Шет мемлекеттерге барғанда аса қажетті болатын 5 сөзді ата. олардың орыс және ағылшын тілдеріндегі жазыңдар. 5-сынып 11-бет, 6-жаттығу.

Шет мемлекеттерге барғанда аса қажетті болатын 5 сөзді ата.

1. Кешіріңіз, маған көмектесіп жібересіз бе?

Извините, не могли бы Вы мне

Excuse me, can you help me?

2. Жақын жерде метро стансасы қай жерде екенін айтып жібересіз бе?

Подскажите где ближайшая станция метро?

Can you please tell me where the nearest metro station is?

3. Қала орталығына қалай барсам болады?

Как добраться до центра города?

How can I get to the city center?

4. Ақша айырбастау қай жерде екенін айтып жібересіз бе?

Не подскажете где обмен валют?

Where is the money exchange?

5. Кешіріңіз, бірақ мен ағылшынша нашар сөйлейтін едім.

Извините, но я плохо говорю по – английски.

I’m sorry but my English is not so good.

Айранның пайдасыАйран — сүттен жасалатын ағарған. Айранның адам ағзасына пайдасы мен қасиеті мол. Мәселен, адам түрлі тамақтардан уланған кездерде де айранды қолданады. Себебі бұл өнім ағзаны тазартып қана қоймай, өзінің дәрумендерімен емдеп жазады. Ауруға қарсы тұру қажырын көтереді. Медицина тілімен айтқанда «жедел жәрдем ас». Ал бұл сүт өнімін арнайы ашытқы арқылы дайындайды. Анығырақ айтсақ, сүтке қамжылы кезінде ұйытқы салып, 3-4 сағат жылы жерге қояды.Айран — Қазақстанды, Орта Азияда, Қырымда, Кавказда кеңінен тараған тағам. Сондықтан болса керек, бұл тағамның шығу тарихын әр ел өзіндерімен байланыстырып алған. Бірақ анағында айранның нағыз төркіні — қазақ елі. Айранның құрамы сүтке ұқсағанымен, ұйытылған соң пайдалы дәрумендерінің саны ағағұрлым арта түседі. Сондықтан болса ерек, шөлімізді қандырады әрі тойымды тамақ. Қазақтың ең танымал ұлттық тағамдарының бірі — айран қасиетін барша қазақ біледі. Кешкі астан соң, міндетті түрде 1 кесе айранды тұтынған. Бұл асты қорытуға көмегін тигізеді екен. Кішкентай нәрестелерге де айран берген, ауру-сырқаудан сақ болсын деп. Жүкті әйелге де осы тағамды тұтынуға кеңес берген. Кез келген тағаммен бірге қонақ алдына да ағарған айранын ұсынған. Бұл қонақжайлылықтың белгісі.  Осылайша қазақтың  дастарханыннан айран үзілмей келеді. Айран әрдайым диетологтардың кеңес беретін ас мәзірі. Құрамы күрделі болғанымен, соңы семіздікке алып келмейді. Себебі ағзаға түскен айран өзге тамақтарды қорытуға белсенді. Айран ұйқысыздық дертінінң де алдын алады, яғни жүйке жүйесін де емдейді. Тіпті ота жасалған адамға да айранды ішкізу — бұл ағзаның тез жазылуына әкеледі. Ал қыз-келіншектер айрынды косметикалық бағытта да пайдаланады. Бетке жағып, 15 минуттан кейін күн сайын жуып тастау әжім түсуден сақтайды екен. Бетті нәрлендіріп, қалпына келтіреді. Асқорыту жүйесін реттейді, Жара және күйіктерді емдейді, Көздер үшін А витамині бар, Жетілу үшін Е витамині бар, Антибиотиктердiң қосалқы әсерлерін жояды, Жүйке және жүрек үшін қажетті В1 витамині бар, Іш өту және ішек ауруларын емдейді, Терінің жақсаруы үшін В2 витамині бар, Құрамындағы ақуыз адамның күшін арттырады, Сүйектің жетілуі үшін D витамині бар, Ішек улануларынан сақтайды, Ішектердің жақсы жұмыс істеулерін қамтамасыз етеді, Ауруларға қарсы емдік қасиеті бар, Минерал ретінде кальцийі мол, Аурулардан сақтайды.

Қазақстан көп ұлтты тәуелсіз мемлекет.  Жер көлемі 2,7 миллион шаршы шаршы шақырымнан асады. Республика шығысында Алтай тауларынан басталып, батысында Каспий ойпатына, ал Солтүстігінде Батыс Сібірден оңтүстігінде Тянь-Шань шыңдарына дейін созылып жатыр. Қазақстан жерінің  өте үлкендігінен әр аймағының табиғаты бір-біріне ұқсамайды, біркелкі емес. Оңтүстігінде ағаштар гүлдеп, жер көгергенде, солтүстігінде әлі қар жатады. 
Қазақстанның оңтүстік облыстарында жылуды жақсы көретін күріш, қант қызылшасы, мақта, жеміс түрлері, әртүрлі дәрілік шөптер мен өсімдіктер өседі. Бұл аймақтарда жаңбыр аз жауады, жазы ыстық, әрі құрғақ болады.  Бірақ ол аймақтың байлығы-тау өзендерінің мол суы.
Республиканың солтүстік аудандарында астық пен көкөністер жақсы өседі. Мұнда жауын-шашын мол, жазы да ыстық емес. 
Қазақстанда ауыр индустрия мен ауыл шаруашылығы бірдей жақсы дамыған. Республикамыз мәдениеті мен ғылымы қатар өркендеген өркениетті елдердің  қатарына қосылуға ұмтылып келеді.