Диалог на тему катание на катке на казахском

Қыс келді.Айнала бəрі аппақ қар.Бір топ бала іске жұмыла кірісіп,коньки тебетін мұз айдынын жасап жатты.Топ баланың ішінде Ақан,Ақат,Сəулелер де бар еді.Олар алаңның қарын күреп,тегістеді.Мұз айдыны дайын болғаннан кейін балалар конькилерін аяқтарына байлап,сырғанақ тебуге кірісті.Одан кейін екі топ құрап,хоккей ойнамақшы болды.

Сөз iшіндегі бір буынның көтеріңкі айтылуы сөз екпіні деп аталады. Қазақ тілінде сөз екпіні, негізінен, соңғы буынға түседі. Мысалы: Бала далада ойнап жүр. Сөз ішіндегі екпін дауысты дыбысқа түседі.

Ой екпіні — сөйлемдегі бір сөздің көтеріңкі дауыспен айтылуы. Ой екпіні тұрақты емес. Мысалы, Бүгін әкем ауылға кетті. Әкем ауылға бүгін кетті. Бүгін ауылға әкем кетті.

Тіркес екпіні — бірнеше сөздің тіркесе, тізбектеле біртұтас екпінмен бөлектене айтылуы. Бұл көбінесе күрделі сөздерге, негізгі және көмекші сөздердің тіркесіне тән. Мысалы: мектепке дейін, әке-шеше, әдет-ғұрып т.б.

Дыбыс екпіні — сөз ішінде дыбыстың бөлектеніп, көтеріңкі дауыспен немесе созып айтылуы. Мысалы: по-ой-па-ай, та-ма-ша! Дыбыс екпіні көңіл-күйін білдіретін сөздерді айтуда жиі қолданылады. Айтылуда сөйлеушінің эмоциясын білдіреді.[2]

1)Қазақстан туралы көп білгің келетіні туралы жазыпсың:

Хатта недеп жазған? - Қазақстанды білгісі келетіні туралы жазған;

Хатты кім жазған? - хатты Майкл Әлібекке жазған;

Хатта Қазақстан туралы не делінген? - көп білгім келеді делінген.

2)Саған өзімнің туған жерім туралы айтып берейін:

Не жайында айтады? - өзінің туған жері жайында айтады;

Туған жері қай жер? - Туған жері Қазақстан;

Кімнің туған жері жайында айтылған? - Әлібектің туған жері жайында айтылған.

3)Ауылымыз тарбағатай тауының етегінде орналасқан:

Ауыл қай таудың етегінде орналасқан? - ауыл Тарбағатай тауының етегінде орналасқан;

Тарбағатай тауы Қазақстанның қай жерінде орналасқан? - Қазақстанның оңтүстік-шығысы мен Қытай аумағында;

Тарбағатай тауының етегінде кімнің ауылы орналасқан? - Тарбағатай тауының етегінде Әлібектің ауылы орналасқан.