Бастауыш, баяндауыш, турлаусыз 3 соилем курастыру керек.

Қыс суық. Көкке қарады да, отырып қалды.

-Бүгін кіммен бірге ойнайсың?
-Досыммен.

Жанқожа Нұрмұхамедұлы (1774 - 1860) — қазақ батыры. Сыр бойы қазақтарының Хиуа, Қоқан хандықтарының езгісіне және Ресей отаршылдарына қарсы ұлт-азаттық көтерілісінің басшысы.

Мазмұны

1 Хиуа және Қоқан хандықтарымен күрес

2 Патша өкіметіне қарсы көтеріліс

3 Тағы қараңыз

4 Сыртқы сілтемелер

5 Дереккөздер

Хиуа және Қоқан хандықтарымен күрес

19-ғасырдың 20-жылдарынан бастап Сыр бойы мен Арал теңізінің шығыс жағалауын қоныстанған қазақтарға өз үстемдігін жүргізе бастаған Хиуа, Қоқан хандықтары 1830-1840 жылдары жергілікті халыққа өктемдігін одан әрі күшейтті. Хиуа хандығы Жаңадария, Қуаңдария, Қызылқұмнан өтіп, Қосқорған, Арал теңізіне дейінгі аралықтағы Сыр бойындағы қазақтарға шапқыншылықтар жасап, малдарын барымталап, әйел, бала-шағаларын тұтқынға алып кетіп отырды. Қоқандықтар шекара бекітіп, әкімшілік құрып, 1817 жылдан бастап салына бастаған бекіністерінен әркез жасақтар шығарып, бейбіт елді шауып, алым-салық жинап кетіп тұрды.[1]

Осындай зорлық–зомбылықтан жапа шеккен қазақтар, жастайынан әділдігімен, батырлығымен елге танымал болған Жанқожаның төңірегіне топтасты. Жанқожа 17 жасында Кіші жүз құрамындағы Әлімұлы тайпасының жергілікті рулары сайлап алған Қылышбай ханның Хиуа бекінісіне жасаған жорығы кезінде жасаққа елеусіз еріп барып, ешкімге дес бермей тұрған қарақалпақ батыры Тықыны жекпе-жекте өлтіреді.

Осы жорықта әділетсіздігі үшін Қылышбай ханның өзіне де қол жұмсайды.

Бұл кездерде Жанқожа ауылы Қарақұмды жайлап; Ырғызды қыстаған. Қоқан хандығының Созақ бекінісіне орналасқан әкімдерінің жергілікті халыққа салынатын алым-салықтан тыс көрсеткен зорлықтары қазақтардың бас біріктіріп, бұл қамалға шабуыл жасауына себепкер болды. И. В. Аничковтың мәліметі бойынша, Қоқан әкімі Дәурен Созақ қаласының бектері Отыншы, Cушымен бірігіп Сарман биді өлтіреді. Созақта тұратын Құрман би араша түсуді өтініп, Жанқожаға арнайы хабар жібереді. Жанқожа елден қол жинап, Созаққа жорыққа аттанып, жолда Жаңақорған, Желек бекіністеріндегі қоқандықтарды қуады.

1830 жылдың күзінде Созақ бекінісін қоршауға алып, көмекке келген қоқандық Таған палуанды жекпе-жекте қолға түсіреді. Одан соң Жанқожа жасақтарымен бекіністің дарбазасын бұзып кіріп, Созақты басып алды. Қоқан бектері Отыншы мен Сушыны қолға түсіріп, баласын өлтіргені үшін Құрман биге тапсырады. Кейбір деректерге қарағанда, Жанқожа Қоқан хандығының Шымқорған, Қосқорған, Күмісқорған тәрізді бекіністерін де талқандайды. Хиуа хандығы Аллақұл ханның тұсында 1835 жылы Қуандарияның батысындағы Құртөбе деген жерге бекініс салып, онда 200 әскер ұстайды. Жанқожаға арқа сүйеп, алым-салық төлеуден бас тартып, Хиуа бегі Бабажанның озбырлығына көнбей жүрген сырдың төменгі сағасындағы қазақтарды тәртіпке келтіру үшін түрікмен Аймұхамед палуанды жасақтарымен жіберді. 1836 жылы Ақирек деген жерде елге тізесі батқан осы Аймұхамед палуанды Жанқожа жекпе-жекте өлтіреді. Басшысы мерт болған палуанның жасақтары бас сауғалап қашуға мәжбүр болды. Жанқожа бұдан кейін де Сыр бойындағы қазақтарды хиуалықтардың езгісінен құтқару үшін, олардың бекіністеріне жиі-жиі шабуыл жасап отырды. Оның бұл жорықтары нәтижелі болып, Хиуа бекіністері көп шығынға ұшырады.

Жанқожа Қоқан хандығының Сырдарияның төменгі ағысы бойындағы Жаңақорған, Күмісқорған, Шымқорған және Қосқорған сияқты әскери бекіністеріне де шабуыл жасады. Ол Кенесары Қасымұлының әскери жасақтарымен белсенді байланыс жасап тұрды. 1845 жылы Жанқожа батыр Кенесары ханның өтініші бойынша Созақ әскери бекінісін басып алуға қатысты. Кейінірек Жанқожа батырдың Қоқан хандығымен көп жылға созылған тартысты оқиғалары басталды. Қоқандықтар 1851 жылы қазақтардың көп малын күшпен айдап алып кетті. Жанқожа батыр Ақмешітке дейін жорық жасады, қоқандықтардың әскери жасағын талқандады, Қосқорған бекініс-қамалын басып алды. Жергілікті қазақтар Қоқан езгісінен азат етілді.

1845 жылды көктемінде Хиуа хандығы Сыр бойындағы қираған бекіністерін қалпына келтіру үшін 200 жасақ аттандырады. Жанқожаның жігіттері олармен ұрыс салып, кері қайтарады. 1847 жылы көктемде Хиуа бегі Уайыс-Нияздың әскері Атанбас, Ақирек, Қамыстыбасты жайлап отырған қазақтарға шабуыл жасап, 1400 үйді ойрандап, тонап кетеді.

Объяснение:

Объяснение:

Стихотворение «Ласточки» А. А. Фет написал уже в зрелом возрасте — в 1884 году. Поэт не утратил тонко чувствовать природу и любоваться ее гармонией, эта только крепла с годами и неизменно находила выражение в его лирике.

Можно предположить, что к созданию текста А. А. Фета подтолкнули реальные наблюдения за полетом ласточки или воспоминания о таких наблюдениях. Так или иначе, поэту удалось необыкновенно точно уловить суть выбранного образа и оттолкнуться от него для своих дальнейших размышлениях о вдохновении и вечном человеческом стремлении к «запретному пути». А. А. Фет вошел в историю русской поэзии как мастер пейзажной лирики. Он не только обладал умением образно и точно передавать природные явления в поэтическом слове, но и прослеживал параллели между природным миром и человеком, поднимался до определенных философских обобщений. Так, в стихотворении «Ласточки» поэт любуется грациозностью полета ласточки над вечерним прудом и рассуждает о природе человеческого стремления к неизведанному.

Школьный анализ стихотворения А. Фета «Ласточки пропали»

Открывая страницы сборника стихотворений русских поэтов, я всегда останавливаюсь на произведениях Афанасия Фета. Он пишет красивыми словами картины природы, которые его волнуют. В стихотворении Афанасия Фета «Ласточки пропали» предстаёт картина увядающей природы. Произведение написано в 1884 году. Здесь мы читаем сюжеты, которыми наполнена природа, и настроение автора.

Особенностью данного произведения является противопоставление лирического героя событиям, в которых он невольный участник. Автор с тоской принимает осень, ему неуютно в это время года.

Начинается произведение наблюдением, которое делает автор

Ласточки пропали, А вчера зарёй Всё грачи летали…

В начале стихотворения Афанасий Фет пишет об утрате. Это передаётся за счёт лексики и композиции первых строф. Слово «пропали» говорит об утрате. И вместе с тем воспоминание автора о вчерашнем дне также говорит о том, что он тоскует об уходящем времени. Читателю предлагается погрузиться в эту историю и понаблюдать. Автор как будто делает жест, указывая на гору:

Всё грачи летали Да, как сеть, мелькали Вон над той горой.

Следующая строфа представляет события, которые замечает автор холодной осенью. Он пишет о сонной, холодной и злой осени, которая вместе с тем не даёт покоя.

С вечера всё спится, На дворе темно. Лист сухой валится, Ночью ветер злится Да стучит в окно.

Осень мрачная и печальная заставляет переживать, а неугомонный ветер лишает покоя. Афанасий Фет рассказывает о том, что и журавлям неуютно осенью. Испуганная стая покидает увядающую осень.

Лучше б снег да вьюгу Встретить грудью рад! Словно как с испугу Раскричавшись, к югу Журавли летят.

Афанасий Фет тоже готов к переменам, он ждёт прихода зимы, но вынужден переносить тяжёлую встречу поздней осени.

Выйдешь — поневоле Тяжело — хоть плачь! Смотришь — через поле Перекати-поле Прыгает, как мяч.

Завершается произведение образом перекати-поля. Это растение, как и всё живое вокруг, куда-то спешит, хочет покинуть это место. Этот образ усиливает впечатление, и можно понять, что желание всё оставить и оказаться в другом месте является главной идеей произведения об осени.

Жанр, направление и размер

Стихотворение «Ласточки» представляет собой яркий образец пейзажной лирики с элементами философского размышления. Пристальное наблюдение за природой и замечать мельчайшие детали окружающего мира позволили А. А. Фету создать живую картину вечернего пруда и с точностью живописца изобразить низко скользящую над его поверхностью бесстрашную ласточку.

Страх за ласточку и любование ее грациозностью дают автору основание сравнить увиденное со столь же красивым и безрассудным человеческим стремлением к запредельной стихии. Свои рассуждения А. А. Фет мастерски вплетает в канву текста, делая его таким образом более глубоким и значимым.Стихотворение «Ласточки» написано четырехстопным ямбом, что позволяет поэту на ритмическом уровне передать стремительность полета ласточки и человеческого вдохновения. Строки связаны между собой перекрестной рифмовкой, при этом чередуются мужская и женская рифмы.

Композиция

Текст стихотворения «Ласточки» можно разделить на две части, каждая из которых представлена парой четверостиший:

Первая часть создает пейзажную зарисовку. Поэт описывает «вечереющий пруд» и скользящую над самой его гладью ласточку. «Природы праздный соглядатай», лирический герой как будто предлагает читателям стать его соучастниками и вместе насладиться раскрывшейся перед ним картиной.

Во второй части герой предается размышлениям и делится своими рассуждениями. Восхищение дерзостью ласточки, которую в любую секунду может захватить водная стихия, наводит поэта на мысль о ее схожести с природой человеческого вдохновения. Жизнь человека нередко оказывается таким же безрассудным полетом и полным опасностей стремлением к запредельному миру.