1-тапсырма өлеңді мұқият тыңдаңыз. мазмұны не туралы екенін айтыңыз.домбыраекі ішектің бірін қатты, бірін сәл-пәл кем бұра.нағыз қазақ – қазақ емес, нағыз қазақ – домбыра! білгің келсе біздің жайды, содан сұра тек қана: одан асқан жоқ шежіре, одан асқан жоқ дана.ақиқатты айтқандардың бәрі осылай сорласындеп бір хаһан шанағына құйған оның қорғасын.бір ішегінде биіктік бар, бір ішегінде тереңдік.ол мылқауды сөйлетеді, жылатады кереңдіжалған сөйлеп көрген емес соның өзінде: аппақ жалын күйдің жанын жалап жатқан кезінде.қадыр мырза әлі2-тапсырмасұрақтарға жауап беріңіз, өлеңдегі негізгі ақпараттарды анықтаңыз.1. өлеңді қалай атауға болады? неге? авторы кім? 2. домбыра туралы қандай ақпараттар айтылады? 3. «одан асқан жоқ шежіре, одан асқан жоқ дана». домбыраның қандай қасиетітуралы? 4. «ол мылқауды сөйлетеді, жылатады кереңді» деген пікірмен келісесіз бе? 5. «нағыз қазақ – қазақ емес, нағыз қазақ – домбыра! » деген жолдарды қалайтүсінесіз?

Өлеңде қазақтың киелі домбырасы жайлы айтылған.

2 Тапсырма.

1. Өлеңді «Киелі аспап» деп атауға болады, себебі басты тақырып қазақ халқының ұлттық аспабы домбыра жайлы айтылған.

2. Домбыра екі ішектен құралған музыкалық аспап екені және оның көмейіне қорғасын құйылғаны жайлы айтылады (Дәлірек айтсақ, аңыз бойынша Жошыхан баласы туралы жаман хабар әкелген адамның көмейіне қорғасын құямын дейді. Сол кезде бір жігіт келіп домбыра алып, бір күйді тарта жөнеледі. Хан осы күй арқылы бәрін түсінеді, сөйтіп, сертін бұзбас үшін, домбыраның көмейіне қорғасын құйғызады).

3. Домбыра киелі аспап десем де болады. Себебі оның ән айтатын, шер қозғайтын, жан арашалайтын, тарихты жалғастыратын, салт - дәстүрлі сақтайтын қасиеттері бар.

4. «Ол мылқауды сөйлетеді, жылатады кереңді» деген пікірмен толықтай келісемін, себебі домбырадан төгілген әсем ән мен күйді естігенде толғанбау, тебіренбеу мүмкін емес, домбыра кімнің болса да ішкі жан дүниесіне жол табары сөзсіз.

5. «Нағыз қазақ қазақ емес, нағыз қазақ - Домбыра» дегеніміз, менің ойымша, қазақ пен домбыра егіз ұғым, домбыра бағзы заманнан бері халықтың сырын шертіп, әр қазақтың үйінен табылатын киелі аспап, «әу демейтін қазақ жоқ» демекші, домбыраның алар орны ерекше.

Мағжан Жұмабаев 1893жылы Солтүстік Қазақстан облысы, қазіргі Мағжан Жұмабаев ауданы, Сасықкөл жағасында дүниеге келген.Бала кезінен өте зерек болып,ауыл молдасынан сауатын ашып, 1905 – 1910 жылдары Қызылжардағы (Петропавл) №1 мешіт жанында белгілі татар зиялысы, мұсылман халықтарының азаттығы жолында күрескен М.Бегишевтің ұйымдастыруымен ашылған медреседе оқыды.Медреседе Бегишевтен Шығыс халықтарының тарихынан дәріс алды, қазақ, татар әдебиеттерін, Фирдоуси, Сағди, Хафиз, Омар Һайям, Низами, Науаи секілді шығыс ақындарының дастандарын оқып үйренді.Ибрагимовтің көмегімен 1912 жылы Қазан қаласындағы Кәрімовтер ба Шолпан”атты тұңғыш өлеңдер жинағы басылып шығады

Мекемтас Мырзахметұлы - 1930 жылы Түркістан облысы, Түлкібас ауданы, Майтөбе ауылында дүниеге келген. Әкесі Мырзахмет 1933 жылы қайтыс болды. Анасы 1945 жылы 50 жасында дүниеден өтті. Балалары жетім қалды. Отбасында болған, оның бірі ашаршылық кезінде қайтыс болса, енді бірі соғыстан оралмады, қалғандары қылшамен ауырып, науқат болып кетті. Солардан ғана аман қалған (ағасы Ордабек 72 жасында дүниеден озды және әпкесі Күләнда орта жастан асқан соң дүниеден қайтты). Мекемтас Мырзахметұлының айтуы бойынша анасы ұзын бойлы, жүдеу, қараторы кісі еді. "Суретке түсу шариғатқа қайшы" - деп суретке түспеген. Балалары жастай шешектен өле бергендіктен, "тастай қатты, бекем болсын" деген ниетпен кенже баласының есімін Мекемтас қойыпты. Анасы қайтыс болғаннан кейін ағайындарының қолында тұрады. 8 жасында мектепке барды, кейін балалар үйі мен мектеп-интернатта тәрбиеленді. 8 сыныпты бітіре сала Тар1948 жылы Ванновқа (қазіргі Тұрар Рысқұлов) ауылындағы Абай атындағы қазақ орта мектебін бітірді.

(вроде так)