Қамар сұлу туралы шығарма жазып беріндерші

Жіңішке сымға тартқан әні қандай. ған тәні қандай. ақыл, ой, мінез, көрік түгел келіп, толықсып толып тұрған сәні қандай. еріткен іші-бауырыңды көзі қандай, тамған майда бұлбұл сөзі қандай. жұп-жұмсақ, бып-биязы ішке кіріп, жайтаңдап жан күйдірген көзі қандай! күлгенде көзіңді алып кірсіз тісі, қайнамас оны көріп кімнің іші? алмас қылыш жүзіндей аударылған, сүйгізіп көлеңкесі әрбір ісі. нұрлы жүз жан-жағына сәуле шашып, бойының мінсіздігі онан асып. өзгеден сып-сыпайы һәм сүйкімді, ең арты жүрсе-дағы аяқ басып. толған ай шілдедегі жалт-жұлт еткен, мүбәда көрген кісі қиыр шеттен. көлеңкесі күйдіріп күні-түні, есінен екі-үш айда әрең кеткен. талайы ң болған ғашық, уай шіркін! болсайшы деп бізге нәсіп. егерде қамарменен тіл қағысса, құдай ұрып жым болар қара басып. омар да қоя берді бетін қақпай, жүрсе де сонысынан жұртқа жақпай. әркімдер құдалықты ойланса да, қамар қыз қайдан көнсін теңін таппай. қамар осындай сәулетпен бұлғақтап болып тұрған кезінде құдай берген дәулеттің арқасында абырой, атақ бірдей келіп толықсып тұрған кезінде: сұлу қамар, ақын қамар, жаным қамар, қамаржан, сені ойласам, ішім жанар. үлбіреген аузыңнан бір сүйгізсең, ішкендей кәусар суын мейірім қ дегендей өлеңдер сол маңайдағы ң аузынан екі елі тастамайтын тәсбиғы еді. және бір нәрсені көңілдері ұнатып, мақтағысы келсе: "уай, шіркін! мынау қамардай екен! " десуші еді. кей уақыт қамардың көзіне жазатайым көздері түсіп кеткендері де әлдеқандай көтеріліп, қуанып қалушы еді. қамар біреуінен әншейін бір істің жөнін сұраса да: "қамар маған сүйдеді, бүйдеді" деп, неше күндей әркімге бір әйгілетіп, даурығуға со да жетуші еді. қамар осылай әркімнің көзіне күйік болған қалпымен күннен-күнге құлпырып, он бес жасына жетті. бұл кездері баяғы теңмін деп құмартып, құлқынын құртып жүретін замандастарынан жоғары секілді телміріп жазған өлеңдер, хаттар судай ағылып келсе де, кейбіреулерін жауапсыз жыртып, кейбіреулерін өзінің шешендігімен жебедей жерге енгізіп, енді қайтып бас көтеруге жаратпай тастай беруші еді. сол кезде аса жақын болмаса да, омарларға үш-төрт атадан барып қосылатын сарбас деген ауылда жәуке деген кісінің оқу соңында жүрген жиырма бір жаста ахмет есімді бір жақсы зерек бар еді. жәуке өзі нашар кісі болса да, бар тапқан-таянғанын жалғыз ахметтің оқуына салып, жасынан олай сүйреп, былай сүйреп жүріп, әйтеуір молда атына іліктіріп еді. бертін келген кездерде жәукенің ол бейнеті босқа кетпей, ахметтің арқасында аузы асқа, ауы атқа тиіп, есіктегі басы төрге жетті. аса байып кете қоймаса да, өзіне-өзі тоқ, жақсы ғана дөңгелек ауқат та бітті. бұл сарбас ауылы осы омекеңдермен ыңғайлас, жазғы, қысқы қоныстары бір, аралас-құралас еді. ахметпен омардың үлкен - қасен құрдас һәм жасынан бірге өсіп, бірге оқып, біте қайнаған сырлас еді. бірінсіз бірі тыншып тұрмас еді. мұсылманша оқуды екеуі сабақтас болып оқып рушді сыныфтарын* бітіріп, онан соң ауылнай школда оқып тәмамдаған соң қасенді әкесі гимназияға енгізіп, ахмет қолының қысқалығынан онан артық ұзай алмай қалғандығына бірсыпыра жыл болып еді. ахмет онан соң да тағы талпынып оқып, иғдади сыныфтарын** бітірді. бертін уақыттарда үлгілі жерлерді аралап, тәртіп, дүние танығысы келсе де, қартайған әкесін қимай, өзі жалғыз болған соң қайтерін білмей қарайлап жүрген жайы бар еді.

Біздің жер планетасында көптеген жануарлар бар.Əр жануардың өзінің тіршілік ететін ортасы болады.Олар су астында өмір сүрушілер,құрғақта өмір сүрушілер жəне қос мекенділер болып бөлінеді.Жануарлар өздеріне сəйкес келетін тіршілік ортасында ғана өмір сүре алады.Мысалы балық су астында өмір сүруге бейімделген. Оны құрғаққа апарсақ өзінің күшін жоғалтып өмірден кетеді.Ал құрғақта өмір сүрушілерді мысалы:арыстандарды суға апарсақ олар бірнеше уақыт суда батпай жүреді бірақ соңында күшін жоғалтып су астына батып кетеді.

1. «Сұлу» сөзінің синонимін табыңыз.

В)  Әдемі.

2. Буын түрін анықтаңыз.

A)  Тұйық.

3. — дар, — дер, — тар, — тер, — лар, — лер жалғаудың қай түріне жататынын көрсетіңіз.

D) Көптік.

4. Зергерлік бұйымдарды белгілеңіз.

D)  Шолпы, білезік, сырға, қапсырма.

5. Қазақ халқының ұлттық ойынын белгілеңіз.

D)  Тоғызқұмалақ.

6. Күзден кейін келетін жыл мезгілін көрсетіңіз.

B)  Қыс.

7. «Қоян жүрек» фразеологизмінің антонимін табыңыз.

A)  Қорқақ.

8. Синонимдік қатарды көрсетіңіз.

А) Іс, сапар.

9. Жалғауы ұяң дауыссыздан басталып тұрған сөзді табыңыз:

Е) Дәптер.

10. Сөйлемдегі есімдіктердің түрін анықтаңыз: Мен ешқашан елімді сатпаймын!

В)  Жіктеу, болымсыздық.

11. Шартты райлы етістікті табыңыз.

D)  Бір көрсем, арманым болмас еді.

12. Баяндауышты табыңыз.

Күзде жыл құстары жылы жаққа ұшып кетеді.

D)  Ұшып кетеді.

13. Қазақ халқын жоңғарлардан қорғаған батырды табыңыз.

D)  Райымбек.

14. Қазақ халқының ежелгі баспанасын табыңыз.

С)  Киіз үй.

15. Бірыңғай тұйық буынды сөздерді көрсетіңіз.

В)  Аш, ат, от.

16. Тәуелденген сын есімді табыңыз.

В) Сенің балаң.

17. «Бала» сезіне қосылатын қосымшаны анықтаңыз.

B)  - лық.

18. Синоним сөздерді табыңыз.

D) Әдемі, сұлу.

19. Буынға бөлінбейтін сөзді белгілеңіз.

A)  Серт.

20. Сұрау есімдіктерін көрсетіңіз.

А)  Кім, не.