Сақ даласын жаулап алуға келген парсылардың әр қадамын біліп отырған Тұмар олардың-тапсырма.3Мәтінді тыңда. Оқы.дариядан өту үшін көпір салғалы жатқанын естиді. Ол Кирге арнайы жаушы жіберіп:«Мадилардың патшасы! Ниетіңнен қайт. Өз патшалығыңа бар да билігіңді жүргізе бер!», Бізді күндеме!. Бәрібір соғыспай қоймаймын десең, көпір салып, уақыт өткізіп, әуре болмаДарияның бер жақ бетіне шығып соғысамын десең, біз үш күншілік жерге шегініп, жолашайық. Дарияның ар жағында соғысамын десең, үш күншілік жерге шегін. Қалауыңа қарайэзің шеш!», дейді.Кир патша Тұмарды соғысуға шақырады. Массагеттер уәделерінде тұрып, үш күншіліккерге шегінеді. Олар кеткеннен кейін Кир бүкіл әскерін дарияның арғы бетіне өткізеді.Массагеттердің шабылдаушы тобын алдап қолға түсіріп, түгел өлтіреді. Осы шабуылшы топбасшысы, Тұмардың ұлы — Спаргапты (Спаргапис) тұтқындайды. Сүйікті ұлы мен жауынгеері туралы хабар алған Тұмар Кирге жаушы жіберіп, оған өзінің соңғы сөзін жеткізеді:4-тақырып​

я не могу это сделать прости

Қыстың желтоқсан жұлдызы. Қар көптен жауып, нағыз қыс болды. Күн әбден қысқарған. Күннің көзі көрінсе де жылынбайды. Өзенді, көлді мұз қаптап, жұрт үстімен жүре бастады. Қалың қардан шөптің басы көрінбейді. Қыс күні аяз күшті болып, үскірік борандар да аз емес. Орман қарайған, ішінде қүстарды көре алмайсың, қоян күндіз жасырынып, түнде ғана жүгіріп жас ағаштарды кеміріп жүр. Иелері жылы қораға шөп салып бағып-қақса да, қысты күні үй хайуандарына да бапсыз. Адамның өзі де суықтан қорғанып үй салып, жылы киім киіп, үйлеріне от жағып, дәйім жұмыстарынан қала алмайды. Қыстыгүні жылқышыларға бек қиын: қандай суық борандарда күні-түні далада жүргені, қасқырдан бір қорқып, бораннан екі қорқып, бейшараларда тіпті рақат жоқ. Жалтаң аяз көбінің беттерін қарыған. Шилі бет байғұстар желге де қарсы қарай алмайды. Сабаққа мезгілімен жүретін баланың да ертеңгі аяз есінен көпке дейін шығатын емес.

Мүмкін, өз балалық шағын туралы көп нәрсені айтуға болар. Өткенді еске алу, шашыраңқы түрде жатқан, өмірдің жақсы мен жаман жақтары. Сен кішкентай кезінде, айналаңа емін-еркін қарайсың, ешқандай мәселеге бас қатырмайсың... Жарқын естеліктер жадыңда мәңгі сақталады. Және, сол бір жарқын естеліктердің бір бөлігі, менің алғашқы ұстазыммен байланысты. Көз алдыңа күлімсірегені, күлімдеген көздері, әсем дауысы елестейді. Мен оған қарағанды ұнататын едім, оның біліміне тамсанатын едім. Ұстазымның көңілін аулап, оған көбірек ұнау үшін тырысатынмын. Кейде, ол менің басқа сыныптастарыма көңіл аударғанда, жай ғана сабырмен күтуге тура келетін. Әрине, менің алғашқы ұстазым барлық патшайымдардан биік болды дей алмаспын, дегенмен, ол өте керемет жан болатын. Меніңше, ең бастысы сол. Мүмкін, ол менің өмірімде болмағанда, мен қазір дәл осындай болмайтын да едім. Қалай айтушы еді? Кездейсоқтық кейдейсоқ емес... Және ең соңында менің барлық қиғылықтарыма шыдап келген жанға алғысымды білдіргім келеді. Және осы бір, өзімді онсыз елестете алмайтын, кішкентай әлемді тудыруға бар күшін салды.