Легенда заилийского алатау на казахском

Алматы́ мемлекетті́к табиғи́ қорығы́ – Қазақстанның Алматы Облысындағы қорық. Іле Алатау (71,7 мың га) жоталарының орталық бөлігінде орналасқан. 1966 жылы қорыққа «Сайрағыш тау» шөл телімі қосылған болатын, алайда 1983 жылы бұл табиғат ексерткіші Қапшағаай аң аулау шаруашылығының қарамағына тапсырылған болатын, қазіргі таңда ол Алтын Емел ұлттық паркінің аумағында орналасқан.

Солтүстік Тянь-Ашнт табиғи комплекстерін зерттеу және қорғау мақсатында құрылған болатын. Биіктігі 1600 м болатын тауларда жабайы алма, өрік, көктерек және шетен ашғаштар өседі. Биіктігі 1600 м-ден 2800 м-ге болатын тауларда – Шренк шыршадан тұратын қылқанда ормандар. Одан кейін жер бауырлап өсетін аршалар, ал 3500 м биіктіктен жоғары тауларда – жартастар және мұздықтар.

Қатты мұз басқан орталық болып табылатын, Талғар массиві шеңберігіндегі ең биік нкүте Талғар шыңы (4973 м) . Фаунасы: Іле өзені бойында- архарлар, джйерандар, кекликтер, фазандар; тауларда – маралдар, еліктер, қоңыр аю, рысь, тау барысы, теререв, сақалды кекіліктер, ұлар, көк құс, аршы ементұмсық.

Өтірік айтуға бола ма?

"Өтіріктің құйрығы бір тұтам" дегендей, менің ойымша, өтірік айтпаған абзал. Себебі ерте ме, кеш пе өтірік ашылып, ақырында адамдардың өзіңе деген сенімін жоғалтасын. Қандай болмасын шындықты айтқан дұрыс.

Қазақ халқының мақал - мәтелдерінде өтірік тақырыбына өте көп көңіл бөлінген. Сол арқылы ата - бабамыз бізге дұрыс бағыт - бағдар, тәрбие беріп, өтіріктен жаман қылықтардан аулақ болуымызға ықпал тигізген.

"Өтірік деген дұшпан бар, отқа сүйреп салатын" демекші, әрдайым шындықты бетке айтып, жалған айтдан аулақ болайық!

Әр түрлi көкөнiстер, жидек, жемiс мен өте жақсы көр.Көкөнiстерден сәбiз, құлпынайдың жидектерiнен маған артық жақсын, жемiстердiң алмаларынан ал.Жемiс, көкөнiстер, жидек денсаулық үшiн өте пайдалы.Қазiр көктем және жемiс көп артық бар керек.Жемiс - тиiмдi және сау қоректенудiң элементi қажеттi.Көкөнiстердiң көпшiлiгi тек қана емес дәмдi, бiрақ және әр түрлi ауруларды емдеуде көмектесе алады.100-200 г жаңа жемiстер немесе жидектердiң күн сайынғы қолдануы витаминдардағы адамның тәулiктiк қажеттiлiгiн қанағаттандыруға мүмкiндiк бер.Құлпынай кез келген өңде пайдалы, шикi күйiнде және тiптi тоңазытылған құрғақ.Бiрақ құлпынай мүмкiн, тек қана емес тамақ iшкенiнде емес, тұлға үшiн маскалар және Скрабов сапада қолданғанында.