3деңгей: өздерің білетін спорт түрлерін кестеге түсіріңдер1)ұлттық спорт түрлері: 2)қысқы спорт түрлері: 3)доп спорты: 4)су спорты: 5)жеңіл атлетика: 6)ауыр атлетика: 7)көлік спорты:

Ответы будут - 1,6,7.

Ақтау қаласында ЖАҢА МҰРАЖАЙ АШЫЛДЫ

Белгілі жыршы-термеші Сүгір Бегендікұлын кім білмейді? Оның орындауындағы шығармалар мәдениетіміздің ұлттық қазынасына айналды. Әсіресе, батыс өңірінің, соның ішінде Маңғыстаудың дәстүрлі ән, жыр мектебін қалыптастыруда оның өзіндік үлесі мен қолтаңбасы бар. Бүгінде Сүгірдің сазы, Сүгірдің термесі кең-байтақ қазақ елін шарлап кетті. Шет елдерде де орындалып, қазақ деген халықтың терме өнерінің құдіретін әлемге таратып, паш етті. Оның шығармасын орындаушылардың бүтін бір тобы қалыптасты.

С.Бегендікұлы жақсы орындаушы болумен бірге, өзі ән-терме шығарып, өзіндік мектеп қалыптастырған белгілі сазгер де. Мәселен, қазіргі күнде сахнадан түспей орындалып жүрген «Сүгірдің термесі» соның бір мысалы. Оның қайталанбас, өзіндік мақамын айтыс ақындары да пайдаланып жүр. Осындай тума талантқа өзінің кіндік қаны тамған жерінде құрмет те аз көрсетіліп жатқан жоқ. Кызылсай ауылындағы орта мектеп оның атымен аталады. Мектеп алдына келісті ескерткіші де қойылды. Осының барлығы белгілі өнер иесіне деген халықтың ыстық ықыласы деп білген жөн.

Қашан да тума таланттар мен шығармашылық азаматтарға қамқор болып, қолдап жүретін Жаңаөзен қаласының әкімдігі өнер сүйер қауымның өтініші мен тілегін ескере отырып, термеші сазгердің Қызылсай ауылынан жеке мұражайын ашуға мұрындық болды. Және осы игілікті істің басы-қасында жүрген ауыл әкімдігі мен ақсақалдар кеңесінің еңбегін де ұмытуға болмайды.

Жаңа мұражайдың ашылуы ауылда үлкен той ретінде өтті. Ақындар айтысы мен мүшәйрасы, түрлі спорттық шаралар ұйымдастырылды. Сүгірдің шығармаларын қазіргі жас өнерпаздар келстіре орындады. Салтанатқа Жаңаөзен қаласы әкімінің орынбасары Исахан Сағынбаев қатысып, жаңа нысанның ашылуымен ауыл тұрғындарын құттықтап, Сүгірдің ізбасарлары жас толқынға дәстүрлі халық өнерін дамытып, насихаттауда ақ жол тіледі. Шараны ұйымдастырып, өткізуге атсалысқан  бір топ азаматтарды марапаттады.

Осы арада айрықша бір айта кетер мәселе, соңғы жылдары аймақтың шығармашылық азаматтары мен жастарын көтермелеп, қолдау білдіру де жақсы бір дәстүрдің қалыптасып келе жатқандығы. Бұған бірнеше жергілікті авторлардың кітабының шығып, шығармашылық кештерінің өтуі куә. Соның бір мысалы ретінде жақында ғана елімізге белгілі дүлдүл күйші Сержан Шакраттың 75 жылдық мерейтойының аймақ көлемінде аталып өтуі. 

Қазір Маңғыстауда рухани түлеу мен жаңару бар. Халықтық дәстүр мен өнерді құрметтеп, көкке көтеру бар. Бұл аймақтың жан- жақты кемелдене түскендігін көрсетеді. Жерлесіміз Сүгір Бегендікұлына көрсетілген құрмет соның бір мысалы.

Қазақстан минералдық ресурстарға өте бай. қазақстан дүние жүзінің 186 елінің ішінде вольфрам, қорғасын және барийдің қоры бойынша бірінші орында, хромит, күміс және цинк бойынша екінші, марганец және молибден — үшінші, мыс — төртінші, уран — бесінші, алтын — алтыншы, темір кені — жетінші, қалайы мен никель — сегізінші, көмір мен табиғи газ — тоғызыншы, мұнай бойынша он үшінші орында. қазақстан жерінде хромиттің әлемдік қорының үштен бір, уран мен марганецтің төрттен бір бөлігі, темір кенінің оннан бір бөлігі орналасқан. похудение для самых ленивых и тем, кому за 40! жир с живота уйдет уже через неделю! ваши морщины исчезнут без следа! даже глубокие морщины уйдут за 14 дней! қазақстанда барланган тас көмір және қоңыр көмірдің қоры 200 млрд. тоннадан астам. көмір бассейндеріне қарағанды, екібастүз, майкөбен, обаған, жіліншік, теңіз-қорғалжын, шу, іле (қалжат), төменгі іле (оңтүстік-қаш) және орал-каспий (жайың-жем) жатады. қазір қазақстан көмірсулардың қоры бойынша дүние жүзіндегі ірі елдердің бірі больш табылады. мұнайдың барланған қорының көлемі бойынша 12-орында, газ бен газды конденсат — 15-ші, мұнай өндіру — 23-орында. қазақстанның үлесіне барланған мұнай қорының 2%-на дейін (каспий шельфін қоспағанда) келеді. 200-ден астам мұнай мен кен орындарының өндірілетін қоры 2,2 млрд. тонна, конденсат — шамамен 700 млн. тоннаны құрайды. еліміздің болжанып отырған мұнай ресурстары шамамен 13 млрд. тонна. қазақстанның жер қыртысы мұнаймен табиғи газдарға бай. каспий маңы ойпаты, каспий теңізінің жағалауын қоса алғанда мұнай қоры 7 млрд. тонна. бұл мұнай өндірісін жыл сайын 50—100 млн. тоннаға дейін көтеруге мүмкіндік береді. қарашығанақ кен орнындағы табиғи газ қоры 1,3 триллион куб метрді құрайды. арал маңында да мұнай мен газдың үлкен қоры, табылған. алдын ала жасалған есептеулер бойынша мұнда 350 млн. тонна мұнай мен 100 млрд. куб метр газ бар. мұнай мен газга қатысты торғай, шу-сарысу, зайсан—алакөл ировинцияларының болашағы зор. қазақстанда металл кен орындары барланған. темір кендерінің қоры 8 млрд. тоннадан астам. оның 80% торғай темір кен бассейнінде орналасқан. бассейннің ірі кен орындарына соколов сарыбай, қашар, лисаков және аят кен орындары жатады. металлургиялық процесте темір кенінен басқа ванадий, алюминий оксиді, фосфаттық шлактар алынады. олар минералдық тыңайтқыш ретінде пайдаланылады. алатау темір марганец бассейнінде шамамен 500-дей кен орындары мен металл іздері табылган. бассейндегі темір кендерінің қоры 500 млн. тонна және марганецті кендер — 80 млн. тоннаны құрайды. ұлытаудағы қарсақатай темір кен орындарында 500 млн. тонна темір кені бар. шағын темір кен орындары кеңтөбеде (қарағанды), атансарда (көкшетау), қаратаста (жезқазған), иірсуде (оңтүстік қазақстан) және т.б. жерлерде табылған. марганец кендері атасу темірмарганец бассейнінен басқа сарыарқада, ұлытауда, қаратауда, маңғыстау мен семейде анықталған. хромит кендері негізінен ақтөбеде табылған. кемпірсай массивінде шамамен 30 кен орындары бар. кеннің ұзындыгы 80 км, ені 0,6-дан 30 км-ге дейін созылған, қалыңдығы жүздеген метрге жетеді. кендегі хром тотығының мөлшері 20-дан 60% ға дейін. бұл кен орнына дүние жүзінде тең келетін кең орны жоқ. хромит кенін өндіру бойынша қазақстан дүние жүзінде бірінші орынға шықты. хромит кендері қостанайдағы жетіқарада, құндыбайда, аққарғада, ақтауда, семейде табылған. ванадий кендері қаратау мен жабағылтауда табылған. кендегі ванадийдің мөлшері шамамен 1% және молибден 0,22 %. кеннің сапасы жоғары емес. ванадий бар кендер шыңғыс тауларында, бетпақдалада, кіндіктаста, теріскей алатауы мен жезқазған аймағында кездеседі. титан кендері қостанайда, көкшетауда, ақмола мен ақтөбе облыстарында барланған. ұлытау, оңтүстік алтайда және жезқазған облысындағы қоры белгілі. қазақстан түсті, бағалы және сирек металдардың көптүрлілігімен, байлығымен сипатталады. алюминий кендерінің ішінде бокситтер ерекше орын алады. келешегі бар аудандарға сарыарқаның батысы мен солтүстігі, торғай ойпаты, сырдария өзенінің бассейні, каспий маңы және арал маңы ойпаты. аманкелді, обаған, жоғарғы тобыл, теңіз, таскөл және шаған, мұғалжар, шымкент қаласының маңындағы кен орындарын атауға болады. алюминий шикізатының бокситтен басқа түрлері де барланған. никель және кендері ақтөбе, қостанай, жезқазған, карағанды, павлодар, семей және жамбыл облыстарында таралған. ақтөбедегі кемпірсай бассейнінде никель кен орындарының 30-ның ішінен 14-і жұмыс істейді жоғары сапалы никель кенінің үлкен қоры қостанай облысындағы аққарға мен ақтауда шоғырланған. силикатты никель кендері басқа семей және жезқазған облыстарында ашылған. олардан металлургиялық өндеу барысында талқыланады.