ОбъҚыз жібек -қазақтың ең көне мұраларының бірі, лиро-эпостық дастан. «Қыз Жібек» жыры - аңыз емес, тарихи оқиға, кейіпкерлері өмірде болған адамдар. Жырдың негізгі кейіпкерлері - Төлеген мен Жібек бірін-бірі шын сүйген ғашықтар, бірақ әке батасынан аттап кеткен Төлегеннің өлімі мен Жібектің қайғылы тағдыры талай жанарларға жас үйірілтпей қоймайды. Жібек бейнесі - сұлулық пен әсемдіктің нышаны, қазақ халқының мақтанышы, рухани ескерткіш.
Тарихы
A.
Қыз Жібек.
'Қыз Жібек–лиро-эпостық жыр. Шамамен XVII-ғасырда жазылған. Жыр нұсқалары арасында айырмашылық аз. Тұңғыш рет Е.А. Александров Мұсабай ақыннан жазып алып, мазмұнын орысшаға қара сөзбен аударған (1880). 19 ғасырдың екінші жартысында татар мұғалімі Фалиолла Тухватуллин Зайсан өңірінен “Қыз Жібек” жырын жинап, 1894 жылы Қазанда бастырған. Сондай-ақ Жүсіпбек Шайхысыламұлы Қазан қаласында 1900, 1903, 1905, 1909, 1911 ж. қазақ тілінде жариялаған. “Қыз Жібектің” Тухватуллин жинаған нұсқасы 1925, 1933, 1939, 1957, 1967 ж. басылып шығып, 1958 жылы “Қазақ эпосы”, “Казахский эпос” жинақтарында, 1963 жылы “Қыз Жібек” деген атпен қазақ, орыс тілдерінде жарияланды, 1988 жылы орыс тілінде жеке кітап болып шықты. Қазір ҚР Орталық кітапханасының қолжазба қорында жырдың бірнеше нұсқалары сақтаулы. Оның ішінде Қ.Мырзағалиев, Ә.Дәнікеров, Ж.Қалмағамбетов, Е.Рақметов, Р.Мәзқожаев нұсқалары бар. “Қыз Жібек” жырында қазақ халқының өмірі, тұрмысы, кәсіп-тіршіліктері, салт-санасы, елдік, ерлік істері, ар-ожданы мен арман-мақсаты қызғылықты әрі көркем жырланады. Жыр мазмұнында Базарбай байдың Төлеген атты ұлы 14 жасқа толғанда өзіне жар іздеп, 210 сұлудың арасынан Сырлыбай ханның Жібек атты қызын ұнатқандығы айтылады. Үш ай Сырлыбай ханның елінде болған Төлеген өз еліне бармақ болып сапарға шығады. Бірақ Жібекті қызғанып, жол тосқан Бекежан қапыда Төлегенді өлтіріп, қазасын Жібекке өзі келіп естіртеді. Сол үшін Бекежан өлім жазасына кесіледі. Жырдың 2-бөлімінде хабарсыз кеткен Төлегенді іздеп шыққан інісі Сансызбай қалмақ ханы Қоренді өлтіріп, Жағалбайлы елін жаудан азат еткендігі айтылады
Поделитесь своими знаниями, ответьте на вопрос:
Бір түлкі қалың а көреді. қырғауы акі калың ағашты аралап келе жатып, ағаштың басында отырған қырғауылды еді. қырғауылға жақындап келеді де: сәлеметсіз бе, қырғауылым! халіңіз қалай? - дейді, қырғауыл: жақсы, өзің қалай тұрасың? - дейді. түлкі: керге түсіп, сөйлессеңіз қайтеді? бір құлағым естімеуші еді, - дейді. қырғауыл: керге түсуге қорқамын. жерде әр түрлі аңдар бар. бізді жеп қоюы мүмкін, - дейді. түлкі: ай, достым, қазір заман бұрынғыдай емес. жаңа ғана келдім, бұйрық шықты. «біреу- орлық қылмасын! » - депті. «қой мен қасқыр бірге жүрсін, түлкі мен тауық бірге rе біреу зорлық қылмасын жүрсін! » - депті, - дейді. қырғауыл: "жақсы хабарыңыз бар екен, рақмет, достым! мына жақтан бір иттер келе жатыр. ит- е хабарыңызды айтыңыз. олар да жақсы хабарды естісін, - дейді. деген сөзді естіген соң түлкі алды-артына қарамастан, қаша жөнеледі. қырғауыл: - кайда барасың, түлкім, бұйрықты ұмытып кеттің бе? – дейді. түлкі: - кім біледі, бұйрықты олар естімеген шығар, – дейді міңгірлеп. составьте план
ответ:1
Түлкі мен Қырғауыл
2
Түлкінің қулығы
3
Қырғауылдын қулығы
Объяснение: