1. Сөйлеу тiлiнiң лексикалық ерекшелiктерi 2. Түркі тілдерінің тарихи жазба мұралары қандай дәуірлерге бөлінеді? Халықаралық тілдер қатарын толықтырыңыз. Араб, ағылшын, орыс, француз, қытай, ... 3. Көне түркі дәуірінің ескерткішін көрсетіңіз. 4. ХХ ғ. басында А. Байтұрсынов ұсынған жаңа жазудың атауын көрсетіңіз. 5. Жүсіп Баласағұнидың кітабы «Қазақтардың тілі әуезді де әсем, шебер де шешен, әсіресе сөз сайысына келгенді...» - авторын табыңыз. 6. Орта ғасырлар түркі шешендігіне тиесілі шығармалар – «Құтты білік» пен «Диуани лұғат ат-түрік» еңбектерінің авторларын белгілеңіз. 7. Аудармашы арқылы сөйлесу қағидасына жатпайтын қатарды табыңыз. 8. Сөйлеу тілінде көп кездесетін сөздер. 9. Мәнді сөйлеудің негізгі сапасын көрсетіңіз. 10. Тіл табысуда маңызды қағиданы табыңыз. 11. «Келгем, келгім кеп, келгесін» сөздері қай стильде жазылғанын анықтаңыз. 12. Сипаттауда айтылады 13. Сөйлеу тілінің қолданылатын орны. 14. Әдеби тіл нормасын сақтау дегеніміз не? 15. Сөз сапасы қандай шарттарға тәуелді? 16. Сөз дәлдігіне қойылар талап 17. Сөйлем мүшелерінің орын тәртібін сақтамауды, қосымшаларды рет імен қолданбаудан, сөз тіркестерін дұрыс қолдана білмеуден қандай норма бұзылады? 18. Ауызша сөйлеу тілдің де, жазба тілдің де дамуына ортақ негізді көрсетіңіздер. 19. Араб әліпбиі негізіндегі қазақтың ескі жазба тілі шамамен қай ғасырлар аралығында қызмет етті? 20. Тілдің материалдық жағына не жатады? 21. Қазақ жазбасын латын алфавитінен орыс графикасындағы жаңа алфавитке көшіру туралы заң қашан қабылданды? 22. Аудармашы арқылы сөйлескенде қандай сөздерді қолданудан аулақ болған жөн? 23. Сөйлеу тілінің фонетикалық-морфологиялық ерекшеліктеріне не жатады? 24. Сөздің коммунактивтік сапасын көрсететін белгілерді көрсетіңіз. 25. Қазақ әдеби тілінің қанша стильдік тармақтары бар? 26. Пайымдауда айтылады 27. Кітаби тіл стиліне жатпайтын стильді көрсетіңіз. 28. Сөйлеу тілінде жиі қолданылатын сөйлем түрін белгілеңіз. 29. Қыпшақ жазбаларының бірі - «Кодекс куманикус» сөздігі қай кезеңге тән? 30. Қолдану аясы, сөйлеу мақсаты, өзіндік стильдік ерекшелік, тілдік құрал неге жатады? 31. Актив сөздерге жатады 32. Сөйлеу мәдениеті ... негізделеді 33. «Қазақ тілінің байлығы- қазақ халқының, қазақ ұлтының байлығы» деген пікірді айтқан 34. Сөз мәдениеті нешеге бөлінетінін көрсетіңіз. 35. Тілдің көмекші құралдары арқылы жүзеге асатын әңгімелесу, мәлімет алмасу мөлшерін көрсетіңіз. 36. Шаруашылық, тұрмыстық әдет-ғұрыпқа байланысты этнографизмді табыңыз. 37. Аудармашы арқылы сөйлесу қағидасына жатпайтын қатарды табыңыз. 38. Халықаралық тілдер қатарын толықтырыңыз. Араб, ағылшын, орыс, француз, қытай, ... 39. Пассив сөздерді табыңыз. 40. «Күн жылытпайтын суық көңілді сөз ғана жылыта алады» Авторын табыңыз.

ас бала анадан туғанда екі түрлі мінезбен туады: біреуі - ішсем, жесем, ұйықтасам деп тұрады. Бұлар - тәннің құмары, бұлар болмаса, тән жанға қонақ үй бола алмайды. Һәм өзі өспейді, қуат таппайды. Біреуі - білсем екен демеклік. Не көрсе соған талпынып, жалтыр-жұлтыр еткен болса, оған қызығып, аузына салып, дәмін татып қарап, тамағына, бетіне басып қарап, сырнай-керней болса, дауысына ұмтылып, онан ержетіңкірегенде ит үрсе де, мал шуласа да, біреу күлсе де, біреу жыласа да тұра жүгіріп, «ол немене?», «бұл немене?» деп, «ол неге үйтеді?» деп, «бұл неге бүйтеді?» деп, көзі көрген, құлағы естігеннің бәрін сұрап, тыныштық көрмейді. Мұның бәрі - жан құмары, білсем екен, көрсем екен, үйренсем екен деген.

Дүниенің көрінген һәм көрінбеген сырын түгелдеп, ең болмаса денелеп білмесе, адамдықпен орны болмайды. Оны білмеген соң, ол жан адам жаны болмай, хайуан жаны болады. Әзелде құдай тағала хайуанның жанынан адамның жанын ірі жаратқан, сол әсерін көрсетіп жаратқаны. Сол қуат жетпеген, ми толмаған ессіз бала күндегі «бұл немене, ол немене?» деп, бір нәрсені сұрап білсем екен дегенде, ұйқы, тамақ та есімізден шығып кететұғын құмарымызды, ержеткен соң, ақыл кіргенде, орнын тауып ізденіп, кісісін тауып сұранып, ғылым тапқандардың жолына неге салмайды екеміз?

Сол өрістетіп, өрісімізді ұзартып, құмарланып жиған қазынамызды көбейтсек керек, бұл жанның тамағы еді. Тәннен жан артық еді, тәнді жанға бас ұрғызса керек еді. Жоқ, біз олай қылмадық, ұзақтай шулап, қарғадай барқылдап, ауылдағы боқтықтан ұзамадық. Жан бізді жас күнімізде билеп жүр екен. Ержеткен соң, күш енген соң, оған билетпедік. Жанды тәнге бас ұрғыздық, ешнәрсеге көңілменен қарамадық, көзбен де жақсы қарамадық, көңіл айтып тұрса, сенбедік. Көзбен көрген нәрсенің де сыртын көргенге-ақ тойдық. Сырын қалай болады деп көңілге салмадық, оны білмеген кісінің несі кетіпті дейміз. Біреу кеткенін айтса да, ұқпаймыз. Біреу ақыл айтса: «Ой, тәңірі-ай, кімнен кім артық дейсің!» - дейміз, артығын білмейміз, айтып тұрса ұқпаймыз.

Көкіректе сәуле жоқ, көңілде сенім жоқ. Құр көзбенен көрген біздің хайуан малдан неміз артық? Қайта, бала күнімізде жақсы екенбіз. Білсек те, білмесек те, білсек екен деген а екенбіз. Енді осы күнде хайуаннан да жаманбыз. Хайуан білмейді, білемін деп таласпайды. Біз түк білмейміз, біз де білеміз деп надандығымызды білімділікке бермей таласқанда, өлер-тірілерімізді білмей, күре тамырымызды адырайтып кетеміз.

Тәуелсіздік! Қандай киелі сөз. Осы бір құдіретті сөздің тереңіне көз жіберіп, ой елегінен өткізсек, ата — бабаларымыздың ғасырлар бойы асыл арманы, азаттық жолында құрбан болған талай боздақтардың ұрпақтарына қалдырған аманаты екені сөзсіз.

Тәуелсіздік – ең басты құндылығымыз. Бұл — ең алдымен қазақ халқының бостандыққа ұмтылған асқақ армандары мен қайсар рухының жемісі. Сондықтан да біз үшін тәуелсіздік күші – ең қадірлі күш. Бүгін Қазақстан әлем назарында, өзінің болашағынан үлкен үміт күттіретін, жері, халқы бай ел.