тапсырма. Берілген сұрақтармен мұқият танысыңыз. Мәтінді мұқият оқып, сұрақтарға бір сөзбен жауап жазыңыз. Мәтіндегі нақты ақпаратқа байланыстымәтінге ат қойыңыз.Парсы патшасы Кир түркі көшпенділер еліне елші жіберіп, Тұмарханшайымның өзіне тұрмысқа шығуын сұрайды. Бұл Кирдің массагеттерменсоғысу үшін тапқан амалы болатын. Тұмар Кир патшаның ұсынысынқабылдамайды. Кир жауынгерлерімен Аракс өзеніне жетіп, көпір салуды әміретеді. Тұмар олардың дариядан өту үшін көпір салғалы жатқанын естіп, Киргеелші жібереді. Екі жақтың келісімімен өзеннің массагеттер жағынан соғысалаңы дайындалады. Кир Лидияның бұрынғы патшасы Крездің үйреткенайласымен массагеттерді жеңіп, Тұмардың ұлы Спаргапты тұтқынға алады.Тұмар ханшайым Кирге ұлын ерлікпен емес, қулықпен қолға түсіргенінайтып, босатуды өтінеді. Тұтқынға түскеніне намыстанған Спаргап өзін-өзіөлтіреді. Парсы патшасы Кир Тұмарға жеңгенше шайқасатынын хабарлайды, Екі жақтың арасында қырғын соғыс басталып, далалық ұрыс тәсілінтиімді пайдаланған массагеттер парсылардың әскерін түгел жояды. ҚанқұмарКир де соғыс алаңында қаза табады.Аңыз бойынша, Тұмар ханшайым шайқас аяқталған соң, сарбаздарынаКир патшаның денесін таптырып алып, басын кестіріп, қан толтырылғаныдысқа салып тұрып:Әйтеуір тірі қалдым, сені жеңіп шықтым демесем, жалғыз ұлымдыарамдықпен қолға түсіріп, сен менің түбіме жеттің, жауыз! Енді бергенсертімді орындап, басынды қанға батырып, сусынынды қандырғаннан басқаамалым жоқ, - деген екен.​

Ғаламтор - ғылым мен техниканың шынайы жетістігі. Ол - сөзсіз. Интернетті қолдана алатын кез келген адам өзіне қалаған ақпарат мен мағлұматты тауып, қажетіне жарата алады. Мазалап жүрген сауалдарының жауабын табады. Әлемдік жаңалықтар мен оқиғалардан хабардар болып отыруға көмектеспек. Бұл жағынан интернет адамның білімі мен қабілетін, тұлғалық қасиеттерін дамытуға ықпал етеді.

Өкінішке орай, жоғарыда айтылған ғаламтордың артықшылықтарына қарамастан, оның зиян жақтары да көп болып шықты. Ғаламторға деген тәуелділік қазір ғаламдық мәселеге айналып бара жатыр. Соның кесірінен адамдар арасындағы күнделікті байланыс бұзылып барады. Адамдар бір-бірімен сөйлесуді, әңгімелесуді, сырын бөлісуді ұмытып бара жатқандай. Жылы шырай танытып, шүлдірлеп сөйлесуден, жанды, табиғи қатынастан қалып барамыз.

Мұхтар Шахановтың бұл шығармасында, әке мен баланың қателіктері жайлы айтылған.Әке кейіннен өз қателігін түсініп, дала заңына бағынып, баласын садақпен өлтіреді. Бұл шығармада әкенің қателігі балаға кішкентай кезінен бастап дұрыс тәрбие бермеуі .Әке балаға Махамбетті жек көретінін айтып, дұрыс жасамады ,сол себепті, бала кішкентайынан әкесін дұрыс түсінбей ,есейгенде Махамбетті өлтіреді. Ал әке 《Махамбеттей батырға, Бүкіл халық ғашық болса айыппа》 деп өз қателігін баласына айтады. Мұнда айтқым келгені, адамның нақты ойын білмей тұрып, оны кінәлауға болмайды. Соны түсінген әкесі 《Ақын деген киелі аққу самғаған ,Ал ендеше ,аққуды атқан пендені, қай атаңнан көріп едің оңбаған》деп ,баласының Махамбетті өлтіргені үшін өзінің де өлуін талап етіп, оны бір тауға апарып ,әкесі садақпен атып жібереді.

(111 сөз)