шымшық,торғай,қарға,сауысқан,тоқылдақ т.б. жылы жаққа ұшпайтын,біздің жақта қыстайтын дейді. Ал неге бұл құстар қыстап қалады?
(құстардың көбі суықтан қорықпайды.Суықтан олардың қалың мамықтары сақтайды.Қыс кезінде құс үшін қауіпті жағдай жемнің табылмайтындығы, соның себебінен көпшілік құстар жылы жаққа ұшып кетеді.Қыстап қалатын құстардың түрі, түсі,дене пішіні, жемдерін қар астынан тауып жеуге икемделген.Сауысқан да,қарға да кез келген тамақты қорек ететін құстар.Қыста тамақ табу қиын болғандықтан, ауыл маңайында жүріп,түрлі тамақ қалдыктарымен қоректене береді.Олар қар астында қатып қалған төгінділерді де,тырнақтарымен тырнап босатып,мықты, үшкір тұмсықтарымен шоқып та қоректектенеді .Қырғауыл,құр сияқты құстар үшін қысқы тіршілік өте қиын. Олар бұталардың дәнімен,жемісімен қоректенеді.Орманды жерлерде тоқылдақ,суық-торғайлар да қыстайды.Тоқылдақ ағаш қабығының арасындағы бунақденелілерді тауып қоректенсе,оның қар бетіне түскен қалдығын торғайлар,шымшықтар теріп жейді.Сүйтіп тоқылдақтың әрекеті басқа құсқа көмек болады.Құрдың басқа құстардан ерекшелігі бірден көзге түседі.Құйрығына көңіл аударыңдар Қайқиып тұрған қалың қауырсынды құр алысқа ұша алмайды.Аязды күндері Қар астына кіріп, сонда түнейді.Күнкөзі шыққан кезде ғана қардан шығып,жемін іздейді.
Заттың атын білдіріп Кім? Не? сұрақтарына жауап береді. Зат есім түрлері: құрамына қарай:
Дара (простое – один корень)Мысалы: дала, бас, қалам.Күрделі (сложное – несколько корней)Мысалы: мекенжай, балабақша.тұлғасына қарай:
Негізгі (непроизводное – нет суффикса)Мысалы: мектеп, мысық.Туынды (производное – есть суффикс)Мысалы: әнші, аспаз.мағынасына қарай:
Жалпы (нарицательное)Мысалы: теледидар, үстел.Жалқы (собственное)Мысалы: Алматы, Татьяна, Қазақстан.Деректі (конкретное)Мысалы: үй, өзен, сиыр.Дерексіз (абстрактное)Мысалы: ақыл, ой, күн.Жанды (одушевленное)Мысалы: оқушы, мұғалім, адам.Жансыз (неодушевленное)Мысалы: кілем, тақта, қарындаш.Зат есімдердің көптік жалғауы – Множественное число существительных.Множественное число существительных в казахском языке образуется при окончаний -лар/-лер, -дар/-дер, -тар/-тер.
Мысалы: бала-лар, кітап-тар, дерек-тер.
Поделитесь своими знаниями, ответьте на вопрос:
Мен ушин суйиспеншилик 4-5сойлем жазу
Сүйіспеншілік деген не?
Сүйіспеншілік – тіршіліктің негізгі тірегі. Жалпы, менің ойымша, сүйіспеншілік – жақындарымызға, қоршаған ортамызға, бір сөзбен айтқанда, барша әлемге махаббатпен қарау. Сүйіспеншілік ұғымының аясы өте кең. Айналамыздағы келеңсіз жағдайлар мен кедергілерді жеңуге көмектесетін де осы сүйіспеншілік. Бар жан дүниесі, жүрегі сүйіспеншілікке толы жан ешқашан жамандық ойламайды, себебі ол бақытты жан, оның рухы кемелдік көгінде қырандай қалықтап, мәңгіліктің жасыл жайлауына қанат қағады. Мұндай көңілі көктем, жайсаң жандар осы бақытымен барша әлеммен бөліскісі келіп, алып – ұшып тұрады. Осындай асыл жандар тек жақсылық ойлап, игі істермен айналысып, айналасына мейірімін төгіп, көңіл нұрымен шуақтандырып тұрады. Жүрегі сүйіспеншілікке толы жандар жанымызды жылытып, өмірімізге сән береді.
Сүйіспеншілікті адам алғаш шыр етіп дүниеге келген сәтінен бастап сезіп-көре бастайды. Мейірімін төккен ата-анасының ыстық құшағында олардың аялы алақанын сезіне жүріп, өмірге төселеді. Есейе келе толағай сүйіспеншілікті айналасынан көру-көрмеуі екіталай. Әйтсе де, адам өмір бойы сүйіспеншілікті іздеп, дауыл алдындағы шағаладай шарқ ұрып өтері анық. Ендеше, сүйіспеншілікті өмірлік ұстанымызға айналдырып, барлығымыз бақытты болайық!