Ген9-10-сабақЖаңа әлемдегі жаңа саяхаттарОЙТҮРТКІАЙТЫЛЫМ1-тапсырма. Ойбөліс. Сұрақтар бойынша пікірлеріңді айтыңдау1. Өткен тақырыптарда саяхат тарихына қатысты әртүр.ағлұмат алдыңдар. Геродот, Шоқан Уәлиханов замандарындағсаяхаттың мәнін түсіндіңдер. Бүгінгі кезеңдегі саяхат түрлеріннемесе экспедициялардың олардан қандай айырмашылығы бар2. «Саяхатшыларды не қызықтырады? Әрине, саяхат әкімнің өз қалауы мен мақсатына, мүмкіндігіне байланыстіСаяхаттың танымдық қызметімен бірге тәрбиелік, сауықтыршылық және спорттық қызметтері де бар» деген пікірді қалтүсінесіңдер?3. Жаңа дәуірде саяхат пен туризмнің жеке адамдар үшмемлекет үшін қандай маңызы бар?Айтылым​

Жауаптары:

Жауаптары:12 - билет

3) Мәтіндегі тәуелдік жалғауы бар сөздер:білімнің, адамның.

20-билет

1) Мәтінді оқып,сұрақтар қой.

1.Қандай адам болашақта дегеніне жетеді? (Арманшыл адам)

2.Қай кезден бастап адам өзінің жүрегі қалаған мамандыққа бейімделе бастайды? (Жас кезден)

3.Жастардың басты міндеті қандай? (Ата-ананың, ұстаздың берген сапалы білімі мен өнегелі тәрбиесін дұрыс ұғынып, түсініп оқу ).

23-билет

2) Жалғаудың түрлері,мысал.

Жалғау — сөз бен сөзді байланыстыратын, сөз аралығындағы қатынастардың көрсеткіші болып табылатын, сөзге грамматикалық мағына үстейтін қосымшалар. Жалғаудың төрт түрі бар: көптік, тәуелдік, септік, жіктік.

Тәуелдік жалғау, әдетте, бір заттың басқа бір затқа тәуелді екенін білдіретін қосымша.Мысалы: менің қаламым; сенің қаламың; сіздің қаламыңыз, оның қаламы.

Септік жалғаулары арқылы есімдер сөйлемдегі етістіктермен де, шылау сөздермен де, есімдер өзді-өздері де жалғасып әр алуан қарым-қатынасқа түседі.Мысалы,еңбек,еңбектің,еңбекке,еңбектен,еңбекті,еңбекте,еңбекпен т.б.

Көптік жалғау — жалғанған сезіне көптік мағына беретін қосымша. Көптік жалғауының дыбыс үндестігіне қарай алты варианты қолданылады: -лар, -лер, -дар, -дер, -тар, -тер(қала-лар, мекеме-лер, ғалым-дар, езен-дер, ат-тар, шөп- тер). 

Жіктік жалғау – баяндауышқа ғана тән жалғау.Мысалы,мен бардым,ол отырды,біз келдік т.б.

25-билет

2) Үндестік заңының ережесі,мысал.

Үндестік заңы – түбір мен қосымшаның және сөз аралығындағы дыбыстардың бір-біріне ықпал жасап, өзара үйлесіп, айтылуын үндестік заңы дейміз.

 Оның екі түрі бар: 1) буын үндестігі, 2) дыбыс үндестігі.

Тіліміздегі сөздердің басым көпшілігі не біркелкі жуан, не біркелкі жіңішке айтылады.

Мысалы:

Жуан сөздер: балалар, қалалар, қызылдау.

Жіңішке сөздер: жерлерді, ініміз, күнделік.

3) "Азамат","қайраткер" сөздерін жіктеу.

Жекеше:

І жақ:Мен азаматпын,қайраткермін.

ІІ жақ: Сен азаматсың,қайраткерсің.

Сыпайы түрде:Сіз азаматсыз,қайраткерсіз.

ІІІ жақ:Ол азамат,қайраткер.

Көпше:

І жақ: Біз азаматпыз,қайраткерміз.

ІІ жақ:Сендер азаматсыңдар,қайраткерсіңдер.

Сыпайы түрде:Сіздер азаматсыздар,қайраткерсіздер.

ІІІ жақ:Олар азамат,қайраткер.

біздің күнделікті өмірімізге байланысты ақпараттарды алудағы маңызды құрал ол – ғаламтор. ң интелектуальдық өмірі үшін ол аз мағына бермейді. ғаламтордың ақпараттық қуатты  мүмкіншілігін  біз әлі  тереңірек ұғына қойған жоқпыз.  ал  ғаламторды қолдану барысында  барлық ң өмір сүру  аймағында  қазір күдік тудырмайды.

ғаламтор-интернет қазақ қоғамына енгелі көп болған жоқ. әлем торласып үлгерді аз уақытта. кешегі жаңалық жаңалық болмай қалды. бүгінгі жаңалық та ескіріп үлгереді сол заматта. дәл қазіргі жаңалығыңыз әлдекімдердің әлдекімдерден естіген әңгімесі болуы мүмкін.

ғаламтортұтасқан әлем. өрмекшінің торы дерсіз. енді шынайы сүйіспеншіліктің орнын, жылтыры мол виртуальды махаббат, шынайы аралас-құралас достықтың орнын виртуалды сыйластық басып келеді. тек көгілдір сағымды ғаламторлардың ішінде сан мен цифрлардың, әлдебір атаулар мен өзіңе үш қайнаса сорпасы қосылмайтын есімдердің жақынысыз…

ғаламтор ескі мен жаңаның, өткен мен болашақтың, қатігездік пен мейірімнің, бар мен жоқтың мидай араласқан ортасы. өз қасыңдағы оқиғаға, іске, түрлі тағдырға назар салмауыңыз мүмкін, бірақ өзге қиырдағы қилы тағдырға көз моншағыңызды үзесіз. ең бастысы қандай ақпарат оқысаңыз да, соған сай жауап қалдыруыңызға, пікір білдіруге құқыңыз бар.

ғаламтор желісінің пайдасы өте көп. себебі өмірдің кез-келген саласына қажетті ақпаратты алуға, басқа қолданушылармен ақпарат алмасу мүмкіндігіне ие боласың. ақпаратты алу немесе беруде белгілі уақытқа тәуелді болмайсың, керек уақытыңда қарауға, жіберуге болады. ғаламторда көп уақыт отыру т.б зияны туралы айтсақ ол ң өзіне байланысты, ол өзіне-өзі кесте қою керек, белгілі бір уақыт мөлшерінде отыру, қажетсіз ақпараттарды қарамау сияқты өзіне шектеу қойған жағдайда ға зияны аз болады. әрине кез-келген дүниені шектеусіз пайдаланса оның зияны болады.

ғаламтор ــ сіз бен біз үшін айтқанда не қажеттің бәрі табылатын қазыналы қамба. оның бізге үйретер өнегесі, берер берешегі санап тауысқысыз. қазіргі ған дәуірге дұрыс сәйкескісі келген ға бұл технология ауадай қажет. оның қызмет айасы төтенше шексіз. онда не керектің бәрі бар. тек тілін толық меңгеріп, ұңғыл-шұңғылын тінтуірмен дұрыс мақсатта ойдағыдай тінте білсеңіз болғаны. қысқасы әлемді уысына алған ғаламтор біз үшін ақыл парасатының телегей теңізінен емін-еркін сусындайтын бүкілдей жаңа жүие қалыптастырып берді. егер сіз ғаламторға шықсаңыз төрткіл дүние ашсаңыз ــ алақаныңызда, жұмсаңыз ــ жұдырығыңызда тұрғандай әлемнің қай қиырында, нендей уақиға болып жатқанынан дер кезінде хабардар болып отырасыз.