Қазақ халқының дәстүрлі әуені – рухани мұраның ең бай қазынасы. Ғасырлар бойғы сынақтан өтіп, халық дарындылығы мен даналығын көрсете білген, үшінші мыңжылдықта ол ерекше тарихи маңызға, көркемдік те, мәдени де бағылылыққа ие болды.
Қазақ даласы ғасырлар бойы шабытты поэзиямен, орынды шешендікпен, жалынды күйлер және шын жүректен шыққан әндермен өмір сүрген. Әуенмен қазақтың бүкіл өмірі байланысты – ол тойларда, салт-дәстүрлер мен ырымда, күнделікті еңбекте және басқа жерлерде айтылады. Қазақ халқы таңқаларлық музыкалық дарындылығымен ерекшеленеді, әр отбасында дерлік жақсы ән айтатын немесе халық аспаптарында дарынды ойнайтын ең болмағанда бір адам табылады. Халық арасында былай дейді: «Құдай әрбір қазақты жаратқанда жүрегіне күйдің бір бөлігін сіңірген».
Ғасырлар бойы музыкалық мәдениеттің сақтаушысы да, оны көтере білген де халықтың өзі. Ұқыпты сақтап және жақсы дамыта келе ол ұрпайқтан ұрпаққа жеткізіп отырған.
Көптеген 18-19 ғасырларда қазақтардың өмірі мен тіршілігін зерттеген ғалым-фольклористер, өздері басқа ұлт пен мәдениет өкілдері болса да, қазақ халқының ерекше ақындық, прозалық және музыкалық таланттарына, халықтың шығармашылыққа, қарқынды музкалық-ақындық импровизацияға қабілеттілігіне, халықтың музыкалық өнерге молынан қатысуына таң қалғанын қоймаған.
Қазақ халқының дарындылығы туралы Ш.Уәлихановтың айтуы бойынша «Қазақ даласының Геродоты» А.И.Левшин былай деп тура айтқан: «Қазақтер адамның сазгер немесе ақын болып туылатынының бір дәлелі болып табылады». А.Эйгхорнның қазақтар музыкасы туралы өз еңбегінде жазғаны: «Қазақтың әндері көкке көтеріліп бара жатқан бүркіттей өктем де, ерікті. Олар кішкентай баладан қария шалдарға шейін, бойжеткен қыздардан үлкен апаларға шейін барлығы айтатын мызғымайтын халық игілігі». Қазақ халқының ән дәстүрлеріне таң болған танымал орыс ғалымы Г.Потаниннің жазғаны: «Мен үшін бүкіл қазақ даласы әндетіп тұрғандай».
Талантты жыраулар, ақындар, өлеңшілер, күйшілер, әншілер өнер тудыра отырып адамдарды «тамаша құпия» – музыкаға ортақтастырды. Ұлы далада намысшыл және рухани азат олар өз халқында патшалармен, әйгілі мемлекеттік қайраткерлермен және ірі қолбасшылармен бірдей құрметті болды.
Қазақ халқы өз тарихында бай музыкалық мәдениеттің өте бағалы негізін қалады. Қазақтардың ежелгі тұқымдары – көптеген номадтар өркениетінің тайпалары – бай аспаптық, аспаптық музыка, қазіргі заманғы дәуірге лайық жалғасын тапқан өзіндік музыкалды-ақындық салттар құрды.
«Мәдени мұра» Мемлекеттік бағдарлама аясында «Мәңгілік сарын: қазақтың 1000 күй, 1000 әні» («Вечные напевы: 1000 кюев, 1000 песен») қазақтың дәстүрлі әуендерінің Антология жобасы құрылды. Бұл өлшемі бойынша ұлттық тарихтағы түпнұсқалық орындаудағы әндерді жинау, дайындау, өңдеу, реставрациялау, цифрлік ету және оларды CD-дискілерге шығару боайынша теңдессіз еңбек. Қазақтың дәстүрлі музыкасының антологиясы - бүгінгі күнгі қазақ дәстүрлі музыкалық шығармаларының цифрлік тасымалдауыштағы жалғыз толық жинағы. Жазбалардың көбісі қалың елге қолжетімсіз болатын, архив жұмысшыларынан басқа. Енді кез-келген қалаушы орындаудың классикалық мысалдарын тыңдай алады.
Поделитесь своими знаниями, ответьте на вопрос:
Бабаларымыз ежелден нені аса жоғары бағалаған? Айтыста акындардың несі анық байкалуы тиіс? Акындар тіліндегі көркем кұралдарының бірі не? Айтыс өлендеріндегі мақал-мәтелдер кандай кызмет аткарады?
Бабаларымыз ежелден нені аса жоғары бағалаған?
Ежелден бері ата-бабаларымыз сөйлеу өнерін жоғары бағалаған: «Өнер алды - қызыл тіл». Пікірталас барысында ақындар жеңіске жетудің жолын іздеді, нақты дәлелдер келтірді және ауызша сөз сөйледі. Ақындардың импровизация, қисын мен дәлелдерінің күші АТ-да айқын көрінуі керек. ІТ өлеңдерінде сөйлеу өнерінің, бейненің, көркемдік ойдың тілдік көрінісін көреміз. Ақындар тіліндегі көркем құралдардың бірі - мақал-мәтелдер
Айтыста ақындардың несі анық байқалуы тиіс?
Біздің ата-бабаларымыз көне заманнан бері "Өнер алды - қызыл тіл"деген сөздің өнерін жоғары бағалады. Конкурс кезінде ақын жеңіске жол іздеді, нақты дәлелге дейін жеткізді және сөзбен жеңді. Айтыста ақындық аргументтердің импровизациясы, логикасы мен қаттылығы айқын көрсетілуі тиіс. Біз айтыстың өлеңдеріндегі сөз өнерінің, бейнелі, көркем ойдың тілдік көрінісін көріп отырмыз. Поэтикалық тілдің көркемдік құралдарының бірі-мақал-атель. Көптеген мақал - мәтелдер ұсынымдық сипатта болады
Ақындар тіліндегі көркем құралдарының бірі не?
эпитет,метафора,олицетворение,литота,гибербола т.б
Айтыс өлеңдеріндегі мақал-мәтелдер қандай қызмет атқарады?
Айтыстың өлеңдеріндегі мақал-мәтелдер тілдің эстетикалық қызметін күшейтіп,өлеңге итермелейді. Ал қанатты сөздер мен мақал-мәтелдер айтыстың әдеби тілді байытуға қосқан үлесін көрсетеді
Объяснение:по моему так)