Шығарма
Батырлар.
"Батыр туса — ел ырысы,жаңбыр жауса — жер ырысы" деп дана халқымыз айтқандай,батыр - халық үшін мақтаныш,арқа сүйейтін қаһарманы.Әсіресе,батырды қазақ халқы ерекше қастерлей білген.Оларды жоғары дәрежеде ұлықтаған.Халық ауыз әдебиетіндегі Алпамыс,Қамбар,Қобыланды батырлар және Абылай сұлтан,Қабанбай,Бөгенбай,Баяндар өз кезегінде жауға өздері қарсы тұра білген ержүректілер.Сол жаугершілік замандарда "батыр - әскери өнерге машықтанған,майданда ерлігімен танылған өр тұлға" деп саналған.
Сан тараулы тарихымызда батырларымыз ақын-жырау да бола білген.Мысалы,Қазтуған,Жиембет, Махамбет,Шернияз ақын-жыраулар.Олар жаумен айқасып қана қоймай,әскерлеріне рух беріп отырған.Ұлы Отан соғысы кезінде кеудесін фашистерге қорықпай тоса білген батырлар жетерлік болған.Бауыржан Момышұлы,Әлия Молдағұлова, Мәншүк Мәметова,Хиуаз Доспановалар жаудың Төлеген қаруларына қарамастан батылдықтарымен,өзіндік тактикаларымен батырлық көрсеткен.Отан үшін жандарын пида еткендердің бірегейлері болды.1989 жылдың желтоқсанында қазақ жастары Алматының орталық алаңында жиналып қайсарлықтарын көрсетті.Қайрат,Ләззәт сынды бозторғайларымыз елдік үшін қыршыннан қаза болған еді.Жамбыл Жабаев:
Отанға берген анты бар.
Әскерлердің қорғайтын
Бақытты құрыш халқы бар,
Жалындатып жігерін
Жаудан аман өз елін
Сақтауға берген анты бар, - деп қазақ даласының әр батырына арнап жырлағандай.
Қазіргі таңда батыр болу үшін әскери өнер керек те емес.Жаңалықтардан,газет-журналдардан адамдарды өрттен,судан құтқарып қалғандарды батыр дей аламыз.Қай-қай батыр болсын Отан үшін қаза болады."Ақынның хаты өлмейді,батырдың аты өлмейді" демекші,олардың есімдері мәңгі жадымызда қалсын!
Поделитесь своими знаниями, ответьте на вопрос:
Төрт түліктің пайдасышалаң.Төрт түлік малдың ең қасиеттісі - түйе Қазақ халқыуйені «Дала кемесі» деген. Ол шелге шыса - колін, жесе - ет, ал күні киімге қараган, назақтар түйенің жүнінен шапан киген, ол жеңіл, жүмсақар кыста жылы болған. Түйенің жүнінен тек жамылғыкөрпелер жасаған, «аяқасты тастауға болмайды» дептесені жасамаған. Түйенің шудасын қайнатып, емгепайдаланған, ал терісінен ер қаптаған. Сүтін емгепайдаланған. Сүтi қою, құнарлы. Сүтінен шұбат, құрт, балқаймақ, т.б. жасаған, Сиыр малын қазақтар көбінесе кешке де, егіске депайдаланған. Сиыр үйдің берекесі, отбасының асыра-ушысы ретінде қадірлі мал болған. Ертеде сиы-ры жоқ үй ас-ауқаты жұтаң болып есептелген.Ертеде сиырдың терісінен құдықтан су тартатынқауға ыдыс, қымыз ашытатын саба, сусын құятынторсық жасаған. Тіпті сиырдың тезегін отын ретіндепайдаланған. Тезекті егіншілікте тыңайтқыш ретіндепайдаланған. Ал мүйізінен тарақ жасаған.Қой - төрт түліктің ішіндегі қазақ үшін сүйіктісі.«Мал өсірсең – қой өсір, пайдасы оның көл көсір», —деген қазақ атамыз. Өзі өсімтал, тез ет беріп, қонақкәдеге жарап отырады, сүті майлы әрі жұғымды, Қой мен ешкінің иленген терісін түрлі сырткиім менаяқкиім тігуге пайдаланған. Қойдың жүнінен киіз басыпЖіп иіріп, бау жасаған, кілем, текемет тоқығанҚазақ халқы қой мен ешкіні («уаң малдеп атайдыЕШКІ - өте өсімтал мал. ЕШКІНІҢ еті жеңіл әрі сіңімді, сүті өте құнарлы. Ешкінің сүттісін арнайы ұстап, анасүтіне жарымаған баланы ешкі сүтімен асыраған. Ешкіні«жеңілтек мал» деп есептеген, мінезі ұшқалақ, шыдамсызбаланы: «Ешкі құсап селтеңдеп», деп ешкіге теңеген, Қазақтың қасиеті малдарының бірі - ЖЫЛҚЫ. Ат - ерқанаты. Жылқы жүйрік, әрі өте төзімді мал. Оны салт мін-ген, көлік ретінде де пайдаланған. Жылқының қымызынемге пайдаланған. Жылқының жал-құйрығынан арқан-жіп еседі, етінен қазы-қарта, жал-жая жасайды. - переведите текст кому не трудно?
Кабанбай батыр
Сәлем! Менің атым (пишешь свое имя). Мен (пишешь свой адрес) тұрамын. Мен бір батыр туралы айтайын деп едім!
Ол батырдың аты Ерасыл. Ол 1692 ж. қазіргі Шығыс Қазақстан облысының Үржар ауданындағы Барлық тауында өмірге келіп, 1770 ж. сонда дүние салған. Қабанбай Найман ішіндегі Қаракерей руының Байжігіт тармағынан. «Ту көтеріп, ел қорғаған сүйікті батырына халық Ерасыл, Нарбала, Ізбасар, Қабанбай, Хан батыр, Дарабоз, Көкірек әулие деген ат-есімдер берген», – дейді тарихшы.
Осындай ол батыр болған. Ол батырдың атына арнап аталған ауылдар бар.