Перевод "қызыл кітап"1948 жылы әлемде алғаш рет"табиғатты қорғау одағы"

Красная книга "была впервые опубликована в 1948 году в мире" Союз охраны природы

 МенІң досым
Менің ең сүйікті дос -құрбымның аты Светлана.Екеуміздің достығымыз бірінші сыныптан басталды,және екеуміздің үйіміз бір- біріне жақын.
Света -ол ақ жарқын адам,мінезі өте салмақты.Сабақты жақсы оқиды,және бос уақытында би үйірмесіне барады.Сабақтаң соң екеуміз бірге үй тапсырмасын орындаймыз,бос уақытымызды да бірге өткіземіз.Киноға барамыз,саябақта серуендейміз,телидарды да бірге қараймыз.Енді жазғы демалысымыз басталады,біз отбасымызбен теңіз жағалауына барамыз.Света құрбым өзінің әжесінің ауылына барады.Мен кұрбымды қатты сағынамын,сондықтан бір бірімізбен агент арқылы хабарласамыз.
Достық – бұл өмірдегі ешнәрсемен бағаланбайтын құндылық.
Дос табу оңай, ал оны сақтау одан да қиын.


Мою самую любимую подругу зовут Светлана.Наша дружба началась с первого класса и еще наши дома находятся рядом.
Света -очень жизнерадостный человек,у нее спокойный характер.Учится хорошо и в свое свободное время ходит на кружок танцев.После уроков мы вместе выполняем дом задания,и свободное время  проводим вместе.Ходим в кино,гуляем в парке,смотрим телевизор.Скоро начнутся летние каникулы мы со своей семьей едем отдыхать на море.А подруга Света едет к своей бабушке в деревню.Я буду скучать по своей подруге,и поэтому мы будем общаться через агент.
Дружба-  в этой жизни ни с чем не сравнимая ценность.
Друга найти легко,а друга беречь очень трудно!

Етістіктің шақтары – іс-қимылдың уақытын білдіретін етістіктің тұлғасы. Олар 3-еу:

1) Осы шақ – сөйлеп тұрған кездегі іс-әрекетті білдіреді.Оның 2 түрі бар:

1. нақ осы шақ – дәл сөйлеп тұрған кездегі іс-әрекетті білдіреді. Жалаң н.о. ш жатыр, отыр, жүр, тұр салт етістіктерінің жіктелуі арқылы жасалады. Мысалы:жатырмын, отырсыз, тұрмыз. Ал күрделі н.о.ш (-а, -е, -й,-ып,-іп, -п )+(жатыр, отыр, жүр, тұр) + жіктік жалғауы жалғануы арқылы жасалады. Мысалы : бара жатырмын, келіп отырсыз.

2. ауыспалы осы шақ – күнделікті дағдылы болып жатқан іс-қимылды білдіреді. Етістік+(-а, -е, -й)+ жіктік жалғауы. Мысалы: Күнде сабаққа бар+а+мын.

2) Келер шақ – сөйлеп тұрған уақыттан кейін болатын іс-әрекетті білдіреді.3 түрі бар:

1. Болжалды келер шақ – іс-қимылдың келешекте болатынын дәл көрсетпей, болжай ғана білдіреді. Жасалу жолы:етістік+(-ар, -ер, -р) + жіктік жалғауы. Мысалы: Ертең сабаққа бар+ар+мын.

2. Мақсатты келер шақ – іс-қимылдың келешекте мақсат етіле орындалатынын білдіреді. Жасалу жолы:етістік + (-мақ, -мек, -пақ, -бақ, -бек)+(-шы, -ші)+жіктік жалғауы. Мысалы:Ертең сабаққа бар+мақ+шы+мын.

3. Ауыспалы келер шақ – алдағы уақытта болатын іс-қимылды білдіреді. Жасалу жолы:етістік + (-а, -е, -й)+жіктік жалғауы. Мысалы:Ертең сабаққа бар+а+мын.

3) Өткен шақ – сөйлеп тұрған уақыттан бұрын біткен іс-әрекетті білдіреді.Оның да 3 түрі бар:

1. Жедел өткен шақ – іс-қимылдың жуық арада болғанын білдіреді.Жасалу жолы:етістік + (-ды, -ді, -ты, -ті)+жіктік жалғауы. Мысалы:Кеше сабаққа бар+ды+м.

2. Бұрынғы өткен шақ – іс-қимылдың жалпы болғанын көрсетеді. Жасалу жолы: етістік + (-ған, -ген, -кан, -кен, -ып, -іп, -п)+жіктік жалғауы. Мысалы :Кеше сабаққа бар+ған+мын.

3. Ауыспалы өткен шақ – сөйлеп тұрған уақытқа дейін дағдылы болып тұрған іс-қимылды білдіреді. Жасалу жолы:етістік +(-атын, -етін, -йтын, -йтін)+жіктік жалғауы. Мысалы:Күнде сабаққа бар+атын+мын.