Поделитесь своими знаниями, ответьте на вопрос:
Выпишите баяндауыш мәтінді алдыңғы мәтінмен байланыстырып, ортақ оидыанықтаңдар. мәтін мазмұнынан автордың ойын бөліп алып, бағалаңдар.ертеде қағаз болмағандықтан, сол заманның данагөй өзелі мен жерінің бостандығы үшін күрескен, қол бастаған ержүрекбасшылардың ерлік істерін сына жазуымен тас бетіне түсірген. табетіне қашап жазылған жазулар бәрінен де жақсы сақталған.орхон-енисей өзендері бойынан табылған тас ескерткіштер түрікқағанаты дәуіріндегі ел басқарушы білге қағанның інісі, ержүрекбатыр күлтегіннің және қағандар кеңесшісі тоныкөктің құрметінеқойылған ескерткіштер еді.бізге белгілі үш жазба бар. «кіші жазуды» білге қағанның өзіжаздырған, ал оны тасқа қашап жазған – ғұлама бәдізші иоллыгтегін. «үлкен жазуды» да білге қағанның өзі таң, інісікүлтегін батырға арнаған. үшінші жазба - тоныкөк дананың өзішығарған жыры. бұлар vii ғасырда әрбір әрпі тасқа қашап жазылғанкөне түркі тіліндегі тұңғыш жыр-дастандар болатын
Күртеше-3буын, күр-бітеу, те-ашық, ше-ашық
К- дауыссыз қатаң
ү - дауысты, қысаң, еріндік, жіңішке
р - дауыссыз, үнді
т - дауыссыз, қатаң
е - дауысты, ашық, езулік, жiңiшке
ш - дауыссыз, қатаң
е - дауысты, ашық, езулік, жiңiшке
Әріп саны: 7
Дыбыс саны: 7
Белдемше- 3буын
Б - дауыссыз, ұяң
е - дауысты, ашық, езулік, жiңiшке
л - дауыссыз, үнді
д - дауыссыз, ұяң
е - дауысты, ашық, езулік, жiңiшке
м - дауыссыз, үнді
ш - дауыссыз, қатаң
е - дауысты, ашық, езулік, жiңiшке
Әріп саны: 8
Дыбыс саны: 8
Шалбар- 2 буын
Ш - дауыссыз, қатаң
а - дауысты, ашық, езулік, жуан
л - дауыссыз, үнді
б - дауыссыз, ұяң
а - дауысты, ашық, езулік, жуан
р - дауыссыз, үнді
Әріп саны: 6
Дыбыс саны: 6
Жейде- 2 буын
Ж - дауыссыз, ұяң
е - дауысты, ашық, езулік, жiңiшке
й - дауыссыз, үнді
д - дауыссыз, ұяң
е - дауысты, ашық, езулік, жiңiшке
Әріп саны: 5
Дыбыс саны: 5
Кеудеше- 3буын
К - дауыссыз, қатаң
е - дауысты, ашық, езулік, жiңiшке
у - дауыссыз, үнді
д - дауыссыз, ұяң
е - дауысты, ашық, езулік, жiңiшке
ш - дауыссыз, қатаң
е - дауысты, ашық, езулік, жiңiшке
Әріп саны: 7
Дыбыс саны: 7