су жиналатын алабы 164 км².Тектоникалық ойыста жатқан көл дөңгелек пішінді, табаны тегіс, солтүстікке қарай еңістеу келген. Солтүстік, батыс және оңтүстік жағалаулары граниттен түзілген, шығысы – құмдауытты. Бурабайдың суы жұмсақ және мөлдір, түбіне дейін айқын көрінеді. Жақын жатқан көлдерден (Үлкен және Кіші Шабақты, Шортанды, Қотыркөл, Жөкей, т.б.) аласа жоталармен бөлінген. Көлдің солтүстік-батыс бөлігінде жартасты-жарқабақты келген кішігірім «Жұмбақтас» аралы орналасқан. Оның шоқтығы айдын бетінен 20 м көтерілген. Солтүстік, батыс және оңтүстік жағалауларын айнала қоршаған әр түрлі пішіндегіжартастар мен жарқабақтар, көлге сұғына енген әсем мүйістер (Қызылтас, т.б.), сыңсыған қарағайлы-қайыңды ормандар Бурабайға ерекше көрік береді. Төңірегінде Бурабай шипажайы, «Оқжетпес» және «Голубой залив» демалыс үйлері орналасқан. Көл суында алабұға, шабақ, сазан, шортан, табан балық бар. Бурабай табиғатының ерекше сұлулығы көптеген әдебиет және көркемсурет шығармаларына арқау болған«Бурабай» – Ақмола облысының Щучье ауданындағы қымызбен емдейтін республикалық маңызы бар курорт. Щучинск қаласынан 20 км жерде, Бурабай көлінің жағасында орналасқан. Көкше тауы (абсолюттік биіктігі 947 м) солтүстіктен соғатын өкпек желге тосқауыл болады, оның баурайында қарағайлы, қайың аралас ормандар өскен. Ауаның орташа температурасы: қаңтарда –16ӘС, шілдеде 19ӘС; жауын-шашынның жылдық мөлшері 400 мм-дей. Бурабайда қымызбен емдейтін тұңғыш емхана1910 ж. ашылған. Курорт 1920 жылдан жұмыс істей бастады. Қарағайлы орман ішінде екі санаторий (екеуі де «Бурабай» деп аталады) орналасқан: біреуінде ересек адамдар, екіншісінде балалар емделеді. Екеуі де жыл бойы жұмыс істейді. «Бурабайдағы» негізгі ем – қымыз, сондай-ақ климаттық факторлар (қарағайлы орман, шипалы таза ауа, сұлу табиғат) кеңінен пайдаланылады, физиотерапия тәсілдері, Балпашсордың тұзды балшығы, Майбалық көлінен тасылатын хлорлы-натрийлі-магнийлі минералдық су, т.б. қолданылады.Бурабай— Ақмола облысының Бурабай ауданындағы кент,кенттік әкімшілік округі орталығы.Облыс орталығы — Көкшетау қаласынан оңтүстік-шығысқа қарай 90 км жерде, аудан орталығы — Щучье қаласынан 22 км, Бурабай көлінің солтүстік-шығыс жағасында, қарағайлы-қайыңды орман өскен сұлу Көкшенің етегінде орналасқан. Тұрғыны 6,5 мың адам (1998). Іргесі 1910 жылы қымызбен емдеу санаторийінің ашылуына байланысты қаланған. 1939 жылдан кент. Оның төңірегінде көптеген денсаулық сақтау мекемелері ұйымдастырылған. Мұнда Қазақстандағы ең ірі “Бурабай” курорты орналасқан. Одан басқа балалар санаторийі, әскери санаторий және демалыс үйі, медициналық жабдықтар жөндеу шеберханасы, орман шаруашылығына, жалпы білім беретін мектептер, музыкалық мектеп, мәдениет үйі, кинотеатр, табиғаттану музейі, т.б. мекемелер барАқмола облысының солтүстігінде «Бурабай» ұлттық паркі орналасқан. Бурабайдың тау-тасы да, көлі де, жазық даласы да ертегілер мен аңыздарға толы. Көкше жеріндегі Бурабайдың тамаша табиғаты, тылсым бейнесі – қарағайлы орманы, бір-бірінен көлдері арқылы бөлініп жатқан қатпарлы жартастары, биік құз басындағы тастары мен шыңдары небір бейнені көз алдыңа елестетеді.Қазақстан Республикасы Президенті Іс Басқармасының «Бурабай» мемлекеттік табиғи ұлттық паркі 2000 жылы тамызда құрылды.Бурабайдың әрбір қия тасына аңыздар негізінде және бейне ерекшелігіне қарай ат қойып отырған: Оқжетпес, Жұмбақтас. «Жұмбақтасты» бір қырынан қарасаң – бұрымды жас қызға балайсың, екінші қырынан қарасаң - орамал тартқан келіншекке балайсың, үшінші қырынан қарасаң – бетіне әжім түскен кемпірге балап таңқаласың.Бурабай көлдеріне Бурабай, Шортанды, Үлкен Шабақты, Кіші Шабақты, Қотыркөл жатады. Сонымен қатар, Сары-арқаның, Көкшетау тауларының аралығында бір-біріне жақын орналасқан ұсақ көлдер тобы бар. Олар суының тазалығымен ерекшеленеді.

.

1. Адамның табиғатсыз күні жоқ,

Табиғаттың оны айтар тілі жоқ.

2. Табиғат жер байлығы,

Батырлар ел байлығы.

3. Нөсер алдында найзағай ойнайды.

4. Күн күркіресе, көп дүркірер.

5. Күркіреген бұлттың жаңбыры аз.

6. Боранда күні ит пен бала құтырады.

7. Алпыс күнде тасыған су,

Алты күнде қайтар.

8. Жауынмен жер көгереді,

Батамен ел көгереді.

8. Қыстың көзі қырау.

9. Сәуір болса күн күркірер.

10. Сәуір болмай, тәуір болмас.

11. Жаңа айдан жақсылық.

12. Жел дауылды шақырады,

Бұлт жауынды шақырады.

13. Қыстағы қар - жерге ырыс,

Жердегі ылғал – елге ырыс.

14.Таумен тасты су бұзар,

Ел арасын қу бұзар.

15. Ағаш тамырымен мықты,

Адам дос-жарымен мықты.

16. Су жетпейін демейді, жар жеткізбейді,

Ер жетпейін демейді, мал жеткізбейді.

17. Жазғытұрым жел жардай атанды жығар.

18. Қаз келсе, жаз келер,

Қарға келсе қатқақ келер.

19. Түз тағысы - табиғатпен тілдес.

20. Туған ай, тураған етпен тең.

21. Су аққан жерінен айнымас.

22. Үркерлі айдың бәрі қыс.

23. Жел түбі азық, жекен түбі қазық.

24. Жаздың бір күні, қыстың мың күні.

25. Тауына қарай тоғайы,

Шошқасына қарай торайы.

26. Жаз сайға қонба,

Қыс қырға қонба.

27. Жаңа айдан жақсылық.

28. Қыс аязымен,

Жаз самалымен.

29. Жылылық болмай қар кетпес.