6-тапсырма. үндестік заңын ескерке отырып, қосымшаны дұрыс жалғаңдар. үндестік заңына бағанбаса, не себепті екенін дәлелдеңлер все мои егін -шы , -ші , -гер , -кер аударма тәрбие құрылыс кәсіп сату дәрі талап хат ғарыш

Егінші,

Аудармашы,

Тәрбиеші,

Құрылысшы,

Кәсіпкер,

Сатушы,

Дәрігер,

Талапкер,

Хатшы,

Ғарышкер.

1.көгілдір ақ жайма жер-жиһан киіндіреді.(аспан) голубая простыня весь свет одевает.(небо) 2.тұрады, дейін аспанға жетеді.  (кемпірқосақ.) встанет, до небу достанет.  (радуга.) 3.кім төкпе жаңбырдың астында шаштарды суламайды?   (шашсыз.)кто под проливным дождем не намочит волосы?   (лысый.) 4.  не мынадай : жұмсаққа деген қатты сұғынады, қарамастан және түйіршіктер қатар алқылдайды?   (сеpьги.)что такое: твердое в мягкое вставляется, и шарики рядом болтаются?   (сеpьги.) 5.  қызыл басайлакер жұмыс істейді(тоқылдақ)красная головкаработает ловко(дятел)6. аймақ көрікті, да жетпейсің.(көкжиек)   виден край, да не дойдешь.(горизонт) 7. неше бы не жеді, ешқашан тоқ болмайды.(от)   сколько бы ни ел, никогда сыт не будет.(огонь) 8. мида жылайды, ал мидан бармайды.(қшы)  в болоте плачет, а из болота не идет.(кулик) 9. бірді таста- - сау уысты алды.(дән)  одно бросил — целую горсть взял.(зерно) 10.  қолмен, аяқтармен, ал в тауды лезет.(қамыр) без рук, без ног, а в гору лезет.(тесто)

Жер ананың сұлу қыздары.Ертеде Жер ана дүниеге екі сәби әкеледі.Екеуі туылғанда Жер ана біреуіне Ай , екіншісіне Күн деген есімдерді береді.Жер Күн мен Айды мәпелеп ,алтын бесікте бірдей тербетіп өсіреді.Осылайша екі ару өсе береді.Сұлулар өскен сайын бір-біріне сүйіспеншілік емес, жек көрініш пайда болады.Күн де Ай да әркез айнаға қарап әдеміліктерін тамашалаумен болатын.Ия дәл солай, олардың жек көрінішін пайда болғызған міне осы сұлулықтарында еді.Екеуінде де әрқашан кім сұлу?-деген сауал туындайтын.Ай ару Күннің жарқылын жек көретін.Онымен бүкіл әлем жарқырап, тіпті Ай да жарқылдайтын.Екеуі тіл табыса алмайтынын түсінген Ай анасы Жерге барып -Анашым мен Күнмен бірге тұра алмаймын, екеуімізді екі жаққа бөліп тастауыңызды өтінемін –дегенде Жер ана қатты ашуланады.Айға рұқсатын бермейді,сонымен қатар екеуіне Жер ана іштей қайғырып, жас қыздарының болашағына алаңдайды. Ең қорқыныштысы сұлу қыздарының бір-бірінен ажырап кетуі еді.Ай Күнге барып -Екеуіміз екі бөлек жандармыз.Мұны анамыз Жерге түсіндіру керек екеуіміз ешқашан тіл табыса алмаймыз-дегенде Күн де қалыспай: -Демек мен саған қарағанда сұлу екенімді мойындап , менен бөлініп кетпексің ғой –дейді. Бойын ашу ыза кернеген Ай Күнге барып ерегіседі.Ерегісіп жатқанда ашуланған Күн Айдың әдемі бетін тырнап тастайды. Ай арудың беті қатты теңбілденіп қалады.Оны көрген Ай қатты қайғыға батып, көз жасы көл болады.Сұлулығынан айырылған Ай Жер ананың рұқсатымсыз алысқа кетіп қалады Күн Айдан кешірім сұрау үшін оны қанша іздесе де таппайды. Ал Ай болса түрінен ұялып Күннен қашып жүреді.Апалы сіңлі қанша тырысса да бірге бола алмайды.Енді мүлдем кеш еді.Сол сәттен бастап екеуі бір-бірін ешқашан көрмепті.Күн ұйқыға кеткенде Ай шығып, Ай ұйқыға кеткенде Күн шығыпты. Біз де туған бауырларымызға қамқор болмасақ, кейін арамыз бөлініп кетуі мүмкін.