Биография шамши калдоякова на казакском языке

Шәмші Қалдаяқов (15.8. 1930, Отырар ауданы Шәуілдір ауылы – 29.2.1992, Алматы) – композитор, Қазақстанның халық артісі (1991). Шымкент, Тараз, Жетісай қалаларының құрметті азаматы.

Аса көрнекті сазгер, ән жанрының әйгілі майталманы, Қазақстан мәдениетіне еңбегі сіңген қайраткер, осы заманғы қазақ эстрадасының негізін салушылардың бірі, Қазақстанның халық әртісі.

Оңтүстік Қазақстан облысының Қызылқұм ауданында дүниеге келді. Бала кезінен бойындағы бар талантын алқалы жиын, аламан бәйгелерде көрсете білді. 1950 жылдан бастап шығармашылықпен түбегейлі түрде шұғылданды. 1956-1962 жж. Құрманғазы атындағы мемлекеттік консерваториясында В.В.Великанов класында оқыды. Шәмші әндері ғажайып саздылығымен, сылдырап аққан бұлақ суындай тап-таза сыңғырымен, лирикалық наздылығымен ерекшеленеді. Оның шығармашылық жағынан сіңірген еңбегі қазақ эстрадалық әндерінің әуенін ұлттық нақышпен құнарландыруында, яғни халықтық қайнармен қабыстыруында жатыр. Ал бұл оның қазақ жұртының музыкалық дәстүрі сүтін еміп өскендігіне дәлел.

Осылайша бағзы мен бүгінгі мақамдарды керемет ұштастыруы Ш.Қалдаяқов туындыларының даңқын дүрілдетіп шығарып, дүйім далаға кең жайылуға кепілдік берді. Мұхтар Әуезов өмірден озар тұсында университет студенттері алдында сөйлеген әйгілі сөзінде Шәмші саздарын Ақан, Біржан өнерпаздығынан кейінгі бір "жыл келгендей жаңалық" сезіндіретін үздік құбылыс ретінде бағалағаны мәлім. Жұрт аузында "бүкіл қазақ еліне ән салдырған Шәмші" атануының сыры сонда. Сазгер әндері, әсіресе, 60-70-жылдардагы жастардың аузында жүрді. Кешеулеген "хрущевтік жылымық" дәуірінің жас адамдары шетел композиторлары мен орындаушыларына, мәселен, "Биттлзге" калай ынтықса, қазақстандық өз сазгерлерімізді де солай сүйіп тыңдады. Бұл соңғысы мен арасында, әрине, Қалдаяқов бірінші орында тұрды.

Солтүстік бұғылар ерекше бейімделген өмір Солтүстігінде және оңай, суықты 50 – 60 градус. Бұл оларға көмектеседі ерекше жүн. Шерстинки бұғы жасалынады ауамен, ауаны жақсы жылу сақтайды. Сондықтан мех тіпті күшті желдің салдарынан берік қорғайды бұғы суықтан. Ал осы себеппен бұғылар жақсы жүзеді – ауамен толтырылған жүн оларды сақтайды, суда жақсы кез келген құтқару кеудешесінің.Қыста бұғы обрастает және жылы пухом. Жүн және түбіт бұғы соншалықты жақсы удерживают жылу, қар, падающий олардың тон, еріп кетеді.Тіпті жаңа туған нәресте олешек суықтан қорықпайды. Жиі, появляясь арналған жарық боранда да, при сильных морозах, ол, дегенмен, тамаша сезінеді және кейін 2 – 3 күн жүгіреді өз анасымен.Солтүстік бұғылар непривередливы шақырылды. Олар тамақтанады мхом ягелем, ол емес болады бар бірде-бір жылқы немесе сиыр. Бірақ тіпті осы скудную тамаққа қыста добыть оңай емес. Оленям келеді разгребать қар, добывая жем үлкен тереңдігі. Жазда солтүстік бұғылар кормятся всевозможными шөптер, саңырауқұлақтар, побегами карликовых ив мен қайың.Бұл жануарлардың кең тұяқ көмектесетін еркін жүріп-тұруға және қарда, болотам, топям.Бұғылар өмір сүреді стадами. Қашан қозғалады табын бұғы, барлық уақытта таратылады тән құрғақ пощелкивание – бұл бұғының сіңірдің трутся туралы сүйегін, дыбыс шығара, ол адамдар "деп атаған звоном". Ол көмектеседі отбившимся оленям табу табын. Есту у бұғылардың өте жақсы, және осындай дыбыс олар услышат алыстан.

Менің сүйікті жыл мезгілі - жаз. Мүмкін бұл, өйткені жазда менің туған күні. Мүмкін, бұл, өйткені жазда қажеті жоқ киіп, жылы киім. Мүмкін, өйткені жазда біз жүреміз мектепке және істеу емес, көптеген үй. Жалпы, жаз - керемет жыл мезгілі мен жаз мезгілінде біз істеу көп қызықты ғана емес, отыруға компьютер. Ал маған менің осы жазда, жүзу баруға вдоволь теңізде, жылдамдығы тексеріледі, теңіздің жағасында. Осы жазда мен сондай-ақ келер еді бүкіл күні жұмсауға достарымен. Осы жазда, мен қалаймын ерекше атап өтуге туған күні, ол менің оны 20 шілде, өйткені мен 16 жаста едім. Ақырында, осы жазда менің дем мектеп, мұғалімдер мен сыныптастар. Сөзімнің соңында жазу мен үміттенемін, бұл менің арманым орындалады. Мен үміттенемін, бұл осы жазда мен жақсы демалып, келесі жылы менің жаңа күшпен жобаларын жасау және әкеледі көптеген жеңістер.