2-тапсырма. Мәтіннен сұрау және сілтеу есімдікті сөйлемдерді теріп жазыңыз. Сұрау Сілтеу ​

Слайд 1. сорри на казахском не могу! , дорогие друзья! я говорю вам «», а это значит, что я желаю вам всем здоровья.  меня зовут попова лилия. я являюсь ученицей 5-а класса школы №3. моим руководителем является жакупова марина ивановна, и я представляю вашему вниманию проект на тему: «фаст-фуд: быстрая еда или медленная смерть? » над проектом мне работать моя мама елена александровна. слайд 2. здоровье для человека—это главная жизненная ценность.  каждый человек в ответе за свое здоровье. одним из правил сохранения здоровья является здоровое питание.  есть такая пословица: «человек есть то, что он ест». вот какое важное место в жизни человека занимает еда!   если человек питается разнообразной, здоровой пищей, то он остается здоровым до глубокой старости, но вокруг нас столько разнообразных вкусностей, что просто трудно выбрать здоровые правильные продукты. часто этому реклама на тv и яркая упаковка, не всегда полезных, продуктов на прилавках наших магазинов. слайд 3. обоснование выбора. почему меня заинтересовала тема о вреде фаст-фуда?   я и мои сверстники частенько покупаем чипсы, кириешки, картошку фри, пепси, колу и другие продукты в ларьках, чтобы быстренько утолить голод. но от родителей и учителей мы постоянно слышим, что это вредно. я решила разобраться, в чем может быть вред фаст-фуда? слайд 4. так и появились проблемные вопросы проекта: фаст-фуд. вкусно или полезно? что нужно есть, чтобы быть здоровым? слайд 5. чтобы найти ответ на эти вопросы мы поставили такую цель: обоснование вреда, наносимого фаст-фудом здоровью человека. слайд 6. в своей работе мы поставили следующие  : собрать материал по теме, освоить навыки поиска интересующих сведений через интернет.проанализировать собранную информацию.провести исследование среди младшего, среднего, старшего звеньев школы по интересующим вопросам; представить результаты исследования.оформить материал, научиться составлять презентацию. слайд 7. учебные предметы. учебные предметы, которые затрагивает мой проект: окружающий мир, , обж, икт. слайд 8. для того, чтобы ответить на вопросы мне необходимо было ознакомиться с теорией. для этого я воспользовалась возможностями сети интернет. но так как на многих сайтах информация повторялась, я выбрала те, на которых она была наиболее полной и интересной. слайд 9. предполагаемый результат. научиться выбирать полезные продукты для здорового, рационального питания, оценивать свое питание, рассказывать о необходимости соблюдения принципов здорового питания своим близким, знакомым. слайд 11. быстрое питание было известно ещё в древнем риме. оно называлось латинским словом «термополия».  у них существовала некая разновидность гамбургера — лепешка из говядины, смешанной с ядрышками орехов, которую ели с хлебом. одним из популярных блюд были лепёшки из дрожжевого теста, смазанные оливковым маслом (прототип итальянской пиццы), которые также использовались как съедобные тарелки. слайд 12. родоначальниками fast food в европе были не mc donalds, а казаки. в 1813 и 1814 годах армия участвовала в оккупации брошенного императором наполеоном парижа. страшные бородатые воины в синих мундирах с пиками и шашками заходили в парижские кафе и торопили официантов: "быстро, быстро". таких клиентов, конечно, старались обслужить как можно быстрее, - а то, того и гляди, шашкой махнет! но после ухода армии в "московию" традиции маленьких ресторанчиков, в которых человек мог быстро поесть, сохранились. слайд 13. главными "" fast food были печеные изделия. это и неудивительно - основным продуктом российского сельского хозяйства были зерновые, испокон веков входившие в пищевой рацион славян. "шарлотка", например, тогда была самым популярным угощением в буфетах.

Жеті саны.

Сан мыңдаған дәуірді өткерген дана халқымыздың дәстүріне сай киелі ұғымдар бар. Соның бірі 7 саны. Барлығымызға білетіндей жеті ата, жеті қазына, жеті ғашық, т.б. мысалға келтіруге болады. Тіпті ерте замандардан бері қарай осы бір санның бойында тылсым құпия бар деп айтылып келеді. Ол қандай құпия? Оны әлі ешкім білмейді, әлі күнге дейін бізге жұмбақ. Қазақ халқы жеті санын киелі деп санап, өзінің дүниетаныма арқау етіп келеді. Сайтымызда жеті саны туралы көптеген материал жазылды. Бүгін онда қамтылмаған бірнеше деректі ұсынуды жөн санадық. Тәуке ханның тұсында қабылданған қазақ халқының дәстүрлі әдет-ғұрып заңдарының жинағы "Жеті жарғының" да жеті болуы тегіннен тегін емес.

Адамның жеті жетекшісі жайлы кезінде Саққұлақ би айтып кеткен екен.

7 жетекші.

1. Адамның басшысы ақыл.

2. Жетекшiсi талап.

3. Жолаушысы ой.

4. Жолдасы кәсiп.

5. Қорғаны сабыр.

6. Қорғаушысы мiнез.

7. Сынаушысы халық.

Бұдан бөлек, 7 күн мен 7 ғалам бар.

7-күн

1. Бүгін.

2. Ертең.

3. Бүрсігүні.

4. Арғы күні.

5. Ауыр күн.

6. Азына күн.

7. Соңғы күн.

7 ғалам.

1. Күншығыс

2. Күнбатыс.

3. Түстік.

4. Терістік.

5. Аспан жоғарғы ғалам.

6. Жер ортаңғы ғалам

7. Жер асты төменгі ғалам.

7 амал.

1. Күннiң тоқыраүы.

2. Қарашаның қайтуы.

3. Үркердiң батуы.

4. Мұздың қатуы.

5. Киiктiң матауы.

6. Қыс тоқсан.

7. Ай тоғамы.

Халқымыздың жетіқарақшы жұлдызы туралы да наным түсінігі бар. "Жетіқарақшы" сөзін "жеті қараушы, жеті сақтаушы, жеті күзетші" деп түсінгеніміз абзал. Ел жадында сақталған "Жетіқарақшыны таныған жеті түнде ада " деген сөз осының айғағы болса керек. Халқымыз жетіқарақшыны аспан сағаты деп атайды. Себебі, ата-бабаларымыз оған қарап түнгі уақыттарын мөлшерлеп, ауа-райын болжаған. Жетіқарақшы.

1. Дубхе (Ерік)

2. Мерак Жігер)

3. Фекда (Қайрат)

4. Мегрец (Қуат)

5. Алиот (Ырық)

6. Мицар (Құдірет)

7. Алькаид (Дес)

Тағы айта кетерлік дүние қазақ халқында "жеті шелпек" деген ұғым бар. Үлкендер бір нәрседен қауіп қылса, үрейленсе, болмаса жайсыз жатып, жаман түс көрсе, жеті нан жеті шелпек айтады. Жеті нанды қасиетті жұма күндері, сәрсенбінің сәтіне пісіріп, жеті үйге таратады. Алушы: "Қабыл болсын", дейді, таратушы: "Әумин!" деп жауап береді. Жеті нанды таратып болғаннан кейін: "ата-бабаларға тие берсін" деп ауыз тиіп, әруақтарға арнап аят оқып, бата қылады. Сонда әруақтардың мұрнына нанның иісі тиеді. Сосын "Жеті нан әрқашан әруақ болып желеп-жебеп, бәле-жаладан қорғап жүреді", дейді. Ал, жапондықтардың ойынша "жеті" саны адамға жақсылық әкеледі. Осы сияқты жетінің киелі ұғымы немесе өзге де жоғарыдағылардай мағыналық көріністері орыс, корей, монғол, т.б. халықтарда да бар. Демек "жетінің" киелі мән алуы түркі халықтарына ғана емес, басқа халықтарға да тән құбылыс. Мәселен, Қытай мәдениетінде де "жеті" саны киелі сан. Қытайлар адам қайтыс болғаннан соң 7-ші, 21-ші күні, 49-шы күндері оған арналған аза білдіру салтын өткізеді. Бұл күндері олар "жетісі", "үш жетісі", "жеті айы" деп атап "аруақтар күндері" деп есептейді. Ақыртас жөніндегі аңыз бойынша аса зор денелі де күшті құрылысшы кетпенімен жеті жерге тастаған топырағынан жеті төбе пайда болған. Ал, "Алпамыс батыр" эпосында Байбөрі мен Аналық бір бала көтеру үшін дүниенің жарымын аралап, жеті әулиенің зираттарына түнеп жүріп армандарына жеткен... Иә, шынында да біздің әлемде қызықты әрі жұмбақ жайттар өте көп кездеседі. Ал, тарих дәстүріміздегі құпиялар мен ашылымдар қаншама... Қорыта айтқанда, "жеті" қазақ халқының ұғымында қалыптасқан киелі сан. Ұлттық түс алған көне мәдениет құбылысы. Бұл құбылыстың басқа халықтарда да кездесуін олардың бір-біріне тигізген әсерінен гөрі әрқайсысының өзіндік дүние танымынан туындаған ортақ құбылыс деп қараған жөн. Қазақ халқында 7 саны ерте замандардан киелі сан болып есептеледі. Ол дегеніміз 7 қазына, ұлттық тағамдардағы 7 түрлі қоспа, әлемнің 7 кереметі, аптаның 7 күні, кемпірқосақтың 7 түсі, Жетіқарақшы жұлдызы, т. б. Ертегілерде 7 батыр, 7 ағайынды, 7 ұл, 7 қыз, т.с.с болып кездеседі. Халқымыздың ежелгі дәстүрінің бірі бала туғаннан кейін 7 күннен кейін тойлап, адам дүниеден өткеннен кейін 7 күннен кейін жетісін өткізеді. Егер адам 7 ұлттың тілін білетін болса дана адам болып есептеледі.