Бегабат ұзақов«жантаза» (әңгімеден үзінді)екі күннен бері орта бойлы, төртбақ денелі, қалың қабақты, қарасұр жігіт торыатпен желдіртіп келеді. бес қаруын түгел асынған. қызылқұмның жұмақ көркіне қызығакөз тастап келе жатқан жасы әлі жиырмаға тола қоймаған жігіттің кеудесіндегі елдіңтірлігі де үнемі осындай мамыражай кеше берсе ғой деген арман ұлғая түсті.«тіршілік неткен тұрлаусыз еді! - деген ой келді оның қиялына. — айналаныкөріктендіріп тұрған мына pаң, қызғалдақтар құралайдың салқыны өткен соң күнгекүйіп, желге ұшарын білмейді-ау! солай, тайталасып өтеді. күреспесең, ғұмырың қамшының сабындай қысқа. тосынан келген дүлей күш сындырып кеткенінбайқамай да қ»болатын он төртінде бас болар. кеудеде жолбарыс жүрек соғып тұрған кездеер жігіт үйінде бұғып жата алмас. сыр бойындағы қалың елдің қамын жеп, жас күніненатқа қонып, ақ найза ұстады. он жетіге толар-толмас кезінде айрандай ұйып отырған елгеоңтүстіктегі ала шапандылардың әскері киліге кіріп, ойран салды. жекпе-жекте басбатырына найза қадап, аттан аударды. ел тізгінін ұстағандар екі тарапқа жалтаңдапашырқаған халқын тойдырудың орнына, алқымын толтыруымен әлек. жағдай бұлайжалғаса берсе, тұлымды ұл - құлға, бұрымды қыз - күңге айналарын сезген бұл жігітараздасқан ағайынды жарастырып, елді біріктіруімен әуре. арал, сырдың кейбірсалаларына бөген құрып, егіншілікпен айналысуға үндеді.ка, яка егіншілікті үйретудегі мақсат – шашыраңқы елді жинау. біріккен жұртты жау жеңеалмайды. мұны түсінгендер сырды сағалағанымен, малына малданып, қырды жағалапва але кететіндер де бар. қай-қайсы да басына іс түскенде әскері бар болғандықтан бұғанкеледі. оның самсаған қалың қолы бар, жүздеген жігітті машықтандырып, жау шапса, лап қоюға дайындап қойған. таса жердегі әскери жаттығуларда шыңдалған жігіттербылайғы кезде өз тірлігімен айналыса береді.1. мәтіннен сын есімдерді теріп жаз.2. басты кейіпкердің халыққа егіншілікті үйретудегі басты мақсаты не? 3. басты кейіпкер халқы үшін қандай ерлік жасағанын мәтіннен тауып жаз.4. кейіпкерлердің мінезі, қылығы, ішкі жан дүниесін жаз.
Ответы
Кекірейип турған бидай . - бугін ауа сондай кушті кун жарқырап тур. солай емес па деп сурады. -ия бугін ауа таза, жағымды. сеннен бір зат сұрайын. неліктен осы сенін басын кекірейип тур. -менін басым көкке карап тур достым. ал сенің басың ше? төмен карай салбырап тур. мен сыяқты көкке карап турмайсың ба. -мен қанша салбырап турсамда халықыма көп. мен пайдалы өніммін. біз екеуімізде халқымызға пайдалы өнімбіз. - ой менің сенікінен көп. мен биікке қарап өскенмін. -достым булай тәкаппар болма. басым төмен салбырап өссе де шукир халқымның бизлерге алғысы рахметті шексіз. сыпай болайық. сонда кекірейип турган бидай ойланып қалды. -біз шыны менде пайдалы өнімбіз. бізге жабайы шөптердің көп кесірі тійеди. -достым қапа болма бізді ол жабайы шөптен ң өздері қорықтайды.
Ответить на вопрос
Поделитесь своими знаниями, ответьте на вопрос:
-Сәлем!
-Сәлем!
-Жақында наурыз мерекесі болады.Сен ол мереке жайлы білесің бе?
-Жоқ. Маған Наурыз жайлы айтып берші.
-Наурыз қазақ халқының ұлттық мейрамы. Оны Ұлыстың Ұлы күні деп те атайды. Туыс-ағайын бір-бірін қонаққа шақырады, ақсақалдар батасын беріп наурыз-көжеден бәрі ауыз тиеді. Сен наурыз-къженің дәмін татып көрдің бе?
-Жоқ. Ол қалай дайындалады?
-Наурызда әрбір қазақ үйінде наурыз-көже дайындалады.
Оған жеті түрлі бидай түрін, сүрленген ет,су,тұз қосады.Ммм, шіркін тіл үйіретін дәмі естен кетпейді!
-Дәмі керемет шығар, менің Наурыз мейрамын енді күні-түні күтетін болдым.
-Сен әлі бәрін естімедің ғой! Бұл күні тойдың көкесін көрерсің! Палуандар күресі, көкпар,асық ату деген қазақтың ұлттық ойындары өткізіледі. Қазақ халқы ерте заманнан келген Наурызда ағаш отырғызу дәстүрін де ұмытқан жоқ.
-Мәссаған! Қандай тамаша! Мен осы жылы Наурызды өткізіп алмаспын!
-Ендеше мен сені біздің үйге Наурызды қарсы алуға шақырамын!
-Қонақжайлығыңа рахмет!
-Келесі кездескенше,сау бол!
- Сау бол!