ТоңЫЛЫМ-тапсырма.Тыңда. Мәтінді оқы.МӘТІНМЕН ЖҰМЫСАлуа аспан әлемінің құпиясы туралы көп оқиды. Ол жұлдызды аспандыұнатады. Түнде жұлдыздарға ұзақ қарайды. Аспан әлемінің құпиясын білгісі ке-леді. Жұлдыздардың қозғалысын бақылайды. Соны білетін зере:— Алуа, осы жұлдыздар неден тұрады? – деп сұрады.Алуа:— зере, ғалымдардың айтуынша, жұлдыз газдан (плазмадан) тұрады. Текуп ҚЫЗған жұлдыздар жарық шығарады. Күн де, жұлдыздар да — аспан денепері. Күн Жерге жақын. Сондықтан Күн үлкен болып көрінеді. Жұлдыздар жерденете алыс орналасқан. Сондықтан жұлдыздар өте кішкентай болып көрінеді. Теле-Скоппен қарағанда, жұлдыздар нүкте сияқты.Зере:- Біздің галактика шексіз. Аспанда қанша жұлдыз бар екен? Оның санын еш-кім білмейтін шығар?Алуа:— Біз түнде аспаннан 6 мыңдай жұлдызды көреміз. Біздің галактикада жайкөзге көрінбейтін 200 миллиардтай жұлдыз бар. Ол жұлдыздарды күшті телескоп-пен көруге болады. Аспанда көлденең жатқан, шашырап төгілген сүтке ұқсасақшыл жолақ — жұлдыздар шоғыры бар. Бұл жолақты қазақтар «Құс жолы» депатайды.Зере:— Алуа, сен аспан әлемі туралы көп біледі екенсің. Болашақта астроном бола-тын шығарсың. Сені тыңдаудан жалықпаймын. Рақмет!​

- Алуа много читает о тайнах неба

Она любит звездное небо.

Ночью она долго смотрит на звезды.

Хочет узнать секрет небесного мира.

Наблюдает движение звезд

Мудрец о ее знаниях:  

- Алуа, из чего состоят эти звезды? - спросил.

Алуа:

- Мудрец, по мнению ученых, звезда состоит из газа (плазмы).

Очень мощные горячие звезды свет испускают.

Солнце и звезды - небесные тела.

Солнце ближе к Земле.

Поэтому Солнце кажется большим.

Звезды очень далеко от Земли.

Вот почему звезды кажутся такими маленькими.

Через телескоп звезды похожи на точки.

Мудрец:

- Наша галактика бесконечна.

Сколько звезд на небе?

Никто не знает их количество?

Алуа:

- Ночью мы видим около 6000 звезд на небе.

В нашей галактике около 200 миллиардов невидимых звезд

Эти звезды можно увидеть с мощного телескопа.

Есть в небе скопление звезд которое выглядит как молоко, разлитое по небу горизонтально.

Казахи называют эту полосу "Млечный Путь".

Мудрец:

- Алуа, ты много знаешь о небе.

Ты можешь стать астрономом в будущем.

Я не устал слушать тебя

Объяснение:

Иә, келісемін. Көбінесе метеорологиялық байқаулардың негізінде, сондай-ақ дендрохронологиялық және т.б. әдістермен анықталатын қазіргі Климаттың өзгерулері кейінгі ондаған (кейде жүздеген) жылды қамтиды және циклді сипатта болады. Климаттың Күн активтілігінің ғасырлық және ғасырдан ұзақ өзгерістерімен байланыстары туралы болжамдар да бар. Климаттың өзгерулері әр түрлі дәрежеде табиғи ортаның барлық құрам- бөліктері мен ауыл шаруашылығы өндірісіне әсер етеді.

Жауабым ұнаған болса, маған тіркеліп, жауапты "лучший ответ" деп бассаңыз, рахмет!

Сәкен Сейфуллин дүниеге келген 15 қазан 1894 жылы Қарағанды облысының Жаңаарқа ауданындағы. Оның шын аты — Сәдуақас. Алайда киіп өмір бойы белгілі қазақ жазушысы, ақын, қоғам қайраткері болады, аты-Сәкен — үй ласковое лақап.Ол дүниеге келген отбасы бай емес болатын. Әкесі Сәкен болған музыкалық есту және виртуозным домбырашысы. Анасы Жамал еді керемет рассказчицей, білгірі, халық ауыз әдебиеті.Оқыту бастауыш сауат ашу Сәкен өтті у аульного муллы. 11 жасында ол жіберілді мектепке Нильдинского (Успен) кеніштің игеру үшін орыс грамоталары."Нильде өткіздім. Сабақтар болсам, бір жағынан, мектепте, екінші жағынан — черпал білімдер: көрдім, қалай жұмыс істейді кузне ретінде жұмыс істейді, шахталарда жер астында, ауыр келеді, оларға жоғарыда, олар воздвигают таудың тас көмір кені; құсайынов жатақханаларда, үйлерінде жұмыс, білген олардың тұрмысы. Тағы естідім. Бұл қалдырды маған ханымның сөзі бойынша, өшпес әсер қалдырды".Жазушы үшін, оның терең толғандыратын ұлттық проблемалар, 1923 жыл, ол батыл жолына күрес, осознав тәуелділік ұлттық тағдыры от судьбы тілі, поняв, бұл тәуелсіздік емес полнокровной. Оны қатты обеспокоило соңғы жиналыс ХІІ съезінің большевиктік партия қалыптасқан 17-25 сәуір 1923 жылы, онда көтерілген ұлттық мәселе. Онда ашық айтылды деген ой орыс мәдениеті ерте ме, кеш пе алады верх над басқа да ұлттық мәдениеттер, деп күшейту керек үстемдігі орыс ұлт. Терең потрясенный естідім, Сәкен болды искать шешу үшін аса маңызды ұлт. Ол көтеру күрделі мәселелерге байланысты беру үшін қазақ тілін мемлекеттік мәртебесі. Окинув көзқараспен ближнюю және алыс өз халқының тарихын, жазушы болды искать жеке басын, олардың қызметі еді себепші үлгісі бұл. Сәкен терең уважал көшбасшыларының бірі, Алаш, Ахмет Байтұрсынов, ол көп күш-жігерін жұмсады іс-ағарту халық. Бұл іс-Сәкен Сейфуллин, деді Ахмету Байтұрсыновқа, связавшему насихатталып, халық тағдыры мен тағдырын тілі, поднимавшему осындай саяси мәселелерді кезде оның өзінің тағдыры висела на волоске сипаттайды ұлылығы мен несгибаемость рухтың ең Сәкен. Сейфуллин сондай-ақ маңызды және үлкен, халқы үшін Ахмет Байтұрсынов. Сәкен бермегенін, Қазақстан гүлдене болғанша қазақ тілі енгізілетін болады мемлекеттік мекемесі. Емес, көтеріп тіл мәртебесі болмайды мәртебесін көтеру. 9 маусым 1923 жылы ол мақала жариялады "Кеңсе істерін қазақ тілінде жүргізу керек" ("Кеңсе істерін жүргізу керек қазақ тілінде"). Барлығы жазды 9-баптарының, мүдделерін қорғайтын тілін пайдалана отырып, газет "Еңбекші қазақ", ол өзі басқарды. Еңбегінің арқасында Сәкен, 22 қараша 1923 жылы орталық сайлау комиссиясы декрет қабылданды, оған сәйкес шілде 1924 жылы кеңсе ісі тиіс орындай қазақ тілінде. Желтоқсанда 1926 Сәкен үйленіп, оның әйелі болды Гүлбахрам Батырбекова. Қызылордада ойнады өтті. Сол күннен бастап Гүлбарам болды ғана емес, сүйікті әйелі емес, басқа, сомасын төлейді, Сәкен.Білетіндер «- деп Сәкен Сейфуллина еді, екі баласы бара: қызы Лаура жәна ұлы Аяны Өкінішка орай, ұрпақтарын оғаны қалмады, екі бал көз жұмды ерте жастағы..Белгілі ақын қазасынан. Ол өлім жазасын кесіледі "халық жауы" ретінд бір түрмы НКВД Алма-Атад 1938 жыл сәуірд 25 16 40 сағит минутта. "Әкесі мен ағасы халық жауы" Сәкен Сейфуллина постигли сол тағдырға 1937 жыл олар тұтқынға алынып, ату жазасын кесіледі.Мәселено, бір дет ажырап кетті, өмірі қазақ ақын-жазуш, новатор, ағартушо, қоғ қайраткері. Кеңес өкіметі, ол воспевал және идеалдар ол шын жүректен сенген, уничтожила. Дарынды, білімді, зиялы, Сәкен Сейфуллин өздері тар жол тайғақ кеш ...