2. соз таптары туралы тусiнiк. 3.сыйластык, туралы 5 макал-мәтел жазыныз

2.Сөз таптары орыс. части речи — өздеріне тән лексика-семантикалық, морфологиялық және синтаксистік ортақ белгілердің негізінде қалыптасқан категориялары бар сөз топтары. Сөз таптары үш түрлі белгісімен сипатталады:

а) Белгілі топқа жататын сөздердің семантикалық жағынан бірыңғайластығы (мысалы, зат есімге заттық атаулар, етістікке қимылдық атаулар жатады);
ә) Сөз түрлендіруші грамматикалық категорияларының ортақтығы;
б) Синтаксистік қызметінің ұқсастығы. Бірақ бұл үш белгі сөз таптарының бәрінен бірдей табыла бермейді. Мысалы, зат есім, етістіктен үш белгінің үшеуі де табылады, ал одағайға екінші (морфологиялық) белгі тән емес.
Сөз таптарының саны тілдерде бірдей емес. Мысалы, қазіргі орыс тілі грамматикасында 10 сөз табы, ал қазақ тілінде 9 сөз табы көрсетіліп жүр:

Зат есім
Сын есім
Сан есім
Есімдік
Етістік
Үстеу
Еліктеу сөздер
Шылау
Одағай

Жауабы :

1)Өздік етісті табыңыз

Асыл өзі киінді

2)Бұрынғы өткен шақта түрған сөзді көрсетіңіз:

Танысқан екен

3)Етістіктің мақсатты келер шақ түрін көрсетіңіз:

Ызаландырмақ

4)Етістіктің нақ осы шақ түрін көрсетіңіз:

Бара жатыр

5)Бұйрық райдың 3-ші жағын табыңыз:

Жетсін

6)Осы шақтағы етістікті табыңыз:

Көптеген жаңа бұйымдар өндірілуде.

7)Баяндауыш қызметіндегі етістікті табыңыз:

Олжабек ойланып қалды

8)Тұйық етістікті табыңыз:

Жуу

9)Үстеу дегеніміз не?

Қимылдың мезгілін, белгісін, себебін мақсатын білдіреді.

10)Мезгіл үстеуін көрсетіңіз:

Бүрсігүні аттанды

11)Мекен үстеуді көрсетіңіз:

Алға қадам басты;

12)Мақсат үстеуін табыңыз:

Жорта, әдейі.

13)Өкіну мәнін білдіретін одағай қайсысы/

Әттең

14)Одағайды табыңыз:

Алақай, уһ

15)Ұлттық байлыққа нелер жатады:

Тарихи ескерткіштер, табиғи байлық, мәдени мұра.

16)Теңге соңғы рет қай жылы шықты?

1993 ж

17)Алтыннан да қымбат не?

Уақыт

18)Антоним қатысқан сөйлемді көрсетіңіз:

Жақсылық пен жамандық – болды егіз.

19)Көп нүкте орындарына қажетті қосымшалар қойыңыз. Нарық...экономика...жетектей...күш-бәсекелес...

-тық,-ға,-тін,-тік

20)Экономикамен байланысты мақалды табыңыз:

Ақша кетуге тырысады, есеп ұстауға тырысады.

21)Жалпы зат есімді белгілеңіз:

Адам.

22)Ілік септігінде тұрған зат есімді табыңыз:

Мектептің

23)Етістіктен болған сын есімді көрсетіңіз:

Шашыраңқы

24)Туынды сын есімнен жасалған бастауышты табыңыз:

Өнерлі өрге жүзер

25)Сапалық сын есімнің анықтамасын көрсетіңіз:

Негізгі сын есімнің өзінен болып, заттың сынын анықтайтын сын есім.

26)«Характеристика» сөзінің аудармасы көрсетіңіз:

Мінездеме

27)Бірге жазылатын сөзді көрсетіңіз:

Көк (құтан), көк (жиек).

28)1845 жылы қазіргі Семей облысының территориясында дүниеге келген қазақ поэзиясының классигі кім?

Абай

29)Ілік септігінде тұрған зат есімді табыңыз:

Мектептің

30)Топтау сан есімін көрсетіңіз:

Жүз-жүзден;

31)Сұраулы сөйлемді көрсетіңіз:

Сен де келесің бе?

32)Ілік септігі мен тәуелдік жалғауды табыныз:

Колхоздың малы;

33)Мына сөздердің ішінен синонимдерді табыныз

Ақылды, ғұлама, кемеңгер;

34)Тайға таңба басқандай деген тұрақты сөз тіркесінің мағынасын табыңыз:

Анық

35)Тәуелдік жалғауынан соң жалғанып тұрған табыс жалғауын табыңыз:

Әкесін

36)Зиялы сөзінің антонимін табыңыз:

Надан

37)Бұйрықты сөйлемді көрсетіңіз:

Осы жағдай сенің әр уақытта есіңде болсын.

38)Синоним сөздердің тізбегін табыңыз:

Ар, ұят, ождан;

мен ойлап шығарамын             жүгеріден диск жасаймын  

сен ойлап шығарасың              жүгеріден дис жасайсың

сіз ойлап шығарасыз                  жүгеріден диск жасайсыз

ол ойлап шығарады                        жүгеріден диск жасайды

Көпше

біз ойлап шығарамыз                 жүгеріден диск жасаймыз

сендер ойлап  шығарасыңдар                жүгеріден диск  жасайсыңдар

сіздер ойлап  шығарасыздар              жүгеріден диск   жасайсыздар

олар ойлап  шығарады                        жүгеріден диск жасайды

Объяснение: